Danıştay 6. Daire 2020/2226 Esas 2021/3059 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/2226
Karar No : 2021/3059

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN ÖZETİ: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulüne dair ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ: Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava; Mersin ili, Erdemli ilçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... sayılı parseli kapsayan alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi uyarınca ... tarih ve ... sayılı belediye encümeni kararıyla onaylanan parselasyon işleminin dayanağı olan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ile 1/5000 ölçekli nazım imar planının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; dava konusu parselasyon işlemi, nazım imar planı ve uygulama imar planı olarak alınarak, nazım imar planı olmadan yapılan uygulama imar planının hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline, hukuki denetimi yapılacak nazım imar planı bulunmadığından bu kısım yönünden davanın incelenmeksizin reddine, aynı davacı tarafından daha önce parselasyon işlemine dava açıldığı ve dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, bu nedenle parselasyon işlemi yönünden derdestlik olduğu anlaşıldığından davanın bu kısmı yönünden incelenmeksizin reddine karar verilmiş, bu karara karşı taraflarca yapılan istinaf başvurusu üzerine Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince; parselasyon işlemi yönünden istinaf başvurunun reddine, dava açıldığı tarihte ... tarih ve ... sayılı belediye meclisi kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planının yürürlükte olduğu, davacının iddiaları yönünden bu planın şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olduğu ve davanın reddine ilişkin kararda sonucu itibarıyla isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun reddine, 1/1000 ölçekli uygulama imar planının yürürlükte olan nazım imar planına uygun olduğu gerekçesiyle davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulü ile mahkeme kararının kaldırılmasına ve uygulama imar planı yönünden davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun işlem tarihinde yürürlükte olan şekliyle “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, "İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.” hükmüne yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "Dava açma süresi" başlıklı 7. maddesinde dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve İdare Mahkemelerinde altmış gün olduğu; ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı; yine aynı Kanunun "Üst makamlara başvurma" başlıklı 11. maddesinde, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı hususu kurala bağlanmıştır.
Dava açma süresine ilişkin yukarıdaki bölümde detaylarına yer verilen yasal düzenlemelerin birlikte değerlendirilmesinden, imar planlarına karşı, 2577 sayılı Kanunun 11. maddesi kapsamında başvuru için, 3194 sayılı Kanunun 8-1/b maddesi ile özel bir itiraz süresi getirildiği anlaşılmaktadır. Bu durum karşısında, imar planlarına karşı, bir aylık askı süresi içinde 2577 sayılı Kanunun 11. maddesi kapsamında başvuruda bulunulması ve bu başvuruya idari dava açma süresinin başlangıç tarihi olan son ilan tarihinden itibaren 60 gün içinde cevap verilmeyerek isteğin reddedilmiş sayılması halinde, bu tarihi takip eden 60 günlük dava açma süresi içinde veya son ilan tarihini izleyen 60 gün içinde cevap verilmek suretiyle isteğin reddedilmesi halinde bu cevap tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresi içinde idari dava açılabileceği sonucuna varılmaktadır. İmar planlarına askı süresi içinde bir itirazda bulunulmamış ise davanın, 2577 sayılı Kanunun 7. maddesi uyarınca imar planının son ilan tarihini izleyen günden itibaren 60 gün içinde açılması gerekmektedir.
Bununla birlikte, parselasyon, ruhsat, imar durumu gibi uygulama işlemleri üzerine bu işlemlere karşı dava açma süresi içinde dayanağı olan planlara da dava açılabilmektedir.
Uyuşmazlıkta, davacı tarafından ... İdare Mahkemesinin E: ... sayılı dosyasında 01/02/2013 tarihinde parselasyon işleminin iptali istemiyle dava açıldığı, bu işlemin dayanağı olan 03/11/1999 tarihli planların iptali istemiyle ise 20/07/2017 tarihinde bu davanın açıldığı anlaşıldığından, anılan planların askıya çıkarılması ve uygulama işlemi (parselasyon) üzerine 60 gün içinde açılmayan davanın süre aşımı yönünden reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Mahkemece dava konusu planlarla birlikte daha önce dava açılan parselasyon işlemi de dava konusu kabul edilerek derdestlik nedeniyle parselasyon işlemi yönünden davanın incelenmeksizin reddine karar verilmiş ve bu kısma ilişkin istinaf başvuru reddedilmişse de dava dilekçesinin incelenmesinden davacının yalnızca parselasyon işleminin dayanağı olan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ile 1/5000 ölçekli nazım imar planını dava konusu ettiği anlaşılmıştır. Davacının talebi aşılarak karar verilmiş olmasına karşın planların iptali istemiyle açılan bu davada süre aşımı bulunduğundan bu durum kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA, dosyanın adı geçen İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 04/03/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.