Danıştay 8. Daire 2016/14828 Esas 2021/1352 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/14828
Karar No : 2021/1352

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı) : … Partisi … İlçe Başkanlığı
Vekili : Av. …

Karşı Taraf (Davalı) : … Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, Bağcılar Belediye Meclisi İhtisas Komisyonlarına … Partisi'nden de üye seçilmesi yönünde verilen önergenin reddine ilişkin Bağcılar Belediye Meclisi'nin … tarih ve … nolu kararının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; belediyelerde oluşturulacak ihtisas komisyonlarının nispi çoğunlukla kurularak, her siyasi parti grubunun ve bağımsız üyelerin meclisteki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle oluşturulması, diğer bir ifadeyle, belediye meclisi komisyonunun oluşumunda nispi temsil sisteminin uygulanması gerektiği, nispi temsil sistemi gereği, her bir partinin üye sayısının, üye tamsayısına oranlanması ve çıkan sonuçların komisyonlardaki üye sayısı gereği sırasıyla 1-2-3-4 ve 5 bölünmesi sonucu yapılan hesaplama sonrasında ... Partisi birinci üyesinin oranının ... Partisi beşinci üyesinin oranından düşük olması nedeniyle, Bağcılar Belediye Meclisi'nde kurulan ihtisas komisyonlarına ... Partisinden de üye seçilmesine yönelik verilen önergenin reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Anılan karar, ... Genel Sekreterliğince yetkilendirilmiş davacı ... İlçe Başkanlığı tarafından temyiz edilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun "İhtisas Komisyonları" başlıklı 24'ncü maddesinde; "Belediye meclisi, üyeleri arasından en az üç en fazla beş kişiden oluşan ihtisas komisyonları kurabilir. Komisyonların bir yılı geçmemek üzere ne kadar süre için kurulacağı aynı meclis kararında belirtilir. İhtisas komisyonları, her siyasî parti grubunun ve bağımsız üyelerin meclisteki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle oluşturulur." hükümlerine yer verilmiştir.
09.10.2005 tarih ve 25961 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliği'nin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinde nisbî çoğunluğun aynı yöndeki oyların, diğer oy topluluklarından fazla olması durumunu ifade ettiği belirtilmiş, "İhtisas komisyonlarının oluşumu" başlıklı 21. maddesinde ise, Meclisin, görev süresi bir yılı geçmemek üzere, nisbî çoğunlukla en az üç, en çok beş üyeden oluşan ihtisas komisyonları kurabileceği; komisyonların, her siyasî parti grubunun ve bağımsız üyelerin meclisteki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle oluşturulacağı kural altına alınmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, Bağcılar Belediye Meclisi tarafından 5 kişiden oluşmasına karar verilen ihtisas komisyonları için, Meclisin ... Partili üyeleri tarafından ihtisas komisyonlarında üye olarak yer alma istemiyle verilen önergenin dava konusu ... tarihli Bağcılar Belediye Meclisi kararı ile reddi üzerine, bu kararın iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden, ihtisas komisyonlarına üye seçiminin nisbi çoğunlukla gerçekleştirileceği, bununla birlikte komisyondaki üyelerin parti dağılımının, her siyasî parti grubunun ve bağımsız üyelerin meclisteki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle belirleneceği, dolayısıyla anılan hususta basit oran yönteminin benimsendiği sonucuna varılmaktadır.
Öte yandan, basit oran yöntemiyle komisyondaki partiler arası üye dağılımının belirlenmesi, temsilde adalet ilkesine, çoğulcu demokrasi anlayışına ve ihtisas komisyonlarının kurulmasından beklenen faydaya daha uygun düşmektedir.
Her ne kadar, İdare Mahkemesince, Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliği’nin 21. maddesinin ilk fıkrasında ihtisas komisyonlarının nisbi çoğunlukla kurulacağının belirtilmesi nedeniyle komisyondaki partiler arası üye dağılımının nisbi temsil (D'Hont) yöntemine göre belirlenmesinde hukuka aykırılık olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, anılan "nisbi çoğunluk" şartının komisyonlara üye seçimi ile ilgili olduğu ve Yönetmelikte de belirtildiği üzere aynı yöndeki oyların, diğer oy topluluklarından fazla olması durumunu ifade ettiği; komisyonların, her siyasî parti grubunun ve bağımsız üyelerin meclisteki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle oluşturulacağı şeklindeki açık hüküm göz önünde bulundurulduğunda, 38 ... Partisi üyesi, 6 ... Partisi üyesi, 1 bağımsız üye bulunan Mecliste 5 kişilik ihtisas komisyonu oluşturulurken 4 üyenin ... Partisi üyesi, 1 üyenin ise ... Partisi üyesi olması gerektiğinden, dava konusu işlemde hukuka uyarlık ve Mahkeme kararında ise hukuki isabet bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 04/03/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.