Danıştay 8. Daire 2018/2576 Esas 2021/1367 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/2576
Karar No : 2021/1367

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACILAR) 1- ...
2- ...
3- ...
4- ...
5- ...
6- ... Derneği
7- ...
8- ...
9- ...
10- ...
11- ...
12- ...
13- ...
14- ...
15- ...
VEKİLİ : Av. ...
2- (DAVACI YANINDA MÜDAHİLLER) 1- ... Derneği
2- ...
3- ...
4- ...
5- ...
6- ...
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, Malatya İli, Yeşilyurt İlçesi, ... Mahallesi, Dip Tepe Mevkiinde ... Harf. İnş. Doğ. Mak. ve Teçh. Tic. Ltd. Şti.'ne verilen ... tarih ve ... sayılı II-a grubu işletme ruhsatının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ... , K: ... sayılı kararda; dava konusu saha ile bitişik sahada iki ayrı işletme ruhsatı tanzim edildiği, bu işlemlerin Çevresel Etki Değerlendirmesi ile ilgili yasal mükellefiyetlerden kurtulma amacı taşıdığı, dolayısıyla söz konusu işletme ruhsatının muvazaalı olarak düzenlendiğinin anlaşıldığı, dava konusu ruhsat sahasına ilişkin olarak düzenlenen ... tarih ve ... sayılı "ÇED gerekli değildir" kararının da bu gerekçeye dayalı olarak iptal edildiği, işletme ruhsat sahasının 13,74 hektarlık kısmının İkizce Köyü sınırlarında kalan mera vasıflı arazi olduğu, yürütülecek olan madencilik faaliyetinin toz emisyonları bakımından çevrede bulunan su kanallarına, tarım arazilerine ve yürütülen hayvancılık faaliyetlerine olumsuz etkileri de göz önüne alındığında dava konusu işletme ruhsatında kamu yararına ve hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; maden işletme ruhsatının, ilgilisine işletme faaliyetlerini yürütülebilmesi için gerekli izinleri alabilmesi için verilen bir yetki belgesi olduğu, işletme ruhsatının maden istihracı için tek başına yeterli olmadığı anlaşılmakta olup, Mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda da, işletme ruhsatının usul hükümlerine uygun olduğu yönündeki tespitleri gözetildiğinde hukuken tüm şartlara haiz olarak düzenlenen dava konusu işletme ruhsatında hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı, II. Grup (a) bendi madenler için düzenlenecek işletme ruhsatlarının 100 hektarı geçemeyeceği, işletme sahasının 100 hektarı geçmesi durumunda ise, ruhsatların 100 hektarı geçmeyecek şekilde düzenlenebileceği, olayda ise; Malatya İli, Yeşilyurt İlçesi, ... Mahallesi, Dip Tepe Mevkiinde bulunan 50 hektarlık alan ve 74,95 hektarlık alanlar için iki adet II. Grup (a) bendi madenler için ... Hafriyat İnş. Doğalgaz Makina ve Teçhizat Taahhüt Ticaret Ltd. Şti. adına işletme ruhsatı düzenlendiği, her iki ruhsat sahasının ise toplamda 124,95 hektar olduğu gözetildiğinde 3213 Sayılı Maden Kanunu'nun 16. maddesinin 5. fıkrası hükmü gereği her iki sahanın tek ruhsatta birleştirilmesine olanak bulunmadığı, dolayısıyla arama faaliyet raporu ile işletme projesi dikkate alınarak maden sahasında iki ayrı işletme ruhsatı düzenlenmesinin mevzuata uygun olduğu, "ÇED gerekli değildir" kararının Mahkemece iptal edilmesinin işletme ruhsatına sirayet edemeyeceği, işletme ruhsatının bir kısmının mera vasıflı araziyi kapsaması gerekçesi yönünden ise işletme izni düzenlenen sahanın bir kısmının mera alanına isabet etmesi durumunda bunun yaptırımının işletme ruhsatının iptal edilmesi değil, gerekli izinler alınıncaya kadar faaliyetin durdurulması olduğu dolayısıyla işletme ruhsatının bir kısmının mera alanına isabet ettiği gerekçesiyle işletme ruhsatının iptali değil faaliyetin durudurulması gerektiği anlaşıldığından, dava konusu işletme ruhsatında hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen mahkeme kararında ise hukuki isabet görülmediğinden, istinaf başvurusunun kabulüyle İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar ve davacı yanında müdahiller tarafından, mera tahsis amacı değişikliği olmadan, mera vasıflı alan içinde açıldığı, tahsis amacı değiştirilmedikçe mera, yaylak ve kışlaktan kanunda gösterilenden başka şekilde yararlanılmasına imkan bulunmadığı, tahsis amacı değiştirilmeden mera vasıflı arazide uyuşmazlığa konu madencilik faaliyetinin gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı, ruhsat sahibi şirketin uyuşmazlığa konu ruhsat sahasının hemen bitişiğinde 50 hektarlık bir alan için ikinci bir işletme ruhsatı aldığı, her iki işletme ruhsatının da 2-a grubu kalker madenine ait olduğu, bunun ise dava konusu projeyi Çevresel Etki Değerlendirme sürecinden kaçırma amaçlı yapıldığı, dava konusu sahada verilmiş olan "ÇED gerekli değildir" kararının mahkeme kararıyla iptal edilerek kesinleştiği, yürütülecek madencilik faaliyetinin tarım alanlarına zarar vereceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının hukuka ve mevzuata uygun oldığu belirtilerek, istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, davacılar ve davacı yanında müdahillerin yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 04/03/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.