MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin, davalı Şirkete ait fabrika işlerinde 21/08/2012 tarihinden beri üretim işçisi olarak çalışmakta iken 21/03/2014 tarihinde toplam 7 sendika üyesi ile iş akdinin feshedildiğini, müvekkilinin iş akdinin 2009 yılında feshedildiğini ancak "feshin geçersizliği ile işe iadesine karar verilerek ve ödenen kıdem tazminatını ödeyerek işe başlatıldığını, davalı işverenin fesih bildiriminde " ülkemizde yaşanan ekonomik kriz ve döviz kurlarının olağanüstü yükselmesi nedeniyle satışların azalması... nakit sıkıntısı... Bu durumun çözülmesi için ise eleman sayısının azaltılması..." gerekçe gösterildiğini, fakat feshin sendikal nedenle gerçekleştirildiğini iddia ederek davacının işe iadesini, iş sözleşmesinin sendikal nedenle fesih edilmesi ile 6356 s. Sendikalar ve TİS. kanunu m.25 hükmünce işe başlatılsın başlatılmasın, işe başlatmama tazminatının 1 yıllık ücret olarak karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının müvekkil şirkette CNC operatörü olarak çalıştığını, davacının iş akdinin kendisine gönderilen fesih bildiriminde de belirtildiği üzere işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli sebeplerle feshedildiğini, sendikal nedenle feshedilmediğini savunarak davanın reddini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının iş sözleşmesi ekonomik nedenlerle feshedilmesine rağmen davalı işveren tarafından fesih sebebi ispatlanamadığı için feshin geçersizliğine, sendikaya üye olan işçilerin bir kısmının iş sözleşmesi kısa bir süre sonra farklı gerekçelerle peyder pey feshedildiği, ancak sendika üyesi olup halen çalışan işçilerde bulunduğu, davalı işverenin sendika üyeliğinden istifa etmeleri konusunda işçiler üzerinde bir baskısı da bulunmadığı dolasıyla davacı işçi tarafından feshin sendikal faaliyetle gerçekleştiği ispatlanamadığı gerekçesiyle sendikal tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Dosya içeriğine göre davacının iş sözleşmesi ekonomik nedenle feshedilmesine rağmen davalı işverenin fesih sebebini ispatlayamadığı gerekçesiyle mahkemece feshin geçersizliğine karar verilmesi isabetlidir. Bu nedenle davalı temyizi yerinde görülmemiştir.
Davacı temyizi yönünden ise, işverence yapılan feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Sendikal tazminat 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25"inci maddesinde düzenlenmiş, işçilerin işe alınmalarının, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği korumaları veya üyelikten istifa etmeleri şartına bağlı tutulamayacağı ilk fıkrada hükme bağlanmıştır. Sözü edilen maddenin ikinci fıkrasında ise, işverenin, sendika üyesi olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamayacağı kuralı getirilmiştir.
İşverenin, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25"inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca iş sözleşmesini sendikal nedenlerle feshetmesi halinde işçi, 4857 sayılı Kanunun 18, 20 ve 21 inci madde hükümlerine göre dava açma hakkına sahiptir. İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir. Ancak işçinin işe başlatılmaması hâlinde, ayrıca 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tazminata hükmedilmez. İşçinin 4857 sayılı Kanunun yukarıdaki hükümlerine göre dava açmaması ayrıca sendikal tazminat talebini engellemez.
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, iş yerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, iş yerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, iş yerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, işyerinde Birleşik Metal İş Sendikasının örgütlendiği, davacıların da sendikal örgütlenmede ön ayak olduğu, işçiler ile sendikal örgütlenme konusunda konuşma yaptıkları, sendikaya üye olan ve örgütlenme çalışması içinde bulunan kişilerin bu sebeple işten çıkartıldıkları, iş yerinde eski yöneticiler tarafından kurulmuş dernek olduğu, sendikalaşma sürecinde genel müdürün bu derneği öne çıkartmaya çalıştığı, derneğe üye olanların her ay hesabına bireysel emeklilik sigortası kapsamında bir miktar para yatırılacağının söylendiği, yedi sendikalının işten çıkartılmasından yaklaşık iki hafta sonra genel müdür tarafından bütün çalışanlara konuşma yapıldığı ve bu konuşmada da derneğin tercih edilmesi gerektiğinin belirtildiği, iş yerinde sendikalıların çıkartılma sürecinde sendikalıların istifa edenlerinde olduğu, iş yerinde personel şefinin iş yerine sendika gelirse iş yeri kapanır şeklinde telkinlerde bulunduğu, ekonomik kriz bahanesiyle sadece sendikalı işçilerin işten çıkarılmış oldukları sendikalı olmayan hiç bir işçinin işten çıkartılmadığı, davacının iş akdinin feshinin arkasındaki gerçek nedenin Birleşik Metal İş Sendikası üyesi olması ve davalı işverenin iş yerinde sendika istememesi ve iş yerinde sendika örgütlenmesine olumlu bakmaması nedeniyle sendikaya üye olan davacının da içinde bulunduğu 16 kişinin birbirlerine yakın tarihlerde iş akitlerinin sendikal nedenle feshedildiği, dairemizce temyiz incelemesi yapılan 2015/30568 esas sayılı sendikal tazminat talepli işe iade davasında, işe iadeye ve sendikal tazminatın kabulüne dair verilen kararın onandığı anlaşılmakla sendikal tazminat talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın tazminat miktarının sendikal fesih nedeniyle takdiren davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 25/11/2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.