19. Hukuk Dairesi 2018/2459 E. , 2020/722 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
Taraflar arasında görülmekte olan menfi tespit davasının ilk derece mahkemesinde yapılan yargılaması sonunda verilen kararın davalı ...Ş. vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11.Hukuk Dairesi tarafından verilen davalı ...Ş. vekilinin istinaf talebinin kabulüne ilişkin hükmün süresi içinde davalı ...Ş. vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, davacı şirket ile davalı ... arasında imzalanan kumaş satış sözleşmesine istinaden davalıya avans niteliğinde çok sayıda çek verildiğini ancak davalının davacıya malları teslim etmediğini,bu çeklerin karşılığı fatura da tevsik edilmediğini, bu durumda fatura ile tevsik edilmeyen çeklerin devir alınmasının mümkün olmadığını, faktoring sözleşmesinin alacağın temliki niteliğinde olmakla yerleşik Yargıtay içtihatları gereği her ne kadar kambiyo senedine dayalı olsa bile faktoring şirketi mal veya hizmet satışından doğmuş alacağı temlik alabildiği için temlik edene karşı ileri sürülebilecek olan defılerin ve savunmaların temlik alana karşı da ileri sürülmesinin mümkün olduğunu ileri sürerek davalı tarafa teslim edilmiş 30/09/2014 keşide tarihli 50.000,-TL tutarlı çekin bedelsiz kaldığının tespiti ile davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... davaya cevap vermemiştir.
Davalı ...Ş. vekili,davalı firmanın faktoring şirketi olup, temlik edilen alacaklara karşılık ön ödeme kullandırdığını, davalılardan ... ile aktedilen faktoring sözleşmesine istinaden davaya konu çekin alacakların ödeme vasıtası olarak usulüne uygun şekilde iyi niyetli hamil sıfatıyla devir ve teslim alındığını, diğer davalı ... ile davacı arasında ticari bir ilişkinin bulunduğunu, dava konusu çeki iyi niyetli olarak iktisap etmiş olan davalı şirkete, davacı ile diğer davalı ... arasındaki ticari ilişkiden doğan defi ve itirazların ileri sürülemeyeceğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, 6361 sayılı Yasanın 9/3. maddesi, faktoring işleminin yukarıda belirtilen tarafları dışında kalan kambiyo borçluları bakımından uygulanabilecek bir hüküm olduğu, faktoring işleminin dışında bir kambiyo borçlusu varsa (keşideci, lehdar veya ciranta) onlar hakkında 6361 sayılı Yasanın 9/3. maddesi hükmü uygulanacağı, somut olayda uyuşmazlık faktoring işleminin tarafları arasında olduğundan anılan Yasanın 9/3.maddesi hükmünün uygulama yeri bulunmadığı, davalı ..."ün aldığı çeke karşılık davacıya kumaş anlaşmalarına göre teslim etmesi gereken malları teslim etmediğinin sabit olduğu ve ispatlandığı, davacının davalı ..."e borçlu olmadığının ve tahsil edilen bedelin istirdadının gerektiği, davacının bedelsizlik defini davalı ... şirketine karşı ileri sürmesi mümkün olduğu gerekçesiyle davanın her iki davalı yönünden de kabulüne karar verilmiş,hükme karşı davalı ...Ş. vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince,faktoring işleminin tarafları olan müşteri (firma), faktoring şirketi (faktor) ve borçlu arasındaki ilişkiler açısından 6361 sayılı Kanun"un 9/2 ve buna bağlı olarak 6098 sayılı TBK"nın 188/1. maddeleri hükmünün uygulanması gerektiği,somut olayda mahkemece dava konusu çekler yönünden davalı ... tarafından dava konusu çek karşılığında davacıya mal teslim edilmediğini böylece çeklerin karşılıksız kaldığını kabul ettiği,davalı ... tarafından istinaf yoluna başvurulmadığı ve davacının dava konusu çekler nedeniyle davalı ..."e borçlu olmadığı yönünden kararın kesinleştiği, 6098 sayılı TBK"nun 188/1. maddesi uyarınca, borçlunun malların teslim edilmediği savunmasını temlik alan durumundaki faktoring şirketine karşı da ileri sürebileceği, 6361 sayılı Kanun"un 9/3 maddesi hükmü, faktoring işleminin yukarıda belirtilen tarafları dışındaki kambiyo borçluları bakımından uygulanacak bir hüküm olduğu,somut olayda ise tarafların faktoring işleminin içinde yer aldıklarından ve faktoring işleminin tarafları dışında kalan sırf kambiyo borçlusu durumunda herhangi bir kişi mevcut olmadığından 6361 sayılı Kanun"un 9/3 maddesi hükmünün uygulanabilirliğinin bulunmadığı,her ne kadar davacı vekili dava dilekçesinde çek numarasını 3271164 olarak bildirmiş ise de tüm dosya kapsamından dava konusu davalı ...tarafından alınan çekin ... nolu çek olduğu,davacının çek numarasının maddi hata nedeniyle ... yerine ... olarak belirtmesinin ıslah dilekçesi olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı mahkemece aynı gerekçe ile hüküm verilmesinin usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davalı ...Ş. vekilinin ilk derece mahkemesi kararına ilişkin bu yönde yaptığı istinaf başvurusunun esastan reddine,davacı vekili tarafından sunulan 19/04/2017 tarihli dilekçe ile ayrıca dava açıldıktan sonra çek bedelinin ödenmesi nedeniyle, çek bedeli olan 50.000,00 TL"nin 10/12/2014 tarihinden itibaren işleyecek ticari reeskont faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiş olmasına rağmen mahkemece talep dışına çıkılarak faizin başlangıç tarihinin 10/12/2014 yerine 30/09/2014 olarak belirlenmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle davalı ...Ş. vekilinin istinaf başvurusunun faiz başlangıcı yönünden esastan kabulüne Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 13/07/2017 Tarih, 2014/1268 Esas – 2017/722 Karar sayılı kararının kaldırılmasına,davanın kabulü ile 50.000,00 TL alacak bedelinin taleple bağlı kalınarak 10/12/2014 tarihinden itibaren ticari reeskont faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş,hüküm davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı ...Ş. vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle muhakeme hukukuna ve maddi hukuka uygun bulunan hükmün ONANMASINA,dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden davalı ...Ş."den alınmasına, 01.06.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.