BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi 2018/739 Esas 2021/1450 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 23. HUKUK DAİRESİ
T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
23. H U K U K D A İ R E S İ
(İ S T İ N A F B A Ş V U R U S U N U N
E S A S T A N R E D D İ)
...

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I

BAŞKAN : ... ...
ÜYE :...... ...
ÜYE : ... ...
KATİP : ... ...


İNCELENEN KARARIN:
MAHKEMESİ : Konya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ : 08.02.2018
ESAS-KARAR NUMARASI :....
Davalı vekili tarafından, yukarıda belirtilen karara karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK m.) 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçildi. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra, dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ :
İDDİA VE SAVUNMALARIN ÖZETİ :
Davacı vekili, müvekkilinin 21.11.2008 tarihinde davadışı bir kişinin üyelik hakkını bütün hak ve vecibeleri ile devralarak davalı kooperatifin üyesi olduğunu, yönetim kurulunun 14.07.2009 tarihli kararına istinaden üyeliğin kabul edildiğini, müvekkilinin ... Nolu dairenin peşin ödemeli ortağı olup tapu senedinin 09.02.2012 tarihinde adına tescil edildiğini, davalının müvekkilini 60.761,00-TL aidat borcunu ödemediği gerekçesi ile üyelikten ihraç ettiğini, davalı kooperatifin yönetim kurulunun 26.09.2016 tarihli kararının iptali gerektiğini, zira müvekkilinin peşin ödemeli ortak olup, yönetim kurulu kararının kazanılmış hakkı ortadan kaldıramayacağını, müvekkiline gönderilen ihtarnamelerin gerçek borcu yansıtmadığını, davalının haksız kazanç peşinde olduğunu ileri sürerek müvekkilinin ortaklıktan çıkarılma kararını ilişkin yönetim kurulu kararının iptali ile davalı kooperatife aidat borcu ve eşitleme bedeli nedeni ile borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının peşin ödemeli ortak olmadığını, davacının aidat ödeme yükümlülüğünün devam ettiğini, kooperatif üyeleri arasında eşitlik ilkesinin geçerli olduğunu, bu konuda Yargıtay kararları bulunduğunu, ihraç kararının uygun olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAH. KARARI ÖZETİ :
İlk derece mahkemesi'nce "...Hükme esas alınan raporda da belirtildiği üzere, davalı kooperatif genel kurulunun 27.09.2009 tarihli genel kurul kararı ile 14.07.2009 tarihli yönetim kurulu kararından davacının peşin ödemeli üye olduğu anlaşılmıştır.
Yargıtay 23. HD.nin 29.06.2015 gün ve ... sayılı emsal içtinadına göre, "Daha sonra alınmış olan genel kurul kararında peşin bedelli üye olan davacının kazanılmış hakkını ihlal eder şekilde karar alınması usul ve yasaya uygun olmadığı, böyle bir karar alınmış olsa dahi davacı yönünden yok hükmünde olduğu dikkate alınmadan hüküm kurulması doğru görülmemiştir."
1163 s. Kooperatifler Kanunu'nun 52/1. maddesine göre, "Ortakların şahsi sorumluluklarının ağırlaştırılması veya ek ödeme yükümleri ihdası hakkında alınacak kararlar için bütün ortakların 3/4'ünün rızası gereklidir."
27.09.2009 tarihli olağan genel kurul toplantısında davacıya 72.500,00-TL karşılığında peşin maktu üyelik verilmesine, ileride oluşabilecek imalat farklılıkları üyelere nasıl yansıtılıyorsa peşin üye olan üyelere de aynı ölçüde yansıtılmasına, ayrıca bundan sonra kooperatif bitinceye kadar proje dışı yapılabilecek otoparkın yeraltına alınması ile tapu ferdileşmesi vb. masraflar hariç peşin ödemeli üyelerden herhangi bir talepte bulunulmamasına karar verildiği halde, 08.11.2014 tarihli genel kurulunda eşitleme borcuna ilişkin alınan karar, 3/4 çoğunlukla alınmadığı için 1163 s. Kooperatifler Kanunu'nun 52/1. maddesine aykırı olduğu gibi, yukarıda yazılı emsal içtihatta da belirtildiği üzere daha sonra alınmış olan genel kurul kararında peşin bedelli üye olan davacının kazanılmış hakkını ihlal eder şekilde karar alınması usul ve yasaya uygun olmayacağı, böyle bir karar alınmış olsa dahi davacı yönünden yok hükmünde sayılacağı için davacının davalı kooperatife (39.595,00-TL'lik) eşitleme borcunun bulunmadığı kabul edilmiştir.
Yargıtay 23. HD.nin 11.09.2015 gün ve .... sayılı emsal içtihadına göre de, "Dava, menfi tespit istemine de ilişkindir… 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 23. maddesi uyarınca ortaklar, hak ve yükümlülüklerde eşit konumdadır. Yönetim kurulu bu ilkenin dışına çıkmak istediği takdirde, bu hususu, genel kurul gündemine alarak, genel kurulun tartışmasına açıkça sunması gerekmekte veya genel kurulun yapılan uygulamayı açıkça ya da zımnen benimsemesi icap etmektedir. Bu nedenle, sabit ve peşin bedel ödemek suretiyle ortaklığa alınmadaki bu usule uyulmamışsa, böyle bir ortağın (devam eden inşaatların finansmanına katılımı için) üyelik aidat yükümlülüğü devam eder. Açıklanan usule uyulmuşsa, ortaklığa alınmadaki bu farklılık, ortaklığa alındıktan sonra üyelik aidatı istenmesini mümkün kılmaz ise de, kooperatifin amacına ulaşıncaya kadar yapılan genel yönetim ve alt yapı giderlerinden ortağın sorumluluğu devam eder."
Yine yukarıda yazılı emsal içtihatta da belirtildiği üzere, peşin ödemeli üyelerden inşaat finansman giderlerinin tahsili mümkün değil ise de, kooperatifin amacına ulaşıncaya kadar yapılan genel yönetim ve alt yapı giderlerinden ortağın sorumluluğu devam edeceğinden ve bilirkişi raporuna göre, 23.02.2014 tarihli ve 2013 yılına ait genel kurulunda 2014 yılı mart ayından itibaren ayllık 1.300,00-TL olarak istenilen toplam 21.166,00-TL aidatın 2.963,90,00-TL'lik kısmının genel yönetim giderlerine ilişkin olduğundan, davacının 21.166-TL'lik aidatın 2.963,90'TL'lik kısmından sorumlu olduğu, kalan 18.202,10-TL'lik kısmından sorumluluğunun bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Davacıya gönderilen ihtarnamelerde yazılı eşitleme borcundan davacının sorumlu olmaması, eşitleme borcunun dışındaki 21.166,00-TL'lik aidatın da 18.202,10-TL'lik kısmından dolayı sorumlu olmaması karşısında, ihtarnamelerin gerçek borç durumunu yansıtmadığı, usulüne uygun olmadığı, bu yüzden ihraç kararına dayanak teşkil edemeyeceği sonucuna varılarak, davacının ihracının da usülsüz olduğu belirlendiğinden ihraç kararının da iptaline..." karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :
İstinaf yasa yoluna başvuran davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle:
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 23. maddesi uyarınca ortakların hak ve yükümlülüklerde eşit olduklarını, mahkemenin eksik inceleme sonucu karar verdiğini, zira davacıların peşin üyeliklerinin kararlaştırıldığı genel kurullara ilişkin butlan davasının bekletici mesele yapılmadığını, taksitle peşin üyeliğin mümkün olmadığını, davacının peşin ödemeli ortak olmadığını, eski yönetim kurulunun yargılandığını, davacının belirlenen bedelden sorumlu olduğunu istinaf sebepleri olarak ileri sürmüştür.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR :
Uyuşmazlık, davacının davalı kooperatifin peşin ödemeli ortağı olup olmadığı, davalı kooperatifin davacının ihracına ilişkin 26.09.2016 gün ve 74 sayılı yönetim kurulu kararının yerinde olup olmadığı, davalı kooperatif tarafından davacıya gönderilen 1. ve 2. ihtarnamelerde yazılı bedelin hangilerinden davacıların sorumlu olup olmadığı ve miktarı hususlarında toplanmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ,
HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE :
Dava, ihraç kararının iptali, üyelik tespiti ve menfi tespit istemine ilişkindir.
HMK m. 359/3 uyarınca; dosya kapsamındaki yazı, belge ve bilgilere, yasaya uygun gerektirici nedenlere, İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerle, delillerin tartışılması sonucu maddi olay ve hukuki değerlendirmede usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, HMK m. 355/1 gereği incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılıp, re'sen gözetilmesi gereken, kamu düzenine herhangi bir aykırılığın da bulunmamasına, kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğunun anlaşılmasına göre; davalı vekilinin istinaf itirazları yerinde görülmediğinden HMK m. 353/1,b,1 gereğince istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Konya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin..... sayılı dava dosyasında verdiği 08.02.2018 tarihli kararına yönelik davalı vekilinin İSTİNAF BAŞVURUSUNUN ESASTAN REDDİNE.
2-Alınması gereken 3.948,12-TL istinaf karar harcından, peşin alınan 987,03-TL harcın düşümü ile kalan 2.961,09-TL harcın davalıdan alınıp Hazine'ye gelir kaydına.
3-Davalı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, kullanılmayan avansın karar kesinleştiğinde gideri içerisinden karşılanarak iadesine.
4-HMK m. 359/4 gereğince kararın taraflara resen tebliğine; tebliğ, harç tahsil müzekkeresi yazılması ve gider avansı iadesi işlemlerinin Dairemiz tarafından yapılmasına.
13.10.2021 tarihinde, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK m. 361 gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde, kararı veren bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine yahut temyiz edenin bulunduğu yer bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine veya ilk derece mahkemesine verilebilecek bir dilekçe ile Yargıtay nezdinde TEMYİZ YOLU AÇIK olmak üzere, OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 14.10.2021

Başkan ... Üye ... Üye ... Katip ...