Mahkemesi : İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili ve davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ...tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Kanunun 79. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
506 sayılı Kanunun 4. maddesinde “sigortalıları çalıştıran gerçek ve tüzel kişiler” işveren olarak tanımlanmıştır. ”Çalıştıran” olgusu, tespiti istenen sürelere ilişkin hizmet akdinin tarafı konumunda olan ve hizmet akdini düzenleyen “işvereni” ifade etmektedir. Hizmet tespitine yönelik davalarda, çalışma ilişkisinin nitelik ve süresinin belirlenmesinde, bu yöndeki işyeri bilgi ve belgelerine ulaşılmada, kısacası, davanın sübutu ve verilen kararın infazı açısından, işverenin kim olduğunun bilinmesinde yasal zorunluluk vardır. Bu nedenle, sigortalının taraf olduğu hizmet akdinin hangi işverenler tarafından düzenlenmiş olduğu tespit edilip, hizmet tespitine yönelik davanın, anılan Yasanın 79/10. maddesine göre, sigortalıyı fiilen çalıştıran işverenlere yöneltilmesi gerekir.
İncelenen dosyada; her ne kadar 1946 doğumlu ... davalı olarak gösterilmiş ise de, iş bu davalının iş yeri tescil bilgilerinde "Diş Protez İşi" nedeniyle 1117318 işyeri sicil numarası ile 08.10.2004-31.01.2010 tarihleri arasında Yasa
kapsamında faaliyette bulunduğu ve temyizinde de "diş teknisyeni" olduğunu, "... Giyim Sanayi" isimli firmada ortak olmadığı gibi, tekstil sektöründe de hiç bir zaman faaliyette bulunmadığını iddia ettiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece yapılacak iş;davacının çalışmalarının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla; çalışıldığı iddia edilen işveren ve çalışma süresi netleştirilmeli, bu yönde, davaya konu hizmetlerin geçtiği işyerinin kime ait olduğu yada ortaklarının kimler olduğu soruşturulmalı, özellikle davalı olarak gösterilen ... yönünden davacının çalıştığını iddia ettiği iş koluna ilişkin herhangi bir faaliyette bulunup bulunmadığı, bu alanda vergi kaydının olup olmadığı, aralarındaki ilişkinin 506 sayılı Kanunun 87. maddesi kapsamında asıl işveren-alt işveren ilişkisine mi dayandığı; davacının işverenliğinin sadece ilgili kişilerden birine mi yoksa her ikisine mi ait olduğu araştırılmalı; yapılacak araştırma sonucunda, işveren sıfatının kime ait olduğu belirlenerek husumet ona yöneltilip, sunacağı deliller değerlendirilerek, sonucuna göre karar verilmesi gerekir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekili ve davalı ..."ın bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ..."a iadesine, 09.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.