MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, fark kıdem tazminatı, fark ihbar tazminatı ile boşta geçen süre ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; davacının iş akdinin daha evvel geçersiz nedenle feshedildiğini, işe iade davası açtıklarını, işe iadesine karar verildiğini, süresi içerisinde işe başlamak için başvuruda bulunulduğunu, işveren tarafından başvuruya olumlu yanıt verilip işe başlaması için davet edildiğini, davacı işçinin işe başladığını ancak işe başlar başlamaz davalı işverenlik tarafından farklı muameleye tabi tutulduklarını, sendikal faaliyetlerinin engellenmek istendiğini, davalının işe başlatma iradesinin samimi olmadığını, iş akdinin işveren tarafından haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini iddia ederek fark kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, boşta geçen süreye ilişkin ücret alacağının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; haksız davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılama sonundai davacının iş başvurusu üzerine işverenin davacıyı işe başlattığı, işveren tarafından sendikal ayrımcılığa tabi tuttuğu, diğer işçilere göre farklı muamelelerde bulunulduğu, işverenin işe başlatma iradesinin samimi olmadığı gerekçeleri ile davacının iş akdini haklı sebeple feshettiği kabul edilmiş, davacının kıdem tazminatı istemi ile boşta geçen süreye ilişin ücret alacağı talepleri kabul edilmiş, ihbar tazminatı talebi ise reddedilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraflar yasal süresi içerisinde temyiz etmişlerdir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.

2- İşe iade davası sonunda işçinin başvurusu, işverenin işe başlatmaması ve buna bağlı olarak işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süreye ait ücret, ihbar ve kıdem tazminatı konularında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 21 inci maddesinin beşinci fıkrasına göre, işçi kesinleşen mahkeme kararının kendisine tebliğinden itibaren on iş günü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır. Aksi halde işverence yapılan fesih geçerli bir feshin sonuçlarını doğurur.
Yasada işçinin şahsen başvurması gerektiğine dair bir düzenleme bulunmamaktadır. İşçi, işe başlatılma konusundaki iradesini bizzat işverene iletebileceği gibi vekili ya da üyesi olduğu sendika aracılığı ile de ulaştırabilecektir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun Dairemizce de benimsenen görüşü bu yöndedir (Yargıtay HGK 17.6.2009 gün ve 2009/9 232E, 2009/278K.).
İşveren işe iade için başvuran işçiyi (1) ay içinde işe başlatmak zorundadır. Aksi halde en az dört, en fazla sekiz aylık ücret tutarında belirlenen iş güvencesi tazminatı ile boşta geçen süreye ait en çok dört aya kadar ücret ve diğer hakları işçiye ödemek zorundadır.
Türk Medeni Kanunu’nun 2. maddesi uyarınca “herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.” Objektif iyiniyet olarak da tanımlanan ve dürüstlük kuralını düzenleyen madde, bütün hakların kullanılmasında dürüstlük kuralı çerçevesinde hareket edileceğini ve bir kimsenin başkasını zararlandırmak ya da güç duruma sokmak amacıyla haklarını kötüye kullanılmasını yasanın korumayacağını belirtmiştir. Keza 6100 Sayılı HMK.’un 28/1 maddesine göre “Taraflar, dürüstlük kuralına uygun davranmak zorundadırlar”. Tarafların iyiniyeti veya kötüniyetini(Y. İBK. 14.2.1951 gün ve 17/1), taraflarca ileri sürülmese dahi dosyadan anlaşıldığı takdirde hakim resen dikkate alacaktır(Y. HGK. 21.10.1983 gün ve 1981/1-30 E, 1983/1000 K).
Feshin geçersizliği ve işe iade kararı sonrası, işçinin işe başlatılması için başvurusu ile işverenin işe davetinin de dürüstlük kuralı kapsamında samimiyet noktasında sorgulanması gerekir.
İşçinin işe iade yönündeki başvurusu samimi olmalıdır. İşçinin gerçekte işe başlamak niyeti olmadığı halde, işe iade davasının sonuçlarından yararlanmak için yapmış olduğu başvuru geçerli bir işe iade başvurusu olarak değerlendirilemez. Aynı şekilde işverenin işe davete dair beyanının da ciddî ve samimi olması gerekir. İşverenin işe başlatma amacı olmadığı halde işe başlatmama tazminatı ödememek için yapmış olduğu çağrı, gerçek bir işe başlatma daveti olarak değerlendirilemez.
İşçinin işe başlatılmaması fesih niteliğinde olmakla, işverence gerçekleşen bu feshe bağlı olarak ihbar tazminatı ile süre yönünden şartları mevcutsa kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti ödenmelidir. Hesaplamalar işe başlatmama yoluyla gerçekleşen fesih tarihindeki ücret ve kıdem tazminatı tavanı gözetilerek yapılmalıdır. İşçiye geçersiz sayılan fesih sırasında kıdem ve ihbar tazminatı ile izin ücreti ödenmişse, dört aylık boşta geçen süre ilavesiyle son ücrete göre yeniden hesaplama yapılmalı ve daha önce ödenenler mahsup edilerek sonuca gidilmelidir.
Dosya içeriğine ve her iki taraf tanıklarının da anlatımlarına göre işyerinde davacı işçilerin kendi üyeleri oldukları sendikaya diğer işçilerin de üye olmaları konusunda faaliyet yürüttükleri sabit olduğu ve fakat diğer işçiler üzerinde baskı kurduklarının ispat edilemediği, davacı işçileri taşıyan servislerin değiştirildiği, sadece bu işçileri taşıyan servis tahsis edildiği, bu hali ile işçilere diğer işçilerden farklı muamelede bulunulduğu, iş şartlarının işçiler aleyhine değiştirildiği ve işverenin işe davet beyanında samimi olmadığı Yerel Mahkemenin de kabulündedir. İşe iade sonrası işverenin eski çalışma şartlarını sağlamaması halinde işe başlatma iradesinin samimi olduğundan bahsedilemez. Davacının bunu kabul etmemesi, kendisinin haklı feshi olarak değerlendirilemez. Ortada işveren tarafından işe başlatılamama ve bu nedenle işveren feshi bulunduğundan davacının ihbar tazminatının hüküm altına alınması gerekir. İş akdini haklı nedenle feshettiğinden bahisle talebin reddine karar verilmesi hatalıdır.
3- Diğer taraftan davacının hatalı olarak reddedilen ihbar tazminatı miktarı 200,00 TL olup karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince vekâlet ücreti reddedilen miktarı geçemeyeceğinden davalı yararına maktu 1.500 TL vekâlet ücretine hükmedilmesi hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 23.11.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.