MAHKEMESİ : ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 3. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ANTALYA 1. TÜKETİCİ MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen muarazanın giderilmesi davasında verilen hüküm hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı, davalılar ... Genel Müdürlüğü ve davalı ..."in istinaf başvurusunun esastan reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı ve davalı ... Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davaya konu kiraladığı taşınmazı, satın alan davalı ..."un talebi üzerine diğer davalılarca abonesi olduğu elektrik ve suyunun haksız yere kesildiğini, taşınmazda kiracı olduğunu bildirerek açtırdığı elektrik ve suyunun yine rızası dışında kesildiğini belirterek; davalılar ile aralarında olan muarazanın giderilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar ... Genel Müdürlüğü ve ... Perakende Satış A.Ş; davanın reddini istemişlerdir.
Davalı ...; davaya cevap vermemiştir.
İlk derece mahkemesince; davacının dava açtıktan sonra muarazaya konu taşınmazı tahliye ettiği gerekçesiyle dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacının elektrik ve su aboneliği devam etmekte iken talebi bulunmaksızın diğer davalı taşınmaz malikinin talebi üzerine aboneliğin sonlandırılması dava tarihi itibariyle haksız olduğundan yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş, hükme karşı süresi içinde davacı ile davalılar ... Genel Müdürlüğü ve ... tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge adliye mahkemesince; davacı ile davalılar ... Genel Müdürlüğü ve ..."in istinaf başvurularının HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı ... Genel Müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, özellikle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre, davalı ... Genel Müdürlüğünün tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacının yargılama giderine ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
İlk derece Mahkemesince; davanın konusuz kalması nedeniyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, dava tarihi itibariyle davacının dava açmakta haklı olduğu gerekçesiyle bir kısım yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden davacı lehine karar verildiği görülmüştür.
Bölge Adliye Mahkemesince; dava konusu taşınmazın davacı tarafından tahliye edildiğini, davalı elektrik ve su idaresinin davalı ..."un beyanına istinaden davacı ile olan aboneliklerini feshetmelerinin sözleşmeye aykırı olması nedeniyle davacının dava açmakta haklı olduğunu, bu nedenle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinin ve yargılama gideri ile vekalet ücretinin de davacının haklı olması nedeniyle davalı tarafa yükletilmesinde isabetsiz olmadığını, ancak hakimin hukuki takdir ve nitelendirmesini gerektiren bir hususta mahkemece gereksiz yere keşif yapılarak konusunda uzman olmayan bilirkişilerden rapor alınmasına ilişkin yapılan yargılama giderlerinden davalıların sorumlu tutulma imkanı bulunmadığından davacının bir kısım yargılama giderine ilişkin istinaf talebinin reddine karar verilmiştir.
İlke olarak her dava, açıldığı tarihteki fiili ve hukuki duruma göre hükme bağlanır (28/11/1956 tarih ve 15/15 sayılı İBK). Ne var ki, dava açıldıktan sonra meydana gelen bir nedenle dava konusunun ortadan kalkması halinde işin esası hakkında infaz kabiliyeti olan bir hüküm kurulmamaktadır.
Dava konusu hakkın davacıya ödenmesi, verilmesi ya da müdahalenin kaldırılması, davacı ve davalı sıfatının birleşmesi, yeni çıkan bir kanun ya da Anayasa Mahkemesi kararı ile ya da kişiye sıkı sıkıya bağlı ve mirasçılara geçmeyen bir hakka ilişkin davalarda taraflardan birinin ölümü gibi nedenlerle artık dava konusu edilen talep hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmesine gerek ya da neden kalmıyorsa, burada davanın konusuz kalmasından söz edilebilir. Bu durumda, mahkemenin, bir tespit hükmü niteliğinde olmak üzere esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmetmesi gerekmektedir.
Yapılan bu açıklamalar ışığında uyuşmazlık değerlendirildiğinde; yargılama sırasında dava konusu taşınmazdan davacının tahliyesi nedeniyle dava konusu muaraza ortadan kalkmıştır.
Bu noktada, mahkemece; HMK"nın 331 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, konusuz kalan dava hakkında yargılamaya devam edilerek, dava açıldığı zaman hangi tarafın haksız olduğu tesbiti ve o tarafın yargılama giderlerine mahkum edilmesi gerekir.
Eldeki davada; davacı, davanın açıldığı andaki duruma göre dava açmakta haklıdır. Eş söyleyişle, muarazaya neden olan davalılar, davanın açılmasına sebebiyet vermiştir.
Hal böyle olunca, mahkemece; konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kararda , davacı tarafından yapılan tüm yargılama giderlerinin davalılardan tahsiline karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile hakim hatasına dayalı olarak yapıldığı belirtilen yargılama giderlerine yönelik yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün düzeltilerek onanması HUMK"nın 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü gereğidir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Genel Müdürlüğünün tüm, davacının sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün 3. fıkrasında yer alan "380,00 TL" ibaresinden sonra gelmek üzere " ve 1.361,80 TL " ibaresinin yazılması suretiyle hükmün düzeltilmesine ve düzeltilmiş bu şekliyle ONANMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edenlere iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 20/02/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.