Danıştay 7. Daire 2016/9706 Esas 2021/1444 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/9706
Karar No : 2021/1444

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına … Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Aydınlatma Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının iptale ilişkin hüküm fıkrasının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı "aydınlatma armatürü için reflektör gövde ve kapak" ticari tanımlı olarak … gümrük tarife istatistik pozisyonunda beyan edilen eşyanın, … pozisyonunda sınıflandırılması gerektiğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri ile bu vergiler üzerinden 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanarak karara bağlanan para cezalarına vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Olayda, eşyaya ilişkin faturaların ve eşya örneğinin incelenmesinden, eşyanın polikarbon malzemesinden yapıldığı, bu hususun açık bir şekilde faturalarda da belirtildiği, davacı tarafından eşyanın polikarbondan yapılmadığına dair bir iddia ileri sürülmediğinden, sözü edilen hususun taraflar arasında ihtilafsız olduğu, uyuşmazlığın çözümünün polikarbon malzemeden imal edilmiş eşyanın, … "--Plastik maddelerden olanlar" alt pozisyonunda sınıflandırılıp sınıflandırılmayacağına bağlı olduğu, eşyanın, ısıtıldıklarında yumuşayan, soğutulduklarında ise tekrar sertleşen plastik türü olan termoplastik grubunun işlenmesi, kalıplanması ve ısıl olarak şekillendirilmesi kolay olan polikarbon malzemesinden, bir başka deyişle plastikten yapıldığının açık olduğu, bu nedenle davalı idarece tespit edilen pozisyonda sınıflandırılması gerektiğinden, ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergilerinde hukuka aykırılık bulunmadığı; 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca para cezası uygulanabilmesi için, gümrük tarifesini oluşturan unsurlarda veya eşyanın vergilendirmeye esas alınan sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde farklılık veya kıymetinin noksan beyan edilmiş olduğunun tespit edilmesinin gerektiği, olayda ise, gümrük tarifesini oluşturan unsurlarda veya eşyanın kıymetinde herhangi bir aykırılık saptanmadığından ek olarak tahakkuk ettirilen vergiler üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezalarında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergilerine isabet eden kısmı yönünden davanın reddine, bu vergiler üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezalarına isabet eden kısmının iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davanın süresinde açılmadığı, eşyanın daha az vergilendirilen gümrük tarife istatistik pozisyonunda beyan edilmesinin gelir eksikliğine kasıtlı olarak sebebiyet verildiğini doğruladığından tesis edilen işlemin para cezalarına ilişkin kısmında da hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı idarece süresinden sonra itiraz karara bağlandığından davanın süresinde açıldığı, eşyanın gümrük tarife istatistik pozisyonunu belirlemenin gümrük idaresinin görevinde bulunduğu, bu nedenle alınan para cezası kararının hukuka aykırı olduğu savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ: Olayda, davalı idarece tespit edilen pozisyonda gümrük tarifesini oluşturan unsurlardan olan gümrük vergisi oranının daha yüksek belirlendiği, mahkemece, para cezalarının üzerinden hesaplandığı ek olarak tahakkuk ettirilen vergiler yönünden davanın reddine karar verildiği ve kararın anılan hüküm fıkrası davacı tarafından temyiz edilmemekle kesinleştiğinden, para cezası uygulanabilmesi için Kanun'da öngörülen koşullar oluşmuş olup, bu itibarla temyiz isteminin kabul edilerek kararın iptale ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı "aydınlatma armatürü için reflektör gövde ve kapak" ticari tanımlı olarak … gümrük tarife istatistik pozisyonunda beyan edilen eşyanın, … pozisyonunda sınıflandırılması gerektiğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri yönünden davayı reddeden, bu vergiler üzerinden 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanarak karara bağlanan para cezalarına ilişkin kısmını iptal eden mahkeme kararının, iptale ilişkin hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.

İLGİLİ MEVZUAT :
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin olay tarihinde yürürlükte olan şekliyle 1. fıkrasının (a) bendinde, serbest dolaşıma giriş rejimine veya kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi tutulan eşyaya ilişkin olarak, yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda; 15. maddede belirtilen Gümrük Tarifesini oluşturan unsurlarında veya vergilendirmeye esas olan sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görüldüğü ve beyana göre hesaplanan gümrük vergisi ile muayene sonuçlarına göre alınması gereken gümrük vergisi arasındaki fark %5'i aştığı takdirde, gümrük vergisinden ayrı olarak bu farkının üç katı para cezası alınacağı hükme bağlanmıştır.
Maddede, tarife uygulamasını etkileyebileceği kabul edilen durumlar, Gümrük Kanunu'nun 60. maddesinde, beyannameye yazılması veya eklenmesi zorunlu kılınan ve eşyanın beyan edildiği gümrük rejimini düzenleyen hükümlerin uygulanması için gerekli bütün bilgi ve belgelerle ilgilidir. Bu bilgi ve belgelerin beyannameye eklenmesinde yasal zorunluluk olması, gümrük mevzuatını uygulamakla görevli Gümrük İdaresince kendiliğinden bilinmeleri ya da bulunmaları mümkün olmayan; ancak ithalatı yapan veya temsilcisi tarafından sahip olunan ya da temini olanaklı bilgi ve belge niteliği taşımalarından kaynaklanmaktadır.
Aynı Kanun'un 195. maddesinin 1. fıkrasında, gümrük vergilerinin, Gümrük İdaresi tarafından gerekli bilgiler kullanılarak tahakkuk ettirileceği belirtilmiş; 15. maddesinin 1. fıkrasında ise, anılan vergilerin, gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan gümrük tarifesine göre hesaplanacağı öngörüldükten sonra, 7. fıkrasında da, bu maddenin 3. fıkrasının (c) bendinde, gümrük vergisi oranlarını da kapsadığı belirtilen Gümrük Tarife Cetveli, idari uygulamalarda esas tutulması zorunlu metinler arasında sayılmıştır.
4458 sayılı Kanun'un 3. ve devamı maddeleriyle de, gümrük mevzuatını uygulayarak gümrük işlemlerini yapma yetki ve görevi Gümrük İdarelerine verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Yukarıda yer alan hükümler bir arada değerlendirildiğinde, Gümrük Tarife Cetvelini uygulama görevi, gümrük mevzuatını uygulamakla görevli bu İdarelere aittir. O halde, ithal edilen eşyaya uygulanacak gümrük tarifesinin ve vergi oranının da, her beyanname ile ilgili olarak, bu İdarelerce belirlenmesi yasal zorunluluktur. Yasada, gümrük tarifesinin ve vergi oranının yükümlülerce beyanını gerekli ve zorunlu kılan bir düzenleme de mevcut değildir. Gümrük İdaresine ve onun görevlilerine ait olan bu belirlemenin gümrük mükelleflerine yaptırılması olanaklı bulunmamaktadır.
Bu durumda; ithal olunan eşyanın, beyannameler ve eki belgelerin incelenmesi ve gerekli araştırmaların yapılması suretiyle gerçekte hangi tarife istatistik pozisyonunda yer aldığının tespitinin, Gümrük İdaresince, kendiliğinden yapılabilecek durumda olması karşısında; Gümrük İdaresine sunulan bilgi ve belgelerin, eşyanın dahil olacağı tarife istatistik pozisyonunun saptanması bakımından eksik veya yanlış ya da yanıltıcı olduğu konusunda herhangi bir iddia bulunmayan olayda, cezalandırma eyleminin oluşmaması nedeniyle, dava konusu işlemin para cezalarına ilişkin kısmını yukarıda yazılı gerekçeyle iptal eden mahkeme kararında sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının iptale ilişkin hüküm fıkrasına yönelik TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08/03/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Eşyanın serbest dolaşıma girişinde gümrük yükümlülüğü, beyannamenin tescili ile başlamaktadır. Anılan yükümlülüklerden biri olan gümrük vergisinin tahakkukunda, verginin hesaplanmasına esas olan eşya kıymeti ile bu kıymete uygulanacak vergi oranının belirlenmesinde esas alınacak oranın saptanmasına olanak sağlayan ve aynı zamanda eşyayı rakamsal olarak ifade edip, Gümrük Giriş Tarifesindeki yerini gösteren pozisyon numarası ile cins, tür ve nitelikleri; sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinin yükümlü veya temsilcisi tarafından beyannamenin ilgili bölümlerinde gösterileceği, diğer bir ifadeyle beyan edileceği, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun çeşitli maddeleri ile Gümrük Yönetmeliğinin ilgili hükümleri gereğidir. Anılan Kanun'un, yükümlülerin beyanlarında kolaylık sağlamak ve tahakkuk ettirilecek vergilerin belirlenmesinde kullanılmak üzere, ilgililerin talebine istinaden verilecek bağlayıcı tarife bilgisine ilişkin esasları düzenleyen 9. maddesi ile gümrük vergilerinin hesaplanmasında kimyevi tahlil yapılmasıyla ilgili hükümleri içeren 243. maddesi de bu görüşü doğrulamaktadır.
Öte yandan, 4458 sayılı Kanun'un olay tarihinde yürürlükte bulunan 5911 sayılı Kanunla değişik şekliyle 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; serbest dolaşıma giriş rejimi veya kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi tutulan eşyaya ilişkin olarak, yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda; 15. maddede belirtilen Gümrük Tarifesini oluşturan unsurlarda veya vergilendirmeye esas olan sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görüldüğü ve beyana göre hesaplanan gümrük vergisi ile muayene sonuçlarına göre alınması gereken gümrük vergisi arasındaki fark %5’i aştığı takdirde, gümrük vergisinden ayrı olarak bu farkın üç katı para cezası alınacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan esaslar çerçevesinde, yükümlüsünce beyan edilen pozisyon için öngörülen orana nazaran daha yüksek oranda gümrük vergisine tabi tutulmasını gerektiren farklı bir pozisyonda yer aldığının tespit edilmesi halinde, Gümrük Kanunu'nun 234. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yer alan koşullar dikkate alınarak ceza uygulanması gerekmektedir.
Olayda, serbest dolaşıma giriş beyannameleri muhteviyatı eşyanın davalı idarece farklı pozisyonda sınıflandırılması gerektiğinin tespit edildiği ve tespit edilen pozisyonda gümrük tarifesini oluşturan unsurlardan olan gümrük vergisi oranının daha yüksek belirlendiğinden bahisle gümrük vergisi oranı farkına isabet eden gümrük ve katma değer vergilerinin ek olarak tahakkuk ettirilerek bu vergiler üzerinden hesaplanarak para cezalarının karara bağlandığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, davalı idarece tespit edilen pozisyonda gümrük tarifesini oluşturan unsurlardan olan gümrük vergisi oranının daha yüksek belirlendiği, mahkemece ek olarak tahakkuk ettirilen vergiler yönünden davanın reddine karar verildiği ve kararın anılan hüküm fıkrası davacı tarafından temyiz edilmeyerek kesinleştiği anlaşıldığından, para cezası uygulanabilmesi için Kanun'da öngörülen koşulların oluşması karşısında, temyiz isteminin kabul edilerek kararın iptale ilişkin hüküm fıkrasının bozulması gerektiği oyu ile karara katılmıyoruz.