10. Hukuk Dairesi 2015/5790 E. , 2015/6508 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, rücûan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum avukatı ve davalılardan ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı ...’ın tüm, davacı Kurum avukatının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı Kurum, 29.07.2007 tarihli trafik-iş kazası sonucu vefat eden sigortalının hak sahiplerine bağlanan gelir nedeniyle uğranılan kurum zararının 506 sayılı Yasa"nın 10. ve 26. maddeleri uyarınca rücuan tazminini talep etmiştir.
Hükme esas alınan kusur raporunda sürücü davalı ...’ın tam kusurlu olduğu tespit edilmiştir. Mahkemece, davalı işveren ... ve... Trafik İşaretleri San. ve Tic. A.Ş. aleyhine açılan davanın reddine, diğer davalılar yönünden talep gibi kabulüne karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir.
506 sayılı Yasa"nın 9. maddesi - (Değişik : 25.08.1999 - 4447 / 12 md. Y.T. 08.09.1999) ""İşveren çalıştıracağı kimseleri, işe başlatmadan önce örneği Kurumca hazırlanacak işe giriş bildirgeleriyle Kuruma doğrudan bildirmekle veya bu belgeleri iadeli - taahhütlü olarak göndermekle yükümlüdür. İnşaat işyerlerinde işe başlatılacak kimseler için işe başlatıldığı gün Kuruma veya iadeli-taahhütlü olarak postaya verilen işe giriş bildirgeleri ile Kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verilen işyerlerinde, işe alınan işçiler için en geç bir ay içinde Kuruma verilen veya iadeli-taahhütlü olarak gönderilen işe giriş bildirgeleri de süresi içinde verilmiş sayılır. (Ek : 14.07.1999 - 4410 / 1 md.) Dışişleri Bakanlığı"nın sigortalı olarak
yurtdışı göreve atanan personeli için işe giriş bildirgeleri ise, Kuruma en geç üç ay içinde gönderilir." düzenlemesini öngörmektedir. Anılan yasanın 10. maddesine göre ise 9. maddede öngörülen işe giriş bildirgesini süresinde Kuruma intikal ettirmeyen işverenler hakkında 26. maddede öngörülen sorumluluk halleri aranmaksızın, zararlandırıcı sigorta olayı nedeniyle Kurum tarafından bağlanan gelir ve harcamanın işverenden tahsil edileceğini düzenlemiştir. Yani, davalı işverenin 506 sayılı Kanunun 25.08.1999 tarih ve 4447 sayılı Kanunun 2.maddesiyle değiştirilen ve 08.09.1999 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 9 ve 10.maddesi hükmüne göre rücu alacağından sorumluluğu için; işe giriş bildirgesinin sigortalının, işe başlatılmasından önce verilmemiş olması ve zararlandırıcı sigorta olayının da işe giriş bildirgesinin Kuruma verilmesinden önce meydana gelmesi gerekir.
Mahkemece, davalı işveren ... yönünden 10. madde koşullarının oluşup oluşmadığı değerlendirilmemiştir. Dosya kapsamına göre, işyeri tescilsiz olup, Kurum raporunda sigortalının kaza tarihi itibariyle işyeri ve sigortalı tescilinin yapılması gerektiği kanaatinin bildirildiği, sigortalı için Kuruma işe giriş bildirgesi verilmediği anlaşılmaktadır. O hâlde, davalı işveren ...i yönünden 10. madde koşullarının oluştuğu ve somut olayda da kusursuz sorumluluğunun bulunduğu gözetilerek, hak sahiplerine bağlanan ilk peşin sermaye değerli gelir toplamından oluşan kurum zararından, Borçlar Kanunu"nun 43. ve 44. maddeler uyarınca %50’den aşağı olmamak üzere hakkaniyet indirimi yapılarak, taleple bağlılık ilkesi de dikkate alınıp, sorumlu olduğu tazminat miktarı belirlenmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Kabule göre de, hakkında açılan dava reddolunan davalı... Trafik İşaretleri San. ve Tic. A.Ş. yönünden davanın ıslah edilmediği gözetilerek, hüküm tarihinde yürürlükte olan tarife uyarınca vekalet ücreti verilmesi gerekirken, yazılı şekilde fazla vekalet ücretine hükmedilmesi, isabetsiz bulunmuştur.
O hâlde, davacı Kurum avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 06.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.