17. Hukuk Dairesi 2013/20111 E. , 2015/14790 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ...Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı... A.Ş vekili, davalı ...Ş. vekili ve davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, müvekkillerinin sürücüsünün davalı ..., malikinin davalı ..., teşebbüs sahibinin davalı ... İşlt. Tic.Ltd.Şti. olduğu... plakalı ...te yolcu olarak seyir halinde iken,, ...ün durduğu, bu kez arkadan gelmekte olan davalı sürücü ..."ın kullandığı, davalı ... Mad. Ve ....Tic.Ltd.Şti. Adına kayıtlı... çekici ve ... plakalı çekici ve yarı römork ile arkadan ...e çarptığı, davacı ... ve ..."in yaralandığı, araçların zorunlu ...ları olan davalı ... şirketlerinin zarardan müteselsilen sorumlu oldukları, davacı ..."in de yaralanan eşi ve kızından dolayı 4 ay çalışamadığını, bu nedenle şimdilik 100 TL iş ve güçten yoksun kalma tazminatına karar verilmesini, yine davacı ..."in iş ve güç kaybı tazminatı olarak şimdilik 1.000 TL tazminat ile 200 TL tedavi gideri, davacı ... için şimdilik 1.000 TL iş ve güçten kalma tazminatın ve 200 TL tedavi gideri, ayrıca müvekkili ... için 2.000 TL, ... için 3.000 TL, ... için 10.000 TL manevi tazminata hükmedilmesini, ... şirketlerinden dava tarihi itibariyle işleyecek ticari faizi ile beraber poliçedeki teminat sınırları dahilinde müştereken ve müteselsilen diğer davalılar yönünden kaza tarihinden itibaren ticari faiz ile beraber müştereken ve müteselsilen maddi tazminat yönünden karar verilmesine, manevi tazminatın ise ... şirketleri haricindeki davalılardan kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiş, davacı vekili 14/03/2013 tarihli ıslah dilekçesi ile ... ve ..."in iş görmezlik tazminatını 31.879.00 TL"ye yükseltmiş, 09.07.2013 tarihli celsede ... ve ..."in tedavi giderleri ile ..."in iş göremezlik taleplerinden vazgeçtiğini beyan etmiştir.
Davalı vekilleri özetle davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece iddia, savunma ve toplanan delillere göre davanın kısmen kabulü ile; davacı ... için istenen 100,00 TL iş göremezlik tazminatı talebinin, davacılar ... ve ... için ayrı ayrı istenen 200 TL tedavi gideri talebinin vazgeçme nedeniyle reddine, davacı ... için 1.500 TL, Davacı ... için 3.000 TL, Davacı ... için 5.000,00 TL manevi tazminatın, davacı ... için 17.394,98 TL, davacı ... için 14.484,20.-TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, kabul edilen tazminatlar için 06/01/2008 kaza tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yasal faiz uygulanmasına, davalı ... şirketlerinin ... kapsamı ve ... limiti ile sınırlı olmak üzere ve ayrıca ... şirketleri yönünden faiz başlangıç tarihinin dava tarihinden itibaren geçerli olmak üzere faiz uygulanmasına karar verilmiş; hüküm, davalı... A.Ş vekili, davalı ...Ş. vekili ve davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere göre, davalı ...Ş. vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, taşıma sırasında meydana gelen ... kazası sonucu davacıların yaralanması nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davalı ... A.Ş."nin davacıların yolcusu olduğu ...ün zorunlu mali sorumluluk ...cısı olduğu hususu çekişmesizdir. Davalı ... şirketi, davacıların zararından öncelikle ...ün zorunlu karayolu taşımacılığı mali sorumluluk ...cısı olan davalı ...Ş."nin sorumlu olduğunu iddia etmiş, mahkemece hükmedilen tazminattan ...A.Ş. ile birlikte davalı... A.Ş. de sorumlu tutulmuştur.
Zorunlu ..., 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun “Sorumluluk ve ...” başlıklı bölümünde düzenlenmiş olup; Kanunun 17.maddesinde: “Şehirlerarası ve Uluslararası yolcu taşımacıları, duraklamalar dahil olmak üzere kalkış noktasından, varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelecek bir kaza nedeniyle yolcunun ölümü, yaralanması ya da eşyanın zarara uğramasından dolayı sorumludurlar” açıklaması yapıldıktan sonra, 18.maddesinde: “Taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanunun 17 nci maddesinden doğan sorumluluklarını ... ettirmek zorundadırlar” denilmiştir.
Zorunlu ... Genel Şartları"nın "... ..." başılığını taşıyan B.8. maddesinde ise; "Meydana gelen zarar öncelikle bu ...dan karşılanır. ... sözleşmesinin hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu ... teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için; sırasıyla 13/10/1983 tarih ve 2918 sayılı Karayolları ... Kanununa göre yapılması zorunlu olan mali sorumluluk ...sına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk ...sına başvurulur." denilmektedir. Buna göre taşıma ilişkisinde, taşımacılık mali sorumluluk ...sı, mali sorumluluk ...sı ve ihtiyari mali sorumluluk ...sı arasında sıralı sorumluluk ilişkisi kabul edilmiştir.
Somut olayda, davacı yolcu ...ünde yolcu olarak taşınmakta iken davaya konu kaza meydana gelmiştir. Kaza yapan aracın taşımacılık mali sorumluluk ...cısının davalı ...Ş. olduğu hususunda bir tereddüt yoktur. Davalı... A.Ş. ise aracın zorunlu mali sorumluluk ...cısıdır. Kaza tarihi itibariyle bedeni zararlarda taşımacılık mali sorumluluk ...sı kişi başına limiti 100.000 TL olup, mahkemece davacı ... için 17.394,98 TL, davacı ... için 14.484,20.-TL maddi tazminata hükmedilmiştir.
Yukarıda izah edilen sıralı sorumluluk esasına göre, davalı zorunlu mali mesuliyet ...cısına ancak taşımacılık mali sorumluluk ...sı limitinin üzerinde bir zararın tespiti halinde limitin üzerinde kalan kısım yönünden başvurulabileceği, başka bir anlatımla, yolcunun uğradığı bedeni zararlar, taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık ...sı kapsamında ise, bu aracın ... veya ihtiyari mali mesuliyet ...cısının sorumluluğunun doğmayacağı anlaşılmakla, davalı... A.Ş. hakkında açılan davanın reddine karar vermek gerekirken kabulü yönünde hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiştir.
Ayrıca kabule göre de; Karayolları ... Sorumluluk ...sı Genel Şartları"nın A.3-e maddesi uyarınca manevi tazminat talepleri teminat dışı olduğundan, davalı... A.Ş. aleyhine manevi tazminata hükmedilmesi de mümkün değildir.
3-Davalı ...Ş. kazaya neden olan aracın zorunlu koltuk ferdi kaza ...cısıdır.
...i Kaza ...sı, yolculuğun başlangıcından bitişine kadar, ...ün içinde veya dışında, ... hareket halinde iken veya değilken, yolculuk sırasında veya bekleme, duraklama ve mola yerlerinde karşılaşılabilecek her türlü kazalara karşı, ...lılar (yolcular, sürücüler ve yardımcılar) yararına taşımacı tarafından yaptırılması zorunlu bir kaza (can) ...sı olup, kazanın oluşunda taşımacının yada sürücü ve yardımcılarının bir kusurları bulunmasa bile, ölümlerde ... poliçesinde yazılı tutarın tamamı, bir zarar (destekten yoksunluk) hesabı yapılmaksızın, ölen kişinin mirasçılarına eksiksiz ve kesintisiz olarak; yaralanmalarda beden gücü kayıp oranına göre zarar gören kişilere ödenir.
Ödenecek tazminat miktarı yönünden “zarar ...sı - tutar (meblâğ) ...sı” ayrımında Zorunlu Koltuk ...sı bir “tutar (meblâğ) ...sı”dır. Zarar ...sında ...cının ödeyeceği tutar, “... değeri” ya da “... poliçesinde yazılı tutar” olmayıp, ...lının ya da üçüncü kişinin uğradığı “zararın tutarı”dır. Meblâğ ...sında ise, ...cı, ... ettirilen kişinin zarara uğraması durumunda, somut zarar ne olursa olsun, ... sözleşmesinde belirlenen tutarı (meblâğı), başka bir deyişle, ... poliçesinde yazılı olan “... bedelini” eksiksiz ve tam ödemek zorundadır.
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile buna bağlı Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra düzenlenen 25.03.2004 tarihli Genel Şartlar A.3.2 maddesi 1.fıkrasında: “Bu ... ile teminat altına alınan bir kaza, ...lının kaza tarihinden itibaren iki yıl içinde sakatlığına yol açtığı takdirde, tıbbi tedavinin sona ermesi ve sakatlığın kesin olarak tespiti sonucunda, sakatlık tazminatı aşağıda belirtilen oranlar dahilinde kendisine ödenir.“ denildikten sonra, (36) satırdan oluşan bir tabloya yer verilmiştir.
Açıklanan bu hususlar çerçevesinde, bir meblağ ...sı olan zorunlu koltuk ferdi kaza ...cısı olan davalı ...Ş."nin sorumluluğunun, diğer davalılardan farklı ve ayrı olduğu gözetilerek, tespit edilen sakatlık oranı ve Genel Şartlar"a ekli cetvellere göre ödenmesi gereken meblağın, konusunda uzman bir bilirkişi marifetiyle tespit ettirilerek davalının sorumluluğunun tespiti gerekirken, yazılı olduğu şekilde diğer davalılarla birlikte sorumluluğuna hükmedilmiş olması doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı... A.Ş. vekilinin, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş."nin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... ... ve ..."ye geri verilmesine, aşağıda dökümü yazılı 2.802,31 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ..."den alınmasına 22.12.2015 günü oybirliğiyle karar verildi.