Danıştay 12. Daire 2021/1915 Esas 2021/1078 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/1915
Karar No : 2021/1078

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara ili, … İlçe Adliyesi'nde hizmetli olarak görev yapan davacının, … Adliyesi'nde görev yaptığı dönemde işlediği fiiller nedeniyle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırımasına ilişkin Adalet Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararının iptaline ve işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal hakların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacı hakkında ... Asliye Ceza Mahkemesinin E:… sayılı esasına kayıtlı olarak açılan kamu davasının yargılaması sonucunda, davacının suç işlemek amacıyla örgüt kurmak suçundan beraatine karar verilmiş ise de, bazı adli dosyalarda görevine girmeyen ve yetkili olmadığı bir işi yapabileceği ve yaptırabileceği kanaati uyandırarak yarar sağlamak suçunu işlediği gerekçesiyle iki ayrı olay için ayrı ayrı 1 yıl 8 ay hapis ve 208 gün karşılığı adli para cezası ile cezalandırılmasına, ancak hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği ve Mahkeme kararlarının gerekçeleri ile herkesi bağlayıcı olduğu göz önüne alındığında, davacının bazı dava dosyaları ile ilgili olarak evrak safahatını öğrenip takibini sağladığının ve menfaat temin ettiğinin sabit olduğu, bu itibarla eylemine uyan 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire Kararının Özeti: Danıştay Beşinci Dairesinin 23/11/2016 tarih ve E:2016/17971, K:2016/6714 sayılı kararıyla; memurlara devlet memurluğundan çıkarma cezası verilebilmesi için amirlerin bu yönde isteğinin olmasının işlemin ön şartı olduğu, olayda, işlemin tesisinden önce amirlerin bu yönde herhangi bir isteği bulunmamasına ve disiplin kurullarının "amir" olarak bu yetkiyi kullanabileceğine dair Kanun'da herhangi bir düzenleme bulunmamasına rağmen, dosyanın resen ve doğrudan Yüksek Disiplin Kuruluna gönderilerek, Kanun'da öngörülen yönteme aykırı olarak amirin bu yönde isteği olmaksızın tesis edilen dava konusu işlemde hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılarak ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; bozma kararına uyulmayarak, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolundaki ilk kararda ısrar edilmiştir.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararının özeti: Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 16/03/2020 tarih ve E:2019/3260, K:2020/786 sayılı kararıyla; bakılan uyuşmazlıkta ısrara ilişkin husus, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilmesi teklifiyle disiplin dosyası kendisine iletilen Disiplin Kurulunun, davacı tarafından gerçekleştirilen eylemlerin memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici harekette bulunmak fiilini oluşturduğu ve 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektirebileceği gerekçesiyle disiplin dosyasını Yüksek Disiplin Kuruluna doğrudan göndermesinde usule aykırılık bulunmadığına ilişkin olduğundan, temyizen incelenen kararın, ısrara ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın ısrara konu bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmeyerek, ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ısrara ilişkin kısmının onanmasına, uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmek üzere, dosyanın Danıştay Beşinci Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Yetkisi olmayan kurumun istemi esas alınmak suretiyle dava konusu işlemin tesis edildiği, işlemin yetki unsuru yönünden hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İdare Mahkemesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile usul ve yasaya aykırı olan kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 tarih ve 2020/62 sayılı kararı uyarınca Dairemize devredilen dosya, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Ankara ili, … İlçe Adliyesi'nde hizmetli olarak görev yapan davacının, (… Adliyesi'nde görev yaptığı dönemdeki fiilleri nedeniyle), … Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı soruşturma dosyasında suç işlemek amacıyla örgüt kurma, yetkili olmadığı bir iş için yarar sağlama suçundan şüpheli sıfatıyla soruşturulması üzerine, söz konusu eylemlerin aynı zamanda disiplin suçu oluşturduğu ileri sürülerek davacı hakkında disiplin soruşturması başlatılmıştır.
… tarih ve … sayılı Soruşturma Raporunda; ... Asliye Ceza Mahkemesi'nin E:… sayılı dosyasında kamu davası açıldığı, … Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen, davacının … Adliyesinde hizmetli olarak görev yapmakta iken, iddianamede geçen onüç olaydan sekiz tanesine bizzat katıldığının, derdest işlerle ilgili görüşmelerde bulunduğunun, evrak safahatini öğrenip takibini sağladığının ve nakdi menfaat temin ettiğinin belirtildiği ve davacının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (D) bendinin (c) alt bendi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasının teklif edildiği ve dosyanın 20/03/2012 tarihinde Adalet Bakanlığı Disiplin Kuruluna tevdi edildiği, Kurulun aynı günlü kararıyla fiilin "Memurluk sıfatıyla bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak" şeklinde değerlendirilebileceği cihetle dosyanın doğrudan Yüksek Disiplin Kurulu'na gönderilmesine karar verildiği, Yüksek Disiplin Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararıyla, tanık ifadeleri, iletişim kayıtları ve fiziki ve teknik takip sonucu elde edilen veriler ve savcılık iddianamesi değerlendirilerek, davacının görevine girmeyen yetkisiz olduğu işi yapabileceği kanaati oluşturarak nakdi menfaat temin ettiğinin tespit edildiğinden bahisle 657 sayılı Kanun'un 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasına karar verilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125. maddesinin birinci fıkrasının (E) bendinin (g) alt bendinde; "Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç verici hareketlerde bulunmak" eylemi Devlet memurluğundan çıkarma cezası gerektiren fiiller arasında sayılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Disiplin hukuku cezalandırma ilkeleri açısından ceza hukuku ile benzer özellikler taşımakta olup, kişilerin disiplin cezası ile cezalandırılabilmeleri için suç olarak belirlenmiş olan tutum ya da davranışın ilgilisi tarafından işlenilmiş olduğunun kesin ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde saptanması gerekmektedir.
657 sayılı Kanun'un disiplin cezalarını düzenleyen hükümleri uyarınca disiplin cezası verilebilmesi için, ilgililere isnat edilen ve disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin gerçekleştiğinin hukuken itibar edilebilecek somut delillerle ortaya konulması gerektiği disiplin hukukunun temel ilkelerinden olup, bu kapsamda ilgiliye isnat edilen fiilin sübut bulup bulmadığının yapılacak soruşturma ile ortaya konulması gerekmektedir.
Davacının eylemi nedeniyle hazırlanan soruşturma raporu incelendiğinde; soruşturmanın konusunu "… Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı soruşturmasında suç işlemek amacıyla örgüt kurma, yetkili olmadığı bir iş için yarar sağlama suçundan şüpheli sıfatıyla soruşturulması nedeniyle disiplin suçu işlemek" eyleminin oluşturduğu, iddianameden kısaca söz edildiği, 6 kişinin ifadesine yer verildiği ve tanıkların davacının adliyedeki derdest işlerle ilgili olarak bilgi vermek suretiyle menfaat temin ettiğine ilişkin bir bilgilerinin olmadığını ifade ettikleri, davacının telefon görüşmelerine göre menfaat temin ettiği ve disiplin suçu işlediğine dair delil bulunduğu sonucuna varıldığından, davacının disiplin cezası ile cezalandırılması gerektiği belirtilmekle birlikte, davacının telefon konuşmalarının içeriğinde neler olduğu, hangi eylemiyle menfaat temin ettiği ya da disiplin suçu işlemiş olduğunun açıkça belirtilmediği görülmektedir.
Bakılmakta olan davada, davacıya atfedilen eylemlerin açık ve net olarak, ayrıca yeterli ve inandırıcı somut delillerle ortaya konulmaksızın hazırlanan soruşturma raporuna dayanılarak verilen disiplin cezasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 08/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.