Yargıtay 7. Ceza Dairesi 2021/13517 Esas 2022/3427 Karar Sayılı İlamı

Çekle ilgili karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme suçundan sanıklar ..., ... ve ...'nın, 5941 sayılı Çek Kanunu'nun 5/1 ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 62/1 ve 52/2. maddeleri gereğince 48.710,00 Türk Lirası adlî para cezası ile cezalandırılmalarına dair ... İcra Ceza Mahkemesinin 09/05/2018 tarihli ve 2016/34 esas, 2018/50 sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığından verilen 28.10.2020 tarihli kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 16.11.2020 tarihli ve KYB. 2020-99587 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.
Mezkür ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre, bahsi geçen suçtan yapılan yargılama sonunda verilen kararın, mahkûmiyetine karar verilen şirketin yetkilisi diğer sanık ... tarafından istinaf edilmesi üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Ceza Dairesinin 14/11/2019 tarihli ve 2018/4970 esas, 2019/2296 sayılı kararıyla, "...Dosya arasında bulunan ... Ticaret Sicil Müdürlüğü'nün 02/03/2017 tarihli cevabi yazısı ekindeki imza sirkülerinden çek hesabı sahibi ... Ticaret Limited Şirketi'nin tek yetkili müdürünün sanık ... olduğu, 5941 sayılı yasanın 5/1. maddesine göre cezai sorumluluğu bulunmayan ve istinaf başvurusu olmayan şirket ortakları sanıklar ..., ... ve ...'nın cezalandırılmalarına yönelik hükümlere karşı Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü'ne olağanüstü kanun yolu olan kanun yararına bozma ihbarında bulunabilmesi olanaklı görülmüştür..." şeklinde karar verilerek, hükme karşı istinaf yoluna başvurmayan anılan sanıklar hakkında yapılan incelemede;
5941 sayılı Çek Kanunu'nun 1. maddesinde, "Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Ancak, hükmedilecek adli para cezası; çek bedelinin karşılıksız kalan miktarı, (…)(2) az olamaz. Mahkeme ayrıca, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına; bu yasağın bulunması hâlinde, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağının devamına hükmeder. Yargılama sırasında da resen mahkeme tarafından koruma tedbiri olarak çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına karar verilir. Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı, çek hesabı sahibi gerçek veya tüzel kişi, bu tüzel kişi adına çek keşide edenler ve karşılıksız çekin bir sermaye şirketi adına düzenlenmesi durumunda ayrıca yönetim organı ile ticaret siciline tescil edilen şirket yetkilileri hakkında uygulanır. Koruma tedbiri olarak verilen çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararlarına karşı yapılan itirazlar bakımından 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 353 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmü uygulanır. Bu suçtan dolayı açılan davalar icra mahkemesinde görülür ve İcra ve İflas Kanununun 347, 349, 350, 351, 352 ve 353 üncü maddelerinde düzenlenen yargılama usulüne ilişkin hükümler uygulanır. Bu davalar çekin tahsil için bankaya ibraz edildiği veya çek hesabının açıldığı banka şubesinin bulunduğu yer ya da hesap sahibinin yahut şikâyetçinin yerleşim yeri mahkemesinde görülür" şeklindeki düzenleme ile 2. maddesinde "Birinci fıkra hükmüne göre çek karşılığını ilgili banka hesabında bulundurmakla yükümlü olan kişi, çek hesabı sahibidir. Çek hesabı sahibinin tüzel kişi olması hâlinde, bu tüzel kişinin mali işlerini yürütmekle görevlendirilen yönetim organının üyesi, böyle bir belirleme yapılmamışsa yönetim organını oluşturan gerçek kişi veya kişiler, çek karşılığını ilgili banka hesabında bulundurmakla yükümlüdür. Birinci fıkra uyarınca hakkında çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararı verilenler, yasaklılıkları süresince sermaye şirketlerinin yönetim organlarında görev alamazlar. Ancak, hakkında yasaklama kararı verilenlerin mevcut organ üyelikleri görev sürelerinin sonuna kadar devam eder" şeklinde düzenleme bulunduğu,
Dosya kapsamına göre, ... Ticaret Sicil Müdürlüğü'nün 02/03/2017 tarihli cevabi yazısı ekindeki imza sirkülerinden çek hesabı sahibi ... Ticaret Limited Şirketi'nin tek yetkili müdürünün sanık ... olduğu, şirketinde temsil ve ilzam yetkisi bulunmayan anılan diğer sanıkların çekin karşılıksız çıkmasından sorumluluğu bulunmadığı cihetle, yazılı şekilde mahkûmiyetlerine karar verilmesinde isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarnamesi içeriğindeki hususlar yerinde görüldüğünden, ... İcra Ceza Mahkemesinin 09.05.2018 tarih, 2016/34 Esas – 2018/50 Karar sayılı kararının 5271 sayılı CMK'nun 309/4-d maddesi uyarınca BOZULMASINA, sanıklar ..., ... ve ...’nın üzerlerine atılı suçtan BERAATLERİNE, sanıklara verilen cezaların ve sanıklar hakkındaki ÇEK DÜZENLEME VE ÇEK HESABI AÇMAKTAN YASAKLAMA KARARLARININ KALDIRILMASINA, 24.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.