Yargıtay 7. Ceza Dairesi 2021/14601 Esas 2022/3440 Karar Sayılı İlamı

Çekle ilgili karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme suçundan sanık ...'in, 5941 sayılı Çek Kanunu'nun 5/1 ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 52/2. maddeleri gereğince 2 kez 73.710,00 Türk lirası adlî para cezası, 6 kez 48.590,00 Türk lirası adlî para cezası ile cezalandırılmasına dair ... İcra Ceza Mahkemesinin 03/04/2018 tarihli ve 2017/193 esas, 2018/121 sayılı kararının, ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Ceza Dairesinin 11/12/2018 tarihli ve 2018/2766 esas, 2018/2296 sayılı kararıyla istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilerek kesinleşmesini müteakip, anılan kararın infazı sırasında, ... Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 10/09/2019 tarihli ve 2019/7-3567 sayılı yazısı ile mezkur kararda her bir gün adlî para cezasının günlüğünün 20,00 Türk lirası ile çarpılması sonucu elde edilen miktarlar üzerinden cezalandırıldığı belirtilmesine rağmen söz konusu adli para cezalarının yasal süre içerisinde ödenmemesi sebebiyle 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun geçici 1. maddesi uyarınca günlüğü 100,00 Türk lirası hesabı ile hapse çevrilmesinin gerekip gerekmeyeceği hususunun infazda tereddüt oluşturduğundan bahisle yaptığı talebinin kabulü ile 5237 sayılı Kanunun 52/2 ve 5275 sayılı Kanunun geçici 1. maddeleri gereğince anılan cezaların günlüğü 100,00 Türk lirasından hesap edilerek hapse çevrilmesine ilişkin ... İcra Ceza Mahkemesinin 01/10/2019 tarihli ve 2017/193 esas, 2018/121 sayılı ek kararına karşı yapılan itirazın reddine dair mercii ... Ağır Ceza Mahkemesinin 08/11/2019 tarihli ve 2019/323 değişik iş sayılı sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığı'ndan verilen 11/11/2020 tarihli kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 23/11/2020 tarihli ve KYB. 2020/102216 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.
Mezkür ihbarnamede;
Somut olayda, Mahkemesince ilk olarak sanığın çekle ilgili olarak karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme eyleminin karşılığı olan 5941 sayılı Kanun'un 5/1. maddesi uyarınca 2 defa 75 gün adlî para cezasına ve 6 defa 50 gün adlî para cezasına hükmedilmesi üzerine, 5237 sayılı Kanun'un 52/2. maddesi uyarınca günlüğünün takdiren 20,00 Türk lirasından çevrilmesini takiben, hükmedilecek adli para cezasının çek bedelinin karşılıksız kalan miktarından az olamayacağından bahisle doğrudan gün belirtmeden 2 defa 73.710,00 Türk lirası adlî para cezası, 6 defa 48.590,00 Türk lirası adlî para cezası ile cezalandırılmasına karar verilmesi sonrasında, sanığın adlî para cezasını ödememesi üzerine, bu hususa ilişkin bir karar verilmesinin istenilmesi üzerine, 5275 sayılı Kanun'un geçici 1. maddesi gereğince anılan cezaların günlüğü 100,00 Türk lirasından hesap edilerek hapse çevrilmesine dair ... İcra Ceza Mahkemesinin 01/10/2019 tarihli kararına karşı yapılan itirazın da ... Ağır Ceza Mahkemesinin 08/11/2019 tarihli kararı ile reddine karar verildiği,
Mahkemelerce yapılan yargılama neticesinde adlî para cezasına hükmedilmesi gerektiği hallerde, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun "adli para cezası başlıklı" 52. maddesinin uygulama alanı bulacağı,
Anılan maddede yer alan "(1) Adlî para cezası, beş günden az ve kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde yediyüzotuz günden fazla olmamak üzere belirlenen tam gün sayısının, bir gün karşılığı olarak takdir edilen miktar ile çarpılması suretiyle hesaplanan meblağın hükümlü tarafından Devlet Hazinesine ödenmesinden ibarettir. (2) En az yirmi ve en fazla yüz Türk Lirası olan bir gün karşılığı adlî para cezasının miktarı, kişinin ekonomik ve diğer şahsi halleri göz önünde bulundurularak takdir edilir. (3) Kararda, adlî para cezasının belirlenmesinde esas alınan tam gün sayısı ile bir gün karşılığı olarak takdir edilen miktar ayrı ayrı gösterilir. (4) Hakim, ekonomik ve şahsi hallerini göz önünde bulundurarak, kişiye adlî para cezasını ödemesi için hükmün kesinleşme tarihinden itibaren bir yıldan fazla olmamak üzere mehil verebileceği gibi, bu cezanın belirli taksitler halinde ödenmesine de karar verebilir. Taksit süresi iki yılı geçemez ve taksit miktarı dörtten az olamaz. Kararda, taksitlerden birinin zamanında ödenmemesi halinde geri kalan kısmın tamamının tahsil edileceği ve ödenmeyen adlî para cezasının hapse çevrileceği belirtilir."
5941 sayılı Çek Kanunu'nun 5/1. maddesinde yer alan "Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Ancak, hükmedilecek adli para cezası; çekbedelinin karşılıksız kalan miktarı" ve yine aynı Kanun'un 5/11.maddesinde yer alan "Birinci fıkra uyarınca verilen adli para cezalarının ödenmemesi durumunda, bu ceza, 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 106 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan kamuya yararlı bir işte çalıştırma kararı verilmeksizin doğrudan hapis cezasına çevrilir"
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun'un 01/01/2005 tarihinde yürürlüğe giren geçici 1. maddesinde "… 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki diğer kanunlarda yer alan adli para cezasının ödenmemesi halinde, hükümlüler bir gün 100 TL hesabı ile hapsedilirler…" düzenlemesinin yapıldığı,
Anılan Kanun'un geçici 1. maddesinin amacının 5237 sayılı Kanun'un 5. maddesi ile getirilen "bu kanunun genel hükümleri özel ceza kanunları ve ceza içeren kanunlardaki suçlar hakkında uygulanır" yolundaki emredici düzenleme nedeniyle 5237 sayılı Kanun'un dışındaki özel ceza hükmü içeren Kanunların 5237 sayılı Kanun'un genel hükümlerine uyumlu hale getirilmesine kadar ortaya çıkan kargaşayı önlemek olduğu,
3167 sayılı (mülga) Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun'un 16. maddesinin "Üzerinde yazılı keşide tarihinden önce veya ibraz süresi içinde 4 üncü madde uyarınca ibraz edildiğinde, yeterli karşılığı bulunmaması nedeniyle kısmen de olsa ödenmeyen çeki keşide eden hesap sahipleri veya yetkili temsilcileri, kanunların ayrıca suç saydığı haller saklı kalmak üzere, çek bedeli tutarı kadar ağır para cezasıyla cezalandırılırlar. Ancak verilecek para cezası seksenmilyar liradan fazla olamaz." şeklinde düzenlendiği, anılan Kanun hükümlerine göre karşılıksız çek düzenleme suçundan verilen ağır para cezasının, daha sonra yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanun'un gün adlî para cezası sistemine uygun olmadığı için, mezkûr Kanun uyarınca verilen adlî para cezalarının infazı aşamasında, sanığın çek bedeli olan para cezasını ödemediği takdirde 5275 sayılı kanun geçici 1. maddesi gereği hakkında verilen para cezası günlüğü 100,00 Türk lirasından hapse çevrilmesi gerektiği,
Ancak 20/12/2009 tarihinde yürürlüğe giren 5491 sayılı Çek Kanunu'nun ise, "Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur" şeklinde düzenlendiği, bu itibarla 5941 sayılı Kanun, 5237 sayılı Kanun'un adlî para cezası sistemine uygun şekilde düzenlenmiş olduğundan, sanık hakkında verilen adlî para cezasının hapse çevrilmesinde, mahkemenin belirlediği gün karşılığı adlî para cezasının miktarının dikkate alınması gerektiği cihetle, ... İcra Ceza Mahkemesinin 03/04/2018 tarihli kararında ilk olarak 5941 sayılı Kanun uyarınca temel ceza belirlenirken iki defa 75 gün adlî para cezası ve 6 defa 50 gün adlî para cezasına hükmedildiği, bu halde Mahkeme tarafından sonuç ceza olarak hükmedilen adli para cezasının 50 gün ve 75 gün olduğu, adlî para cezasının ödenmemesi sebebiyle hapse çevrilmesi işleminin 50 gün ve 75 gün üzerinden yapılması gerektiği gözetilmeden, itirazın bu yönden kabulü yerine yazılı şekilde talebin reddine karar verilmesinde isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarnamesi içeriğindeki hususlar yerinde görüldüğünden, ... Ağır Ceza Mahkemesinin 08.11.2019 tarih, 2019/323 D.iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK'nun 309/4-a maddesi uyarınca BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahallinde mahkemesince yerine getirilmesine, 24.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.