19. Ceza Dairesi 2019/33921 E. , 2021/4068 K.
"İçtihat Metni"
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu"na muhalefet suçundan şüpheli ... hakkında yapılan soruşturma evresi sonunda İskenderun Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen 06/05/2019 tarihli ve 2018/14834 soruşturma, 2019/4548 sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı yapılan itirazın reddine dair mercii İskenderun Sulh Ceza Hâkimliğinin 12/07/2019 tarihli ve 2019/3168 değişik iş sayılı kararı aleyhine Adalet Bakanlığının 30/10/2019 gün ve 94660652-105-31-13285-2019-Kyb sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 04/11/2019 gün ve KYB 2019/105259 sayılı ihbarnamesi ile Dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre,5271 sayılı Kanun’un 160. maddesi uyarınca, Cumhuriyet savcısının, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlaması gerektiği, aynı Kanun’un 170/2. maddesi gereğince yapacağı değerlendirme sonucunda, toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açacağı, aksi halde ise anılan Kanun’un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vereceği, buna karşın Cumhuriyet savcısının 5271 sayılı Kanun’un kendisine yüklediği soruşturma görevini yerine getirmediği, ortada yasaya uygun bir soruşturmanın bulunmadığı durumda, anılan Kanun’un 173/3. maddesindeki koşullar oluşmadığından, itirazı inceleyen merciin Cumhuriyet savcısının soruşturma yapmasını sağlamak maksadıyla itirazın kabulüne karar verebileceği yönündeki açıklamalar karşısında,
İskenderun Cumhuriyet Başsavcılığınca, şüpheliden ele geçirilen kitaplar arasında müştekinin hak sahibi olduğu herhangi bir kitabın bulunmadığı, şüpheliye izafe edilen suçun takibinin 5846 sayılı Kanun"un 75. maddesi gereğince müştekinin şikâyetine tabi olduğu ve şikâyet hakkına sahip olan kurumun şikâyetinin bulunmadığından bahisle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş ise de,
Dosya kapsamına göre, müşteki vekilinin "Şehit Pamir Caddesi No:69 İskenderun/Hatay" adresinde faaliyet gösteren Bilge Kitap Kırtasiye isimli iş yerinde bandrol yükümlülüğüne aykırı olarak, vekili olduğu firmaya ait korsan yayın ve fotokopi satıldığına dair beyanı üzerine soruşturma başlatıldığı, söz konusu iş yerinde taklit ürünlerin tespiti amacıyla yapılan denetim neticesinde 6 adet sahte bandrollü eser tespit edilmesi sonrasında, manevî veya malî haklara tecavüz suçundan müştekinin şikâyetinin bulunmadığından bahisle kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği anlaşılmış olmakla,
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu"nun 81. maddesinde yer alan, "Musiki ve sinema eserlerinin çoğaltılmış nüshaları ile süreli olmayan yayınlara bandrol yapıştırılması zorunludur. Ayrıca, kolay kopyalanmaya müsait diğer eserlerin çoğaltılmış nüshalarına da eser veya hak sahibinin talebi üzerine bandrol yapıştırılması zorunludur. Bandroller, Bakanlıkça bastırılır ve satılır. Bakanlıkça belirlenen satış fiyatı üzerinden meslek birlikleri aracılığı ile de bandrol satışı yapılabilir.
Bandrol alınabilmesi için, bandrol talebinde bulunanın yasal hak sahibi olduğunu beyan eden bir taahhütnameyi doldurması zorunludur. Bakanlıkça tespit edilen diğer evrak ve belgelerle birlikte başvuru yapılır. Bakanlık, bu başvuru üzerine başka bir işleme gerek kalmaksızın on iş günü içinde bandrol vermek mecburiyetindedir. Beyana müstenit yapılan bu işlemlerden Bakanlık sorumlu tutulamaz.
Bandrol yapıştırılması zorunlu nüshaların tespit edilmesi ve çoğaltılmasına ilişkin materyalleri üreten veya bu materyallerin dolum ve çoğaltımını yapan yerler, bu maddede belirtilen taahhütnamenin bir kopyasını almak, saklamak ve istendiğinde yetkili makamlara ibraz etmekle yükümlüdür.
Bandrol yükümlülüğüne aykırı ya da bandrolsüz olarak bir eseri çoğaltıp satışa arz eden, satan, dağıtan veya ticarî amaçla satın alan ya da kabul eden kişi bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır.
Bakanlık ile mülkî idare amirleri bandrollenmesi zorunlu olan nüshaların ve süreli olmayan yayınların, bandrollü olup olmadıklarını her zaman denetleyebilir. Gerekli görüldüğünde, mülkî idare amirleri re’sen veya Bakanlığın talebi ile bu denetimi gerçekleştirmek üzere illerde denetim komisyonu oluşturabilir. İhtiyaç hâlinde, bu komisyonlarda Bakanlık ve ilgili alan meslek birlikleri temsilcileri de görev alabilirler.
Bu denetimler sırasında bu Kanunda koruma altına alınan hakların ihlal edildiğinin tespiti hâlinde 75 inci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca işlem yapılır.
Bu Kanun kapsamında korunan, yasal olarak çoğaltılmış, bandrollü nüshaların da yol, meydan, pazar, kaldırım, iskele, köprü ve benzeri yerlerde satışı yasaktır. Bu yasağa aykırı hareket edenler, Kabahatler Kanununun 38 inci maddesinin birinci fıkrasına göre cezalandırılır.
Bu maddede belirtilen hususların uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
Sahte bandrol üreten, satışa arz eden, satan, dağıtan, satın alan, kabul eden veya kullanan kişi üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır.
Bir eserle ilgili olarak usulüne uygun biçimde temin edilmiş bandrolleri başka bir eser üzerinde tatbik eden kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve binbeşyüz güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır.
Yetkisi olmadığı hâlde, hileli davranışlarla bandrol temin eden kişi bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.
Yetkisi olmayan kişilere bandrol temin eden kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır.
Bandrol yükümlülüğüne aykırılığın aynı eserle ilgili olarak 71 inci maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde tanımlanan suçla birlikte işlenmesi hâlinde, fail hakkında sadece 71 inci maddeye göre cezaya hükmolunur. Ancak, verilecek ceza üçte biri oranında artırılır.
Bu Kanunda tanımlanan suçların bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, ilgili tüzel kişi hakkında Türk Ceza Kanununun tüzel kişilere özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur." şeklindeki düzenlemeler gereğince, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu"nun 75. maddesindeki düzenlemeye göre 71 ve 72 nci maddelerde sayılan suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılması şikâyete bağlı ise de, şüphelinin sahte bandrollü eser bulunma eyleminin anılan Kanun"un 81. maddesi kapsamında değerlendirilmesi ve toplanacak diğer deliller ile yapılacak etkin soruşturma sonucuna göre şüphelinin hukukî durumunun tayin ve takdir edilmesi gerektiği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla gereği görüşülüp düşünüldü;
Yayıncılar Meslek Birliği vekilinin şikayeti üzerine olay günü sanığa ait Bilge Kitap Kırtasiye isimli iş yerinde yapılan denetimde, 6 adet sahte bandrollü kitap ele geçirilen olayda, ele geçen suça konu materyaller arasında Yayıncılar Meslek Birliğinin hak sahibi olduğu herhangi bir kitap bulunmadığı gerekçesiyle İskenderun Cumhuriyet Başsavcılığının 06/05/2019 tarihli ve 2018/14834 soruşturma, 2019/4548 sayılı kararı ile şüpheli hakkında verilen kovuşturmaya yer olmadığına dair karara karşı taraf sıfatı taşımadığı anlaşılan Yayıncılar Meslek Birliği vekilinin itirazı üzerine İskenderun Sulh Ceza Hâkimliğince taraf sıfatı olmayan muterizin başvurusunun taraf sıfatı bulunmadığından reddine karar verilmesi gerekirken, esastan red kararı verilmesi,
Hususunda da kanun yararına bozma isteminde bulunup bulunulmayacağının değerlendirilmesi için Adalet Bakanlığı"na gönderilmek üzere dosyanın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 31.03.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.