MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki “işçilik alacağı" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 10. İş Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 29.04.2014 gün ve 2012/858 E.-2014/504 K. sayılı kararın temyizen incelenmesi davalılar... Mesken Sanayi A.Ş.,...Yapı End. ve Tic. A.Ş. ve ... İnş. İth. İhr. Turz. Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 22.Hukuk Dairesi’nin 09.12.2014 gün ve 2014/17085 E.- 2014/35019 sayılı kararı ile;
"...Davacı İsteminin Özeti:
Davacı işçi, iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek, ihbar ve kıdem tazminatı ile yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, asgari geçim indirimi, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacakları istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalılardan ...., .... ve ... İnşaat İthalat İhracaat ve Turizm Ltd. Şti. temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalılardan ...., .... ve ... İnşaat İthalat İhracaat ve Turizm Ltd. Şti."nin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda da ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Somut olayda, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı konusunda hesap yapılırken iki davacı tanığının anlatımları dikkate alınmıştır. Söz konusu tanıkların davalı aleyhine dava açtığı ve çıkacak karardan kendilerinin de menfaat sağlayacak durumda oldukları anlaşılmaktadır. Ayrıca, dosya kapsamında fazla çalışma yapıldığına dair yazılı belge de bulunmamaktadır. Bu durumda, fazla çalışma ücreti alacağının reddi gerekirken, yazılı şekilde kabulüne karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir..."
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir.


HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava kıdem ve ihbar tazminatları, yıllık izin ücreti, asgari geçim indirimi, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil çalışma ücretlerinin tahsili istemine ilişkindir.
Davacı vekili müvekkilinin...-Aktürk İş Ortalığına ait Park Oran Konut Projesinde (Eski Milletvekilleri Konutları) inşaatı işinde çalışmakta iken iş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğini, fazla çalışma yaptığını, hafta tatilleri ile dini bayramlar ve 10 Kasım dışında kalan ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını, yıllık izin kullanmadığı gibi asgari geçim indirimi alacağının ödenmediğini iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin, asgari geçim indirimi, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin faizleri ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar... Mesken San. A.Ş. ve...Yapı End. ve Tic. A.Ş. vekilli fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak belirsiz veya kısmi dava açılmasının mümkün olmadığını, davacının...-Aktürk İş Ortaklığının değil, Park Oran Projesi kapsamında ...-Çınal İş Ortaklığının işçisi olarak çalıştığını, davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunmadığını, iş sözleşmesini davacının kendisinin feshettiğini, hafta içi 08.00-17.00 saatleri arasında 1 saat ara dinlenme ile çalışan davacının ve diğer işçilerin fazla...i yapması halinde ücretinin ödendiğini veya izin kullandırıldığını, davacının diğer iddialarının da asılsız olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... Ltd. Şti. vekili müvekkili şirketin değil ...-Çınal İş Ortaklığının işçisi olan davacının müvekkili şirkete karşı dava açamayacağını, projede sona yaklaşılması nedeni ile başka yerde çalışmak isteyen davacının kendisinin işten ayrıldığını, diğer iddialarının yersiz olduğunu ileri sürerek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı...İnş. San. Tic. Ltd. Şti. vekili davacının Çınal-... İş Ortaklığının işçisi olup tüm haklarının ödendiğini, işverenlerini ibra ettiğini, kendi isteği ile işten ayrıldığını, iddia ve taleplerinin mesnetsiz olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davacının...-Aktürk İş Ortaklığına ait Park Oran Konut Projesi inşaatı işinde Çınal-... İş Ortaklığının işçisi olarak çalıştığı, işin bittiği gerekçesi ile iş sözleşmesi feshedilen davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, fazla çalışma yapıp hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatillerde çalıştığı ancak ücretinin ödenmediği, yıllık izin kullanmadığı, asgari geçim indirimi alacağının ise ödendiği gerekçesi ile kıdem ve ihbar tazminatları, yıllık izin, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin kabulüne, asgari geçim indirimi talebinin reddine karar verilmiştir.
Çınal Ltd. Şti. dışındaki davalıların temyizi üzerine karar Özel Dairece yukarıda başlık bölümünde belirtilen gerekçelerle bozulmuştur.
Mahkemece önceki gerekçeye ilaveten davacı tanık beyanlarına göre fazla çalışma ücreti yanında hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil çalışma ücretlerine de hükmedildiği, bu tanık beyanlarına hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri bakımından itibar edilip fazla çalışma ücreti yönünden itibar edilmemesinin uygun görülmediği belirtilerek önceki kararda direnilmiştir.
Direnme kararı davalılardan... Mesken Sanayi A.Ş.,...Yapı End. ve Tic. A.Ş. ve ... İnş. İth. İhr. Turz. ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunda yapılan görüşmeler sırasında, işin esasının incelenmesinden önce mahkemenin ilk kararında davacı tarafça yatırılan 367,50 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar vermiş iken, kararın Özel Dairece bozulmasından sonra kurulan hükümde davacı tarafça yatırılan 367,50 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine karar verilmesinin yeni hüküm niteliğinde olup olmadığı ve burada varılacak sonuca göre temyiz incelemesinin Özel Dairece mi yoksa Hukuk Genel Kurulunca mı yapılması gerektiği hususu ön sorun olarak tartışılıp değerlendirilmiştir.
Bilindiği üzere direnme kararının varlığından söz edilebilmesi için mahkeme bozmadan esinlenerek yeni herhangi bir delil toplamadan önceki deliller çerçevesinde karar vermeli; gerekçesini önceki kararına göre genişletebilirse de değiştirmemelidir (6217 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 429 uncu maddesi).
Somut olayda mahkemece verilen ilk kararda davacı tarafça yatırılan 367,50 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verildiği halde, kararın Özel Dairece bozulmasından sonra kurulan direnme adı verilen hükümde " Davacı tarafça yatırılan 367,50 TL harcın kararın kesinleşmesi ve talep halinde davacıya iadesine" şeklinde direnme adı altında yeni bir karar verilmiştir.
Bu hale göre "direnme" olarak verilen kararın usul hukuku anlamında gerçek bir direnme kararı olmadığı, bozma kapsamı dışında kalan harçla ilgili olarak yeni bir hüküm oluşturulduğu ve verilen kararın yeni hüküm niteliğinde olduğu her türlü duraksamadan uzaktır.
Hal böyle olunca kurulan bu yeni hükmün temyizen incelenmesi görevi Hukuk Genel Kuruluna değil, Özel Daireye aittir.
Bu nedenle yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Özel Daireye gönderilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda gösterilen nedenlerle... Mesken Sanayi A.Ş.,...Yapı End. ve Tic. A.Ş. ve ... İnş. İth. İhr. Turz. ve Tic. Ltd. Şti. vekillerinin yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın YARGITAY 22. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 26.04.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.