15. Hukuk Dairesi 2018/247 E. , 2018/1882 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat ... geldi. Davalı vekili gelmedi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davacı avukatı dinlendikten sonra eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesi gereğince düzenlenen yüklenici hakedişlerinden kesilen bedelin iadesi istemine ilişkin olup, mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda ıslah dilekçesi de gözetilmek suretiyle davanın kabulüne dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz olunmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı iş sahibinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davalı iş sahibi vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
Taraflar arasında imzalanan 11.11.2008 günlü "Üzülmez ... İşletmeleri Müessesesi Asma- ...- 250 Kat Hazırlığı ile Havalandırma ve Nakliyat Galerilerinin Islahına" ilişkin sözleşmenin 9. maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi (...) sözleşmenin eki olarak kabul edilmiştir. Sözleşmenin eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin 40. ve 41. maddesinde yüklenicinin geçici hakedişlere ve kesin hakedişe itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri, idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunu “idareye verilen ...tarihli dilekçemde yazılı ihtirazı kayıtla” cümlesini yazarak imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa, hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorunda olduğu, bu şekilde itiraz edilmediği takdirde
hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı düzenlemesine yer verilmiştir. Yapım İşleri Genel Şartnamesi"ndeki bu düzenleme 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 193. maddesi uyarınca delil sözleşmesi niteliğinde olup, taraflarca ileri sürülmese dahi mahkemece ve Yargıtay"ca re"sen gözetilmelidir.
Dava konusu somut olayda; davacı yüklenici, ihtilâf konusu 01.01.2011 tarihinden itibaren düzenlenen 13.01.2011 günlü 22 nolu geçici hakedişten 22.05.2013 tarihli 49 nolu geçici hakedişe kadar (22 ve 49 nolu hakedişler de dahil) tüm ara hakedişlerde davalı iş sahibince yapılan kira bedeli vs. kesintilere hiçbir itiraz ileri sürmeksizin, hakedişleri mevcut hali ile kabul ederek itirazsız biçimde imzalamıştır. Davacının 22 ile 49 nolu hakedişler de dahil 49 nolu hakedişe kadar düzenlenen tüm geçici hakedişlere itirazı bulunmadığından, sözleşmenin eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin 40. ve 41. maddesi uyarınca bu hakedişleri olduğu gibi kabul etmiş sayılır ve bu hakedişlerden yapılan kira bedeli kesintilerini talep edemez.
Davacı yüklenicinin 25.07.2013 günlü 50 nolu hakedişi ise "İdareye verilen 25.07.2013 tarihli dilekçemde yazılı ihtirazi kayıtla" şeklinde sözleşmenin eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin 40. ve 41. maddesinde düzenlenen usule uygun biçimde imzaladığı anlaşılmakta olup, mahkemece alınan 15.04.2015 tarihli serbest muhasebeci mali müşavir bilirkişi raporunda ve hükme esas alınan 06.11.2015 günlü Emekli Sayıştay Uzman Denetçisi/Yeminli Mali Müşavir ve Emekli Sayıştay Denetçisi/Hukukçu bilirkişinin düzenlediği 2. raporda davalı iş sahibince yapılan kesintilerin haklı ve yerinde olmadığı saptandığından, yüklenicinin geçerli ve usulüne uygun itiraz ettiği 50 nolu hakedişten kesilen 4.581,88 USD kira bedelini talep edebileceğinin kabulü gerekir.
Mahkemece yanlar arasında imzalanıp, her iki tarafın kabulünde ve ihtilâfsız olan sözleşmenin eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin delil sözleşmesi niteliğinde olduğu, yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili düzenlenen hakedişlere Yapım İşleri Genel Şartnamesi 40. ve 41. maddesindeki usule uygun biçimde itiraz etmesi gerektiği, aksi halde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılarak hakedişinden yapılan kesintilere ilişkin talepte bulunamayacağı gözetilmeksizin, iki ayrı bilirkişiden alınan raporda davalı iş sahibinin hakedişlerden hukuka aykırı ve haksız olarak yaptığı tespit edilen kesintilere karşı yüklenicinin 50. hakediş dışında daha önceki hakedişlere ihtirazî kaydı bulunmasa dahi, kesintilerin iadesi talebiyle davalıya gönderdiği yazılarının bir anlamda davalı tarafından hakedişlerden yapılan kesintilere itiraz olduğunun kabulü ile verilen karar doğru olmamış, bozulması uygun bulunmuştur.
O halde mahkemece yapılacak iş; davacı yüklenicinin hiçbir ihtirazî kayıt ileri sürmeksizin, itirazsız imzaladığı uyuşmazlık konusu döneme ilişkin 22 ile 49 nolu hakedişler de dahil 49 nolu geçici hakedişe kadar tanzim edilen tüm ara hakedişlerden yapılan kesintileri talep edemeyeceği dikkate alınarak bu hakedişlere yönelik taleplerinin reddine; yüklenicinin sözleşmenin eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi 40. ve 41. maddesindeki usule uygun biçimde ihtirazî kayıtla imzaladığı 25.07.2013 günlü 50 nolu hakedişten yapılan
4.581,88 USD kira bedeli kesintisinin iadesine ilişkin davasının kabulüne karar vermekten ibarettir.
3-Bozma sebebine göre davacı yüklenicinin temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Açıklanan nedenlerle kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca davalının sair temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün temyiz eden davalı iş sahibi yararına BOZULMASINA, 3. bentte açıklandığı üzere bozma sebebine göre davacının temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, 1.480,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin ve Yargıtay başvurma harçlarının istek halinde temyiz eden davacıya, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 10.05.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.