MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 10.12.2012 gününde verilen dilekçe ile mirasçılık belgesinin iptali talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 21.05.2019 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekillerince ayrı ayrı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, mirasçılık belgesinin iptali ile yeni mirasçılık belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
Davacılar vekili, davacının eşi ve murisi olan ...’in 24.02.1950 tarihinde ölen ...’nin oğlu olmakla mirasçısı olduğunu ve buna dair ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 21.09.1950 tarihli ve 1950/1473 E.-1950/1306 K. sayılı hükmü ile mirasçılık belgesinin alındığını, ancak davalı Hazine’nin ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin 21.04.1998 tarihli ve 1997/1044 E.-1998/439 K. sayılı hükmü ile ...’nin tek mirasçısının Hazine olduğuna dair karar aldığını, bu karara dayanarak murise ait ...’nda bulunan 126 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapusunu edindiğini, davacıların AHİM’e başvurarak mülkiyet hakkının ihlal edildiğine dair karar aldıklarını bunun üzerine 126 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapusunun iptali için ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2010/360 E. sayılı dosyasında dava açtıklarını, bu davada kendilerine mirasçı olduklarına dair mirasçılık belgesi almak üzere süre verildiğini, bu nedenle ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1997/1044 E.- 1998/439 K. sayılı mirasçılık belgesinin iptali ile kök muris ... ...’in oğlu ...’in mirasının davacılara ait olduğuna karar verilmesini istemiştir.

Davalılardan ... Vakıflar 1. Bölge Müdürlüğü vekili, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme ilk kararında davanın kabulüne, Hazinenin mirasçı olduğunu gösteren ... 5. Sulh Mahkemesinin 1997/1044 Esas, 1998/439 Karar sayılı veraset ilamının iptaline, davacıların murisi ..."in mirası 4 hisse kabul edilerek, 1/4"ünün eşi ... ve 3/4"ünün ise ..."e isabet ve intikaline karar verilmiştir. Davalılar vekillerinin temyizi üzerine, Dairemizin 08.02.2017 tarihli, 2015/16049 E.-2017/825 K. sayılı bozma kararıyla; “... 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1950/1473-1506 E. K sayılı mirasçılık belgesinde 24.02.1950 tarihinde vefat eden ... oğlu ... ..."in mirası 1 pay kabul edilerek ..."e aidiyetine karar verildiği, ... 7. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 1987/784-774 E. K. sayılı mirasçılık belgesinde 02.03.1987 tarihinde vefat eden ..."in mirasının 4 pay kabul edilerek 1 payın eşi ..."ye, 3 payın kızı ..."ye aidiyetine karar verildiği, muris ... oğlu ... ..."e ait taşınmazlarda, anılan veraset belgelerine dayanılarak intikallerin gerçekleştirildiği, Maliye Hazinesi adına ... Muhakemat Müdürlüğü"nün ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 1997/1044 E., 1998/439 K. sayılı dosyasında ... ve ..."e karşı açtığı veraset ilamının iptali davasında davanın kabulüne, ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 1950/1473-1506 E. K sayılı veraset ilamının iptaliyle 24.02.1950 tarihinde vefat eden ... oğlu ... ..."in mirasının Hazine"ye aidiyetine karar verildiği, davalıların temyiz ve karar düzeltme taleplerinin reddedilerek kararın kesinleştiği, iç hukuk yolları tükenince davalıların Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi"ne başvurduğu, AİHM"in 21668/02 sayılı davada 1 nolu protokolün 1. maddesinde düzenlenen mülkiyet hakkının ihlal edildiğine, AİHS"nin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkı ve 14. maddesinde düzenlenen ayrımcılık yasağından doğan şikayetlerin ayrı ayrı incelenmesine gerek olmadığına, sözleşmenin 41. maddesinde düzenlenen hakkaniyete uygun tatminin uygulanmasının söz konusu olmadığına karar verilmiştir.
Davalıların adına veraseten intikali gerçekleştirilen 126 ada 1 parsel sayılı taşınmazın, 24.02.1950 tarihinde vefat eden ... oğlu ... ..."in mirasının Hazine"ye aidiyetine karar verilen mirasçılık belgesine dayanılarak tapusunun iptaliyle Hazine adına ve tescili sağlandığı, davacıların AİHM"in 21668/02 sayılı davada mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verildiği için tapu iptali ve tescil davasının dayanağı kalmadığını iddia ederek ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2010/360 Esasına kayıtlı tapu iptal ve tescil davasını açtığı, bu davada davacı tarafa hasımlı mirasçılık belgesi davası açmaları için ara karar verildiği, ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 1997/1044 E., 1998/439 K. sayılı mirasçılık belgesinin iptaliyle kök muris ... ... "in oğlu ... mirasının davacılara ait olduğuna dair mirasçılık belgesinin verilmesinin talep edildiği anlaşılmaktadır.
Mirasçılık belgesi, mirasçıların miras bırakanla irs ilişkisini ve miras paylarını gösteren bir belgedir. Hukukumuzda mirasçılık belgesi verilmesi istemine ilişkin davaların kural olarak hasımsız olarak açılması ve çekişmesiz yargı yolu ile görülüp sonuçlandırılması gerekmekte ise de, hukuki yarar bulunması koşulu ile bu tür davaların uyuşmazlık çıkaran kişiler hasım gösterilmek suretiyle hasımlı olarak açılması ve çekişmeli yargı yolu ile görülüp sonuçlandırılması da mümkün bulunmaktadır.
Mahkemece, muris ... ..."in ölüm tarihi itibariyle Türkiye ile Yunanistan arasında karşılıklılığın bulunup bulunmadığı araştırılmadan mirasçılık belgesinin verildiği anlaşılmaktadır. Murisin ve tek mirasçısı ..."in Yunan Vatandaşı olduğu, muris"in Türkiye"deki gayrımenkulleri için mirasçılık belgesi istenildiğinde, Türk Hukukunun uygulanması ve Tapu Kanunu 35. maddesi doğrultusunda mirasın açıldığı tarihte Türkiye-Yunanistan arasında karşılıklılık ilkesinin bulunup bulunmadığının araştırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Kabule göre de, muris ... ..."in mirasçısının Hazine olduğuna ilişkin mirasçılık belgesinin iptaliyle yeni mirasçılık belgesinin verilmesi talep edilmesine rağmen murisin oğlu ..."e ait mirasçılık belgesinin verilmesi de doğru görülmemiş, bu nedenlerle hükmün bozulması gerekmiştir.” gerekçesine yer verilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1997/1044 Esas, 1998/439 Karar sayılı veraset ilamının iptaline, kök muris ... ..."in mirası 4 pay kabul edilerek, tek mirasçısı ... ölü olduğundan; kabul edilen 4 paylık miras hissesinin 1/4"ünün ..."in eşi olan ..., kalan 3/4 miras hissesinin ise ..."e isabet ve intikaline karar verilmiştir.
Hükmü, davalı Maliye Hazinesi vekili ile davalı ... Vakıflar 1. Bölge Müdürlüğü vekili temyiz etmiştir.
Mirasçılık belgesi, mirasçıların miras bırakanla soybağı ilişkisini ve miras paylarını gösteren bir belgedir. Hukukumuzda mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davaların kural olarak hasımsız açılması ve çekişmesiz yargı yolu ile görülüp sonuçlandırılması gerekmekte ise de, hukuki yarar bulunması koşulu ile bu tür davaların uyuşmazlık çıkaran kişiler hasım gösterilmek suretiyle hasımlı olarak açılması ve çekişmeli yargı yolu ile görülüp sonuçlandırılması da mümkün bulunmaktadır.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 30. maddesi hükmünde doğum ve ölümün nüfus sicilindeki kayıtlarla ispat olunabileceği, nüfus kütüklerinde kayıt bulunmaması veya bulunan kaydın doğru olmadığının anlaşılması halinde gerçek durumun her türlü delille kanıtlanabileceği açıklanmıştır.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 501. maddesinde "Mirasçı bırakmaksızın ölen kimsenin mirası devlete geçer." hükmü yer almaktadır.
Somut olaya gelince; mahkemece karşılıklılık ilkesi konusunda araştırma yapılmış ise de eksik araştırma sonucunda hüküm kurulmuştur. Mirasbırakan ...’yle ilgili ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1950/1473 E.- 1950/1306 K. sayılı ilk mirasçılık belgesine davalı Hazine’nin itirazı üzerine yapılan yargılamada verilen ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1997/1044 E.- 1998/439 K. sayılı kararı incelendiğinde; ilk mirasçılık belgesinin iptali ile Hazinenin mirasçılığına karar verilmesi gerekçesinin Yunanistan ülkesinde Türk Vatandaşlarına karşı fiili mütakabiliyet olmamasının gösterildiği, davacılar vekilinin de bu karara karşı iç hukuk yollarının tükenmesi sebebiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvurduğu, AİHM"in 21668/02 sayılı bu davasında“ Mütakabiliyet esasının miras yoluyla taşınmaz edinme konusunda Yunanistan’da Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına uygulandığının kanıtlanmadığı dikkate alınarak 1 No"lu protokolün 1. maddesinde düzenlenen mülkiyet hakkının ihlal edildiğine” dair karar verdiği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak ne ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1997/1044 E.-1998/439 K. sayılı kararında ne de temyize konu bu kararın yargılamasında muris ... ile davacılar murisi ..."in irs ilişkisi araştırılmamıştır. Üstelik dosya içerisinde bulunan 26.10.1993 tarihli ... Başkanlığınca hazırlanan raporda bu irs ilişkisine ilişkin çelişkili tespitler bulunmaktadır. Bu sebeplerle, muris ve davacıların nüfus kayıtları ile dayanak belgeleri, varsa tapu kayıtları, vergi kayıtları gibi tüm resmi kayıtlar getirtilerek tarafların gösterecekleri tüm delilleri toplanmak ve gösterecekleri tanıklar dinlenmek suretiyle mirasbırakan ile mirasçı olduğu iddia edilen kişiler arasındaki irs ilişkisinin şüpheye yer vermeyecek şekilde belirlenmesi gerekirken eksik araştırma sonucu verilen hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07.10.2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi.