Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/14663 Esas 2022/305 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davacılar vekili ve davalı ... temsilcisi tarafından temyiz edilmesi üzerine, dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R
Kadastro sırasında, ... İlçesi .../... Mahallesi çalışma alanında bulunan 167 ada 4, 37, 48, 190 ada 4, 5,...2, 93, 94, 206 ada 10 ve 11 parsel sayılı sırasıyla 4.742.06, 6.786.65, 7.143.65, 381.34, 188.35, 18.262.20, .... 9.218.29 ve 14.729.76 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar Asliye Hukuk Mahkemesinde dava konusu olduğundan söz edilerek malik hanesi açık bırakılmak suretiyle tespit edilmiştir.
Davacı ... ve arkadaşları tarafından davalılar Hazine, ... ve ... aleyhine Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan elatmanın önlenmesi ve tescil davası, davaya konu olan parseller hakkında tutanak düzenlenmiş olması nedeniyle Kadastro Mahkemesine aktarılmıştır.
Kadastro Mahkemesinde, çekişmeli parsel tutanakları ile aktarılan dava dosyası birleştirilerek yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 167 ada 4, 190 ada 4 ve 5 parsel sayılı taşınmazların 1938 doğumlu ... oğlu ... adına; 167 ada 37 parsel sayılı taşınmazın ... adına; 167 ada 48 parsel sayılı taşınmazın ... mirasçıları adına; 196 ada 82, 197 ada 14, 92, 206 ada 10 ve 11 parsel sayılı taşınmazların 1904 doğumlu ... oğlu ... mirasçıları adına; 197 ada 88 parsel sayılı taşınmazın 1938 doğumlu ... ile ... adlarına; 197 ada 89, 93 ve 94 parsel sayılı taşınmazların ise ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ve davalı ... temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
1. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davacılar vekilinin çekişmeli ... parsel sayılı taşınmazlara ilişkin hükme yönelik, davalı ... temsilcisinin ise çekişmeli 167 ada 4, 37, 48, 190 ada 4, 5, ....ve 11 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin hükme yönelik temyiz itirazları yerinde değildir.
2. Davalı ... temsilcisinin dava konusu 196 ada 82 parsel sayılı taşınmaza ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Mahkemece, dava konusu taşınmazın tarafların müşterek murisi ...’ten intikal ettiği ve mirasçılar arasında terekenin taksim edilmediği gerekçesiyle yazılı olduğu şekilde karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki; dava konusu taşınmazın kuzey, doğu ve güney sınırında mera parseli bulunduğu halde yöntemince mera araştırması yapılmamış, bir taşınmazın niteliğinin ve taşınmaz üzerindeki zilyetliğin başlangıç tarihinin ve sürdürülüş biçiminin kesin olarak belirlenmesinde en önemli unsur hava fotoğrafı incelemesi olduğu halde, hava fotoğraflarından yararlanılmamış, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulundan, çekişmeli taşınmazın niteliğini, toprak yapısını, bitki örtüsünü ve imar-ihya durumunu komşu parsellerle mukayeseli şekilde ve çekişmeli taşınmazla komşu mera parseli arasında doğal ya da yapay ayırıcı bir unsur bulunup bulunmadığını açıklayan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmamış, dava konusu taşınmazın sınırlarında mera parseli bulunduğu halde, hatalı değerlendirme ile taşınmazın sınırlarında meranın bulunmadığını ve ham toprak vasıflı taşınmazın bulunduğunu belirten yetersiz ziraat mühendisi bilirkişisinin raporuyla yetinilmiş, tanık ve yerel bilirkişilerin soyut beyanlarına dayanılarak hüküm kurulmuştur. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; Mahkemece öncelikle Harita Genel Müdürlüğü ... sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilmek suretiyle taşınmazın bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı olduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre dava konusu taşınmaza ilişkin aktarılan davanın açıldığı 2005 tarihinden 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirtilerek dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, taşınmazın bulunduğu köy ile komşu köylerden yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, tespit bilirkişileri ve taraf tanıkları ile teknik bilirkişisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ve 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğunu, kime ait olduğunu, kimden nasıl intikal ettiğini, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığını, taşınmazın öncesinin kadim mera olup olmadığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanlar arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli; üç kişilik ziraat mühendisleri kurulundan, çekişmeli taşınmazın komşu mera ve diğer parselle karşılaştırmalı biçimde, toprak yapısını, eğimini, bitki desenini, imar-ihyaya konu edilmişse imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve diğer yönlerden mera vasfında olup olmadığını, taşınmazın mera parselinden nasıl ayrıldığını, zirai durumunu ve üzerinde sürdürülen zilyetlik mevcut ise zilyetliğin şeklini ve süresini açıklayan, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisine hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılarak, dava konusu taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin ne olduğunu, arazinin ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığını, kullanımın hangi tarihten itibaren olduğunu, kullanım sınırlarının oluşup oluşmadığını, imar-ihyası tamamlanmış ise hangi tarihte tamamlandığını ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğünü belirtir şekilde rapor alınmalı ve dava konusu taşınmazın konumunu hava fotoğrafları üzerinde göstermesi istenmeli; teknik bilirkişisine, keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli; çekişmeli taşınmaz ya da bölümlerinin öncesinin kadim mera olduğunun anlaşılması halinde meralar üzerinde sürdürülen zilyetliğin hukukça değer taşımayacağı düşünülmeli ve bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
Mahkemece bu yönler gözardı edilerek, eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün açıklanan nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin çekişmeli.... 89, 93 ve 94 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin hükme yönelik, davalı ... temsilcisinin ise çekişmeli 167 ada 4,...206 ada 10 ve 11 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarının reddi ile bu taşınmazlar hakkındaki hükmün ONANMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... temsilcisinin dava konusu 196 ada 82 parsel sayılı taşınmaz hakkındaki hükme yönelik temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile bu parsel hakkındaki hükmün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla HUMK'un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/1 maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 27,70 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 53,00 TL'nin temyiz eden davacılardan alınmasına, 18.01.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.