Danıştay 12. Daire 2020/4853 Esas 2021/1169 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/4853
Karar No : 2021/1169

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE BULUNAN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Sanayi A.Ş. Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Onikinci Dairesinin 14/11/2019 tarih ve E:2018/7165 K:2019/8789 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … Sanayi (…) AŞ … Fabrikasında … olarak görev yapan davacının, 01/10/2007-26/04/2010 tarihleri arasında Diyarbakır Fabrikası Bakım Onarım Müdürlüğü emrinde geçici görevlendirilmesinden kaynaklanan harcırahının ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali ile 50.000,00-TL tutarındaki harcırahın 01/10/2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; Danıştay Beşinci Dairesinin 14/10/2015 tarih ve E:2015/3378, K:2015/7884 sayılı kararı ile İdare Mahkemesi kararının, dava konusu işlemin iptali ile 35.870,38-TL geçici görev yolluğu talebinin kabulüne ilişkin kısımlarının onanması, fazlaya ilişkin 14.129,62-TL talebin reddine ilişkin kısmının bozulması üzerine, bozma kararına uyularak; Şirket Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı toplantısında alınan … sayılı karar gereğince, personelin giydirilmemiş çıplak aylık ücretinin %5'inin günlük konaklama gideri olarak ödeneceği hususu göz önününe alınarak yapılan hesaplama sonucu 01/10/2007-14/05/2010 tarihleri arasında davacı adına taahhuk eden harcırah tutarının 93.805,94-TL olduğu, davacı tarafından fazlaya ilişkin haklar saklı tutulmaksızın 50.000,00-TL geçici görev yolluğu talep edildiğinden, daha önce hükmedilen 35.870,38-TL'nin mahsubu ile kalan 14.129,62-TL'nin idareye başvuru tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesi gerektiği sonucuna varılarak, davacının geçici görev yolluğu talebinin kabulü ile 14.129,62-TL geçici görev yolluğunun başvuru tarihi olan 12/07/2012 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmiştir.

Daire kararının özeti: Davacının temyiz başvurusu üzerine, Danıştay Onikinci Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : 2577 sayılı Kanun'un 16. maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihte, bakılmakta olan davanın derdest durumda olduğu, Mahkemece yapılan hesaplama ile belirlenen tutar tebliğ edilmediğinden ıslah hakkının kullanılamadığı ileri sürülerek Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onikinci Dairesinin 14/11/2019 tarih ve E:2018/7165 K:2019/8789 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… Sanayi (…) AŞ Ankara … Fabrikasında … olarak görev yapan davacı tarafından, 01/10/2007-26/04/2010 tarihleri arasında Diyarbakır Fabrikası Bakım Onarım Müdürlüğü emrinde geçici görevlendirilmesinden kaynaklanan harcırahının ödenmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali ile 50.000,00-TL tutarındaki harcırahın 01/10/2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 12. maddesinde, "İlgililer haklarını ihlal eden bir idari işlem dolayısıyla Danıştaya ve idare ve vergi mahkemelerine doğrudan doğruya tam yargı davası veya iptal ve tam yargı davalarını birlikte açabilecekleri gibi ilk önce iptal davası açarak bu davanın karara bağlanması üzerine, bu husustaki kararın veya kanun yollarına başvurulması halinde verilecek kararın tebliği veya bir işlemin icrası sebebiyle doğan zararlardan dolayı icra tarihinden itibaren dava süresi içinde tam yargı davası açabilirler. Bu halde de ilgililerin 11 inci madde uyarınca idareye başvurma hakları saklıdır." hükmüne yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Tebligat ve Cevap Verme" başlıklı 16. maddesinin dördüncü fıkrasında; "Taraflar, sürenin geçmesinden sonra verecekleri savunmalara veya ikinci dilekçelere dayanarak hak iddia edemezler. (Ek cümle: 11/4/2013-6459/4 md.) Ancak, tam yargı davalarında dava dilekçesinde belirtilen miktar, süre veya diğer usul kuralları gözetilmeksizin nihai karar verilinceye kadar, harcı ödenmek suretiyle bir defaya mahsus olmak üzere artırılabilir ve miktarın artırılmasına ilişkin dilekçe otuz gün içinde cevap verilmek üzere karşı tarafa tebliğ edilir." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Tam yargı davalarında istemle bağlı olma kuralının sebep olduğu hak kayıplarının giderilmesi amacıyla 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 16. maddesinin dördüncü fıkrasına, 30/04/2013 tarihinde yürürlüğe giren 6459 sayılı Kanun'un 4. maddesi ile ''Ancak, tam yargı davalarında dava dilekçesinde belirtilen miktar, süre veya diğer usul kuralları gözetilmeksizin nihai karar verilinceye kadar, harcı ödenmek suretiyle bir defaya mahsus olmak üzere artırılabilir ve miktarın artırılmasına ilişkin dilekçe otuz gün içinde cevap verilmek üzere karşı tarafa tebliğ edilir'' cümlesi, aynı Kanun'un 5. maddesi ile de 2577 sayılı Kanuna Geçici 7. madde olarak ''Bu maddeyi ihdas eden Kanunla, bu Kanunun 16. maddesinin dördüncü fıkrasına eklenen hüküm, kanun yolu aşaması dâhil, yürürlük tarihinde derdest olan davalarda da uygulanır. '' cümlesi eklenmiştir.
Nitekim, 6459 sayılı Kanun'un 4. maddesinin gerekçesinde, ''AİHM, devletin sorumluluğuna ilişkin tazminat davalarında, davacıların yargılamanın yavaş işlemesinden doğan zararlarını ortadan kaldıracak yeterli bir çözüm bulunmadığı yönünde ülkemiz aleyhinde ihlal kararları vermektedir. Düzenlemeyle, idarî yargıda açılan tam yargı davalarında talep edilen tazminatın daha yüksek olduğunun dava devam ederken anlaşılması durumunda, davacıya talep edilen miktarı arttırma hakkı verilmemesinin adil yargılama hakkının ihlali olarak kabul edilmesi sebebiyle, nihai karar verilinceye kadar ıslah suretiyle talep edilen tazminat miktarını arttırma hakkı tanınmaktadır.'' ifadesine yer verilmiştir.
Bu durumda, hak kayıplarının önlenmesi amacıyla, tam yargı davalarında mahkemelerce esas hakkında karar verilmeden önce bilirkişi incelemesi yaptırılmış ise bilirkişi raporunun veya yoksun kalınan parasal hak miktarının davalı idareye hesaplatırılması halinde idarenin hesaplamaya ilişkin cevabının tebliğ edilmek suretiyle ya da bunların hiçbirine başvurulmamış ise, ara kararı ile dosyanın esas hakkında karar verilebilecek durumda olduğunun veya dosyada yer alan bilgi ve belgelere göre karar verileceğinin davacıya bildirilerek tazminat talep miktarını artırmak amacıyla ıslah hakkı imkanı tanınması hakkaniyet gereğidir.
Dosyanın incelenmesinden; İdare Mahkemesince, ara kararı ile 01/10/2007- 14/05/2010 tarihleri arasındaki döneme ilişkin olarak davacıya ait bordroların ve giydirilmemiş çıplak aylık ücretlerine ilişkin bilgi ve belgelerin istenildiği, davalı idare tarafından ara kararına cevaben gönderilen belgeler üzerinde, bilirkişi marifetiyle hesaplanması yoluna gidilmeksizin, Mahkemece hesaplandığı ve harcırah tutarının 93.805,94-TL olarak belirlendiği; ancak, davacı tarafından fazlaya ilişkin haklar saklı tutulmaksızın 50.000,00-TL görev yolluğu talep edildiği gerekçesiyle, daha önce hükmedilen 35.870,38-TL mahsup edilerek 14.129,62-TL'nin başvuru tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine hükmedildiği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla; İdare Mahkemesince karar verilmeden önce yukarıda belirtildiği şekilde davacıya dosyadaki bilgi ve belgelere göre esas hakkında karar verileceği bildirilerek davacıya 2577 sayılı Kanun'un 16. maddesinin dördüncü fıkrasında tanınan dava konusu miktarı artırım hakkını kullanmasına imkan verilmesi gerekirken, anılan hususa uyulmadan verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın kabulü ile …-TL geçici görev yolluğunun başvuru tarihi olan 12/07/2012 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte ödenmesine ilişkin, ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4.2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 09/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.