MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve ...
aleyhine 01/04/2015 gününde verilen dilekçe ile haksız el koyma nedeniyle tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 19/07/2016 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili ve davalı ... tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Davalı ... Bakanlığının temyizi yönünden;
Dava, haksız el koyma nedenine dayalı maddi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; karar, davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili; müvekkilinin tarımsal malzeme alım satımı ile uğraştığını, sipariş üzerine 751 paket gübreyi....ya gönderdiği sırada ... Cumhuriyet Başsavcılığının talimatı ile 03/11/2014 tarihinde Markalar Kanununa muhalefet suçlaması ile mallara jandarma tarafından el konularak, davalı ..." ye yediemin olarak teslim edildiğini ancak sonrasında savcılık talimatı gereği kendisine iadesi gereken gübrenin tamamının teslim edilmediğini belirterek, eksik malların aynen, bu mümkün olmadığı takdirde bedelinin davalılardan tahsili isteminde bulunmuştur.
Davalı ... vekili; davacının deposuna gübre koyduğundan dahi haberi olmadığını, hakkında muhafaza görevini kötüye kullanma nedeniyle başlatılan soruşturmada savcılık tarafından kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiğini belirterek, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı ... vekili; davanın hukuki dayanağının bulunmadığını belirterek haksız ve yersiz davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, yediemine bırakılan paket halindeki gübrelerin, savcılık talimatına rağmen davacıya teslim edilmediği gerekçesiyle, bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 7. bölümünde "koruma tedbirleri nedeni ile tazminat" konusu düzenlenmiştir. Anılan yasanın ilgili bölümünde yer alan 141/j. maddesinde; ""Eşyasına veya diğer malvarlığı değerlerine koşulları oluşmadığı halde el konulan veya korunması için gerekli tedbirler alınmayan ya da eşyası veya diğer malvarlığı değerleri amaç dışı kullanılan veya zamanında geri verilmeyen"" kişilerin maddi ve manevi her türlü zararlarını devletten isteyebileceği öngörülmüştür. Aynı yasanın 142/2. maddesinde; "istem zarara uğrayanın oturduğu yer Ağır Ceza Mahkemesinde ve eğer o yer Ağır Ceza Mahkemesi tazminat konusu işlemle ilişkili ise ve aynı yerde başka Ağır Ceza Dairesi yoksa en yakın yer Ağır Ceza Mahkemesinde karara bağlanır." şeklinde düzenleme yapılmıştır.
5320 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun"un 6. maddesinde ise; Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 141 ila 144. maddeleri hükümlerinin 1 Haziran 2005 tarihinden itibaren yapılan işlemler hakkında uygulanacağı belirtilmiştir.
Somut olayda; davaya konu malzemeye 03/11/2014 tarihinde el konulmuştur. Elkoyma tarihi itibari ile devlete karşı açılacak olan tazminat davalarında Ceza Muhakemesi Kanunu 141 ve 142 maddeleri uyarınca Ağır Ceza Mahkemeleri görevlidir. Bu nedenle davalı ... yönünden, görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasına girilmesi usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
2-Davalı ..."nin temyizi yönünden; ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/1996 sayılı soruşturma dosyasında mevcut bilgi ve belgelerden, dava dışı Savaş Güven tarafından 03/11/2014 tarihinde davacı ... hakkında izni olmadan firmasının ismini kullanarak ürün satışı yaptığı iddiasıyla şikayetçi olunduğu, aynı tarihte davacı işletmesinde bulunan 751 adet paket gübreye el konularak davalıya ait işletme deposuna bırakıldığı ancak o tarihte teslim tesellüm belgesi düzenlenmediği, sonrasında savcılık tarafından gübrelerin yediemin olarak görünür maliki ..."a teslimine karar verildiği ancak gübrelerin bir kısmının iade edilemediği anlaşılmakta ise de savcılık tarafından el konulan malların davacıya yediemin olarak iadesine karar verildiği bellidir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun Bekletici Sorun başlıklı 165. maddesi "Bir davada hüküm verilebilmesi, başka bir davaya, idari makamın tespitine yahut dava konusuyla ilgili bir hukuki ilişkinin mevcut olup olmadığına kısmen veya tamamen bağlı ise mahkemece o davanın sonuçlanmasına veya idari makamın kararına kadar yargılama bekletilebilir." hükmünü içermektedir.
Dosya içerisine evrak ikmali yoluyla alınan soruşturma dosya sureti içeriğinde iddianame ya da kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair verilmiş bir karar bulunmadığından, soruşturmanın halen devam ettiği görülmekle, belirtilen soruşturma sonucunda verilecek karar, aynı zamanda el koyma işleminin haksızlığını da belirleyecek ve eldeki davayı etkileyecek nitelikte olduğundan mahkemece, ... Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/1996 sayılı soruşturma dosyasının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 165. maddesi gereğince bekletici sorun yapılarak sonucuna ve tüm dosya kapsamına göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya uygun düşmemiş, bu durum kararın bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... yararına, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... yararına BOZULMASINA ve davalı ..."den peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 27/05/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.