16. Hukuk Dairesi 2017/4646 E. , 2020/4864 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU: TEMYİZ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... Köyü çalışma alanında bulunan ve 1969 yılında yapılan kadastro sırasında bor yer olarak tespit harici bırakılan taşınmaz bölümü hakkında, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece verilen önceki tarihli hüküm, Dairemizin 2015/4636 Esas, 2016/3527 sayılı ilamı ile, "taraf teşkili sağlanmadan davanın esası yönünden hüküm kurulmasının ve 4721 sayılı TMK"nın 713. maddesinde düzenlenen yasal ilanların yapılmamış olmasının isabetsizliğine" değinilerek bozulmuştur. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 25.11.2013 tarihli bilirkişi raporunda (D) harfi ile gösterilen 5.600,05 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz bölümünün son parsel numarası verilmek suretiyle davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, tescil harici bırakılan taşınmazın satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği sebebiyle tescili isteğine ilişkindir. Mahkemece, teknik bilirkişi raporunda (D) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümü üzerinde, davacı yararına, zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuştur. Ne var ki, tescili istenen yer hakkında kadastro sonrası tapu kaydı oluşup oluşmadığı sorulmamış, çekişmeli taşınmaz bölümünün niteliğini ve kullanım durumunu en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarının incelenmesi olduğundan, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesi üç ayrı döneme ilişkin en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı üzerinde inceleme yapılması gerektiği halde, 1985 yılı hava fotoğrafında imar-ihya faaliyetlerine başlanmış olduğu belirtilip, tamamlandığı tarih belirtilmediği halde, daha sonra hangi tarihlerde uçuş olduğu belirlenerek, bu hava fotoğrafları incelenmek suretiyle, imar-ihyanın tamamlandığı tarih kesin olarak belirlenmemiş ve bu tarihten dava tarihine kadar 20 yıllık sürenin belirlenmesi gerektiği üzerinde durulmaksızın, 1999 yılına ve uyuşmazlığın çözümüne etkisi olmayan 1948 yılına ait hava fotoğraflarının incelenmesi ile yetinilmiş, yine taşınmaz bölümünün hava fotoğraflarının çekildikleri tarihlerdeki nitelikleri konusunda orman-jeodezi mühendisi bilirkişi raporu ile ziraatçi bilirkişisinin raporu arasındaki çelişki giderilmemiş, taşınmaz bölümü üzerindeki ağaçların yaşlarını belirtmeyen yetersiz ziraatçi bilirkişi raporu hükme esas alınmış, komşu taşınmazlara ait kayıtlar getirtilerek mahalli bilirkişi ve tanık beyanları denetlenmemiş, bu kayıtların taşınmaz yönünü ne gösterdikleri üzerinde durulmamış ve yerel bilirkişi ve tanıkların soyut ve yetersiz beyanlarına dayanılarak hüküm kurulmuş olması nedeniyle yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, teknik bilirkişilerin rapor ve krokisi eklenmek suretiyle, hakkında kabul kararı verilen taşınmaz bölümünün tapuda kayıtlı bulunan yerlerden olup olmadığının anlaşılması ve çifte tapunun oluşumunun önlenmesi için durum Tapu Müdürlüğü’nden sorulmalı, pafta örneği de eklenmek suretiyle çekişmeli taşınmaz bölümünü gösteren bölgeye ait 1985-1999 yılları arası hava fotoğrafı temin edilebilecek başkaca uçuş yapılıp yapılmadığı ve bu yıllar arası alınan hava fotoğrafı bulunup bulunmadığı Harita Genel Müdürlüğünden sorulmalı, dava konusu taşınmaz bölümüne komşu 515 ve 516 parsel sayılı taşınmazlara ait vergi kayıtları ile yine komşu 519, 520, 521, 522, 523, 524, 525, 526, 483 ve 484 parsellere ait kadastro tutanakları ile kadastro sırasında bu parsellere revizyon gören tapu ve vergi kayıtları ilgili yerlerden getirtilmeli, taşınmaz bölümünün bulunduğu Yusufhacılı Köyünde mera çalışması yapılıp yapılmadığı belirlenmek suretiyle dosya keşfe hazır hale getirildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişisi, 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve fen bilirkişisinin katılımı ile mahallinde yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, dava konusu taşınmaz bölümünün geçmişte ne durumda bulunduğu, mera olup olmadığı, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; komşu taşınmazların dayanak kayıtlarının dava konusu taşınmaz yönünü ne okuduğu belirlenmeli; bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli; dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazın niteliğiyle ilgili önceki tarihli ziraat bilirkişi raporlarını da irdeler mahiyette taşınmaz bölümünün toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerindeki ağaç yaşlarını da belirtecek şekilde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz bölümü üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmaz bölümünün toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerden mera vasfında olup olmadığını, mera parsellerinden nasıl ayrıldığını, taşınmaz bölümünün imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığını, muhtaç yerlerden ise imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir, komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmaz bölümünün değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını içerir, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden, stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmaz bölümünün sınırlarını ve niteliğini, taşınmazda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; fen bilirkişisine ise, keşfi takibe ve denetlemeye elverişli, dava konusu taşınmazı komşularıyla birlikte gösterir şekilde krokili rapor düzenlettirilmeli böylelikle zilyetlikle kazanma şartlarının davacı lehine oluşup oluşmadığı kesin olarak belirlenmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, bu yönler göz ardı edilerek eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.10.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.