17. Hukuk Dairesi 2015/3487 E. , 2015/14134 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar...vekili, davalı ...Ltd.Şit. Vekili ve davalı .... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili asıl ve birleştirilen davada, davalı ... Petrol Ltd.Şti. adına kayıtlı bulunan, davalı ...."nin ZMSS"si olduğu, sürücü..."in idaresinde bulunan kamyonun açık unutulan damperinin organize sanayi bölgesi yazısı bulunan beton levhaya çarpması sonucu karşı yönden seyir halinde olan davacılar desteği ...idaresinde bulunan kamyonetin üzerine düşmesi sonucu araç sürücüsü ...ve araçta yolcu olarak bulunan ... ..."ın
vefat ettiğini, yolcu davacı ..."in yaralandığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ...ve oğlu ... ..."ın vefatı nedeniyle ... ve çocukları ..., ... ve ... için toplam 8.000 TL destekten yoksun kalma tazminatı, 250.000 TL manevi tazminat, 1.000 TL araç hasarı, 1.000 TL cenaze gideri, ..."in annesi ... için 2.000 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 40.000 TL manevi tazminat, ... için 1.000 TL destekten yoksun kalma tazminatı, 1.000 TL tedavi ve işgücü kaybı tazminatı, abisi ve yeğenini kaybetmesinden dolayı toplam 35.000 TL, kendi yaralanması için 15.000 TL olmak üzere toplam 50.000 TL manevi tazminat, ..."in kardeşleri davacılar ... ve ... için 1.000"er TL maddi, 30.000"er TL manevi, ... (...) için 1.000 TL maddi, 20.000 TL manevi, ... (...) için 20.000 TL manevi, ... için 15.000 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile maddi tazminat taleplerini, davacı ... için 184.570,47 TL, ... için 22.987,54 TL, ... için 18.152,23 TL, ... için 12.276,54 TL maddi tazminat ile ... ..."ın ölümü nedeniyle anne ... için 30.602,12 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile davacı ..."in yaralanması için 4.796,64 TL maddi tazminat olarak ıslah etmiştir.
Davalılar vekilleri ayrı ayrı kusur oranını ve talep edilen tazminatları kabul etmediklerini belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan delillere göre; asıl ve birleştirilen dosyada davalı ... Bölge Müdürlüğü"ne yüklenecek kusur bulunmadığından hakkında açılan davanın reddine, ..."ın ölümü nedeniyle davacı ... için 184.570,47 TL, ... için 22.987,54 TL, ... için 18.152,23 TL, ..."ın kızı ... için 12.276,54 TL, ..."in annesi ... için 28.536,77 TL, ..."in annesi ... için 30.602,12 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile davacı ..."in yaralanmasından dolayı 4.796,64 TL iş ve güçten kalma zararının davalı ... şirketi açısından dava, diğer davalılar açısından kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, diğer destek tazminatı taleplerinin reddine, davacı ... için eşinin ölümünden dolayı 10.000 TL, oğlunun ölümünden dolayı 10.000 TL, davacılar ..., ... ve ... için babalarının ölümünden dolayı ayrı ayrı 5.000"er TL, kardeşlerinin ölümünden dolayı ayrı ayrı 3.000 "er TL, davacı anne ... için oğlunun ölümünden dolayı 5.000 TL, torununun ölümünden dolayı 3.000 TL, davacı
... için kendi yaralanması için 3.000 TL, ağabeyinin ölümünden dolayı 3.000 TL, yeğeni ..."in ölümünden dolayı 2.000 TL, davacı ... için 4.000 TL, Hanife için 3.000 TL, ... için 2.000 TL manevi tazminatın sigorta şirketleri dışındaki davalılardan tahsiline, cenaze ve defin giderleri ile ilgili talebin reddine, birleştirilen dosyada 26.694,60 TL hasar bedelinin davalı ... dışındaki davalılardan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacılar Hava, ..., ..., ..., ..., ... ve ... vekili, davalı ... Petrol Ltd.Şit. Vekili ve davalı .... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Mahkemece toplanıp değerlendirilen delillere, özellikle oluşa ve dosya içeriğine uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının ve davacı ..."in maluliyetine ilişkin belirlemenin hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre davacılar Hava, ..., ..., ..., ..., ... ve ... vekili, davalı ... Petrol Ltd.Şit. vekili ve davalı .... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Borçlar Kanunu’nun 56.maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önüne alarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği para tutarı adalete uygun olmalıdır. Bu para tutarı asıl olarak ne tazminat ne de bir cezadır. Amacı zarara uğrayanda bir huzur duygusu doğurmak ve ruhi ızdırabını dindirmek olması nedeniyle tazminata benzer bir fonksiyonu vardır. O halde tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. Dava konusu olayda, olayın meydana geldiği tarih, tarafların kusur oranı, tarafların ekonomik ve sosyal durumu, duyulan acı gibi nedenler dikkate alındığında, davacılar Hava, ..., ..., ..., ..., ... için hükmedilen manevi tazminat miktarı, duyulan acıyı, çekilen sıkıntıyı bir nebze hafifletebilmek için adalete uygun düşmemekte olup, çok azdır.
3-Hükme esas alınan bilirkişi ... imzalı hesap raporunda, destek ..."in geliri asgari ücretin 2 katı olarak belirlenmiş ve bunun üzerinden tazminat hesabı yapılmıştır.
Dosyadaki mevcut belgelerden, destek ..."in Organize Sanayi Bölgesi içinde sucuk imalatı ve satışı işi ile iştigal ettiği anlaşılmıştır. O halde mahkemece, destek ..."e ait işletmenin önceki yıllara ait tüm ticari defter ve kayıtları getirtilerek bilirkişi heyetine bir mali müşavir, bir de işlenmiş et üretimi ve satışı hususunda bilgi sahibi gıda sektöründen bilirkişi eklenmek suretiyle, işletmenin hacmi, büyüklüğü, nitelik ve kazanç getirisi irdelenerek tespit edildikten sonra belirlenen çapta bir işletmenin başında bulunan desteğin bu işe yaptığı kişisel katkısının-emek katkısı-parasal karşılığının tespit edilmesi, başka bir deyişle belirlenecek çapta bir işletmede, işletmeyi aynı şekilde yönetecek bir kişiye ödenmesi gereken ücretin tespit edilerek, belilenen bu gelir üzerinden destekten yoksun kalma tazminatı hesabı yapılması için bilirkişilerden ek rapor alınması gerekmek olup hükme esas alınan rapor açıklanan nedenlerle yetersizdir.
4-Davacı ... için kazada ölen kardeşi ve yeğeninden dolayı 20.000 TL manevi tazminat talep edilmiş olup mahkemece bu hususta olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş olması doğru değildir.
5-Sürücüsünün tam kusuru ile kazaya sebebiyet verdiği davalı şirket adına kayıtlı araç damperli kamyon olup kaza günü de yine ticari iş maksadıyla kullanılmaktadır. O halde, hükmedilecek tazminatlara avans faizi yürütülmesine karar vermek gerekirken yazılı olduğu şekilde yasal faize hükmedilmesi isabetsizdir.
6-Mahkemece davacı ..."ın cenaze giderleri istemi, bu talebin SGK tarafından karşılacağı gerekçesiyle reddedilmiştir. Oysa dosyada bu yönde bir delile rastlanmamıştır. Mahkemece yapılması gereken iş, cenaze dolayısıyla yapılması zorunlu olan masrafları ilgili Müftülük"ten sormak suretiyle tespit etmek, eğer devlet kurumları eliyle davacıya yapılmış bir ödeme varsa bu ödemeyi bildirilen masraflardan mahsup ettikten sonra bakiye kısma hükmetmek iken hatalı gerekçe ile talebin tümden reddine karar verilmiş olması da doğru olmayıp bozma sebebi yapılmıştır.
7-Desteğin annesi ... için dava dilekçesi ile 2.000 TL destekten yoksun kalma tazminatı istenmiş, davacı tarafça talep ıslahla artırılmamasına rağmen mahkemece davacı yararına 28.536,77 TL destekten yoksun kalma tazminatına hükmedilmiştir. Mahkeme hakimi taleple bağlı olup talepten fazlasına hükmedemez. Hal böyle iken, mahkemece talep aşılarak hüküm kurulmuş olması da isabetsiz olmuştur.
8-Kaza tarihi itibariyle davalı ...."nin maddi hasarlarda sorumlu olduğu poliçe limiti 17.500 TL olup, mahkemece birleştirilen davada bu husus belirtilmeksizin davalı aleyhine 26.694,60 TL araç hasar bedeline hükmedilmiştir. Genel Şartlar gereğine sigortalısının kusuru oranında ve poliçe limitleri dahilinde sorumluluğu bulunan davalı ... şirketinin poliçe limiti aşılacak şekilde araç hasarından sorumlu tutulmuş olması da doğru görülmemiş, bozma sebebi yapılmıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar Hava, ..., ..., ..., ..., ... ve ... vekili, davalı ... Petrol Ltd.Şit. Vekili ve davalı .... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2), (3), (4), (5) ve (6) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davacılar Hava, ..., ..., ..., ..., ... ve ... vekilinin, (7) numaralı bentte açıklanan nedenle davalı ... Petrol Ltd.Şit. vekili ve davalı .... vekilinin, (8) numaralı bentte açıklanan nedenle davalı .... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar Hava, ..., ..., ..., ..., ... ve ... ..."a ve davalı ... Petrol Ltd.Şit. ve ...."ne geri verilmesine 15/12/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.