Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/11922 Esas 2022/840 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Kadastro Tespitine İtiraz, Orman Kadastrosuna ve 2/B'ye İtiraz

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiş olup, hükmün birleşen dosya davacısı Orman İdaresi vekili, birleşen dosya davacısı ..., davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Mahkemenin verdiği önceki karar ... tarafından bozulmuş olup, ... bozma ilamında özetle "102 ada 2 parsel bakımından usulünce orman ve 2/B araştırması yapılarak taşınmazın orman sayılan yerlerden olduğunun belirlenmesi halinde 102 ada 2 parsel sayılı taşınmazın orman vasfıyla Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi, çekişmeli taşınmazın tamamının veya bir kısmının orman sayılmayan yerlerden olduğu veya 2/B madde uygulamasıyla orman sınırları dışına çıkarılan yerlerden olduğu ve 2/B madde uygulamasıyla orman sınırları dışına çıkarılan kısımların 31.12.1981 yılından önce bilim ve fen bakımından tam olarak orman niteliğini yitirdiği belirlendiği taktirde ise bu kısımlara yönelik olarak davacı ... tarafından ½ hissesinin kendisine ait olduğu ve muris ...'dan kaldığını bildirmiş bulunduğundan taşınmazın kimden kaldığı, mirasçılar ... ile ... arasında usulune uygun şekilde bir rızai taksim yapılıp yapılmadığı, davalı tarafından dosyaya ibraz edilen ve ... ile ... arasında düzenlenen tarihsiz harici satış senedinin bu taşınmaza ait olup olmadığının araştırılması, davacı ...'nun taşınmazın bir kısmının daha önce ...'a ait yer iken babasından kalan yer ile birlikte tek parça olarak yazdırıldığı ve taşınmazın üzerindeki kümes, ahır ve evin kendisi ile alakasının olmadığı, kardeşi Zekeriya tarafından yaptırıldığı ve muhdesatın ona ait olduğuna dair beyan dikkate alınıp; davacının ve davalıların tüm delillerinin birlikte değerlendirilmesi ve oluşacak sonuca göre hüküm kurulması; 106 ada 4, 113 ada 64, 113 ada 75, 113 ada 89 parsel nolu taşınmazlar bakımındansa 113 ada 64, 113 ada 75, 113 ada 89 parselleri kapsadığı taraftarlarca da kabul edilen 21.04.1985 tarihli senette bahsedilen borcun ödenip ödenmediği, zilyetliğin devredilip devredilmediğinin araştırılarak bu konuda tarafların dayandığı tanıklar ile senet tanıkları dinlenmesi, borcun ödenip ödenmediğinin de araştırılması, senette yazılı borcun süresi içinde ödenmediği tesbit edildiği taktirde senedin harici satış senedi niteliği taşıyacağının düşünülmesi ve çekişmeli 113 ada 64, 113 ada 75, 113 ada 89 parsel sayılı taşınmazlara yönelik olarak bu belirleme yapıldıktan sonra davacı ...'nun keşif sırasında 113 ada 75 parsel üzerindeki fındıkların ... tarafından dikildiği ve taşınmaz üzerindeki fındık ağaçları ile ilgisinin bulunmadığına dair beyanı da dikkate alınarak oluşacak sonuca göre hüküm kurulması; aynı şekilde 106 ada 4 parsel sayılı taşınmaza davalılar tarafından ait olduğu ileri sürülen 12.01.1987 tarihli harici satış senedinin mahallinde yeniden yapılacak keşif sırasında mahalli bilirkişiler eliyle mahallinde uygulaması, 106 ada 4 parsel sayılı taşınmazı kapsayıp kapsamadığının tam olarak belirlenmesi, eğer harici satış senedinin geçerli olduğu ve çekişmeli taşınmazın davalıların babasından kaldığı bildirilen kısmını kapsadığı belirlendiği taktirde davacının davasının reddine ve taşınmazın tesbit gibi davalı adına tesciline karar verilmesi; 113 ada 43 parsel bakımından usulünce orman ve 2/B araştırması yapılarak araştırma ve inceleme sonucunda çekişmeli taşınmazın tamamının veya bir kısmının orman sayılmayan yerlerden olduğu belirlendiği taktirde taşınmazın orman sayılmayan yerlerden olduğu belirlenen kısımlara yönelik olarak Orman İdaresinin davasının reddi ile bu kısımların tesbit gibi tapuya kayıt ve tesciline, orman sayılan yerlerden olduğu belirlenen kısımlar yönünden ise mahkeme kararı Orman İdaresi tarafından temyiz edilmeyerek Orman İdaresi açısından kesinleşmiş olduğundan aynı şekilde 113 ada 43 parsel sayılı taşınmazın kadastro tesbitinin iptaliyle 6831 sayılı Yasa'nın 2/B arazisi vasfıyla Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazın beyanlar hanesine '... ve ...'nun kullanımındadır' şerhinin yazılmasına karar verilmesi" gereğine değinilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda; davacı ...'nun davasının reddiyle dava konusu ... İli ... İlçesi ... Mahallesi 113 ada 64, 75, 89 parsellerin ve 106 ada 4 parselin tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline; davacı Orman İdaresinin davasının kısmen kabul kısmen reddiyle 113 ada 43 parselin fen bilirkişileri... ve ...'ın 28.01.2016 tarihli bilirkişi raporunda B, C, D harfleriyle gösterilen toplam 17.016,73 m2'lik kısma ilişkin tespitin iptali ile 6831 sayılı Yasa'nın 2/B arazisi vasfıyla Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazın beyanlar hanesine '... ve ...'nun kullanımındadır' şerhinin yazılarak tapuya kayıt ve tesciline; 113 ada 43 parselin fen bilirkişileri... ve ...'ın 28.01.2016 tarihli bilirkişi raporunda A harfiyle gösterilen toplam 9.984,19 m2'lik kısmın tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline, davacı Orman İdaresinin davasının kısmen kabul kısmen reddiyle 102 ada 2 parselin fen bilirkişileri... ve ...'ın 28.01.2016 tarihli bilirkişi raporunda A, B, C1, D harfleriyle gösterilen toplam 38.527,3 m2'lik kısma ilişkin tespitin iptali ile 6831 sayılı Yasa'nın 2/B arazisi vasfıyla Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazın beyanlar hanesine '... ve ...'nun kullanımındadır' şerhinin yazılarak tapuya kayıt ve tesciline; 102 ada 2 parselin fen bilirkişileri... ve ...'ın 28.01.2016 tarihli bilirkişi raporunda C2 harfiyle gösterilen toplam 8269,39 m2'lik kısmın tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir. Hüküm, birleşen dosya davacısı Orman İdaresi vekili, birleşen dosya davacısı ..., davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
1.Birleşen dosya davacısı ...’nun 113 ada 64, 75 ve 89 parseller ve 106 ada 4 parsele yönelik temyiz itirazları bakımından; dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve uyulan bozma ilâmında açıklandığı üzere işlem yapılıp sonucu dairesinde hüküm tesis edildiğine göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile usul, kanun ve bozma gereklerine uygun bulunan hükmün onanmasına,
2.Birleşen dosya davacısı ...’nun 102 ada 2 parsele yönelik temyiz itirazları bakımından; dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve uyulan bozma ilâmında açıklandığı üzere işlem yapılıp sonucu dairesinde hüküm tesis edildiğine göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddine,
3.Birleşen dosya davacısı Orman İdaresi vekili ve davalı ...’nun 102 ada 2 parsele yönelik temyiz itirazları bakımından;
Çekişmeli 102 ada 2 parsele ilişkin Orman İdaresi tarafından açılmış bulunan kadastro tespitine itiraz davasının yargılaması sırasında yapılan orman kadastrosu ve 2/B uygulamasının bu dava nedeniyle kesinleşmediği ve eldeki davanın aynı zamanda 2/B madde uygulamasına itiraz niteliğinde olduğunun anlaşılmasına ve önceki bozmada bu hususa işaret edilmesine rağmen 1979 yılı hava fotoğrafı bilirkişice incelenerek raporda 1979 yılı hava fotoğrafında koyu göründüğü belirtilen kısımların da 1981 yılından önce orman niteliğini kaybettiği yönünde rapor düzenlemişse de bu husus bilirkişice bilimsel ve denetime elverişli biçimde açıklanmamıştır. Ayrıca dava konusu taşınmaza ait olduğu iddia edilen Aralık 1949 tarihli 105 nolu tapu ilk oluşumundan itibaren getirilip revizyon durumu sorularak usulünce uygulanmamıştır.
Bu sebeplerle öncelikle dayanılan tapu kaydı ilk oluşumundan itibaren tüm gittileriyle birlikte Tapu Müdürlüğünden getirtilmeli, kadastro sırasında başkaca taşınmazlara revizyon görüp görmediği hususu tapu sicil ve kadastro müdürlüklerinden ayrı ayrı sorulmalı, revizyon görmüş ise revizyon parsellerine ait kadastro tespit tutanakları ile çekişmeli taşınmaza komşu olan taşınmazların kadastro tespit tutanakları var ise dayanak belgeleri (kadastro sırasında uygulanan tapu ve vergi kayıtları), çekişmeli taşınmazın bulunduğu yere ilişkin orijinalinden renkli orman tahdit haritası ve orman rejimi dışına çıkarma haritası ile orman kadastro çalışma tutanakları, en eski tarihli ve 1980’li yıllara ait iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları, 1980'li yıllara ait ortofoto haritaları bulundukları yerlerden getirtildikten sonra önceki bilirkişiler dışında halen Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman yüksek orman mühendisleri arasından seçilecek bir orman yüksek mühendisi veya mühendisi, bir ziraat mühendisi ve tapu fen memurundan oluşturulacak bilirkişi kurulu aracılığıyla yeniden yapılacak keşifte çekişmeli taşınmazın kadastro paftası ölçeği ile kesinleşmemiş orman kadastro haritası ve orman rejimi dışına çıkarma haritasının ölçekleri eşitlenip değişik açı ve uzaklıklarda olan en az 7 veya 8 orman sınır noktasını gösterir biçimde davaya konu taşınmazın ve komşu parsellerin orman kadastrosu ve orman rejimi dışına çıkarma hattına göre konumları kadastro paftası üzerinde ayrı renkli kalemlerle çizilmek suretiyle gösterilmeli, dosya içinde bulunan en eski tarihli memleket haritası, hava fotoğrafları ve amenajman planı, kesinleşmemiş tahdit haritası çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle tahdit haritası ile irtibatlı kroki düzenlenmeli, taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Kanunlar karşısındaki durumları saptanmalı; tapu ve zilyetlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanun'un 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 tarihli ve 31/13 Esas-Karar, 14.03.1989 tarihli ve 35/13 Esas-Karar ve 13.06.1989 tarihli ve 7/25 Esas-Karar sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 03.03.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanun'un 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; taşınmazın toprak yapısı, bitki örtüsü, ağaçların yaşı, cinsi, sayısı, kapalılık durumu, çevresi, incelenmeli, yukarıda değinilen belgeler fen ve uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritalarının ve hava fotoğraflarının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritaları ve hava fotoğrafları ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazın konumu çevre parsellerle birlikte haritalar üzerinde gösterilmeli, hava fotoğrafları, kadastro paftası ile çakıştırılıp stereoskop aletiyle incelenerek, taşınmazın üzerinde neler gözüktüğü (bitki örtüsü, ağaçların cinsi, sayısı, yaşı, kapalılık oranı vb) açıklanmalı, dayanılan tapu kaydı yerel bilirkişi ve fen bilirkişi marifetiyle yöntemince zemine uygulanmalı, bilirkişi ve tanıklardan her bir sınır hakkında ayrıntılı ve inandırıcı bilgi alınmalı, uygulamada komşu parsel tutanak ve dayanaklarından yararlanılmalı, bilinemeyen sınırlar konusunda taraflara tanık dinletme olanağı verilmeli, 3402 sayılı Kanun'un 20. maddesi uyarınca tapu kayıtlarının sabit sınırdan başlanarak kapsamları belirlenmeli, anlatılan şekilde yapılacak inceleme sonunda dayanılan tapu kaydının taşınmaza uyduğu ve tapunun oluşum tarihinde orman sayılmayan yerlerden olup sonradan ormanlaştığının anlaşılması halinde tapunun hukuki değeri değerlendirilmeli, öncesi itibariyle orman sayılan yerlerden iken Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı belirlenirse bu kez anılan parselde yapılan orman rejimi dışına çıkarma işleminin yerinde olup olmadığının tespiti gerekeceğinden 1980’li yıllara ait memleket haritaları, hava fotoğrafları ve orto-foto haritaları ile kadastro paftası çakıştırıldıktan sonra mahalline uygulanmalı, çekişmeli taşınmazın bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli, 1980’li yıllara ait hava fotoğrafları stereoskop aletiyle üç boyutlu incelenmeli, orman bütünlüğünü bozmama, su ve toprak rejimine ve çevresindeki eko sistemlerinin tüm ögeleriyle kendisini yenileyebilme gücüne zarar vermeme, ormancılık çalışmalarının etkenlik, verimlilik ve karlılık düzeylerini düşürmeme, taşınmazlar üzerinden insan elinin çekilmesi ve olduğu gibi bırakılması halinde, yeniden orman haline dönüşüp dönüşemeyeceği gibi koşulları birlikte değerlendirip, orman rejimi dışına çıkarılan taşınmazın hangi doğal olaylar ve eylemler sonucu 31.12.1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini tam olarak kaybettiği ya da kaybetmediğini belirtir şekilde bilimsel ve denetime açık müşterek imzalı rapor alınmalı, çekişmeli taşınmazın 2/B alanında kaldığının, 2/B işleminin yerinde olduğunun tespit edilmesi halinde ise Kadastro Kanunu'nun Ek-4. maddesi gereğince orman sınırları dışarısına çıkartılan taşınmazların kim veya kimler tarafından ne zamandan beri kullanıldığı tespit edilmeli mümkünse de çekişmeli taşınmaz hakkında kullanım kadastrosu yapılmadığından zilyetlik şerhi verilemeyeceği gözetilerek toplanan delillerin tümü birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ile yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda (1.) bentte açıklanan nedenlerle, birleşen dosya davacısı ...’nun temyiz itirazlarının reddiyle, 113 ada 64, 75 ve 89 parseller ve 106 ada 4 parsele ilişkin usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle birleşen dosya davacısı ...’nun temyiz itirazlarının reddine, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle, birleşen dosya davacısı Orman İdaresi vekili ve davalı ...’nun temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 102 ada 2 parsel yönünden 6100 Sayılı HMK'nin Geçici 3.maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince ... ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 7139 sayılı Kanun'un 33. maddesi uyarınca Orman İdaresinden harç alınmasına yer olmadığına, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalı ...'ya iadesine, 54,40 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 26,30 TL'nin temyiz eden davacı ...'ndan alınmasına 08.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.