Mahkemesi:Asliye Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiş, davalı vekili tarafından duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedeli alacağının, ödenmeyen fiyat farkı alacağının, fiyat farkı sebebiyle iade edilen bedelin faizi ve gecikme cezasının tahsili talebinden ibarettir. Davacı yüklenici, davalı ise iş sahibidir.Davacı yüklenici vekili, müvekkilinin ... ... Grup Yolu Komple Yol Yapım işini üstlendiğini ve hak edilen alacaklarının ödenmediğini, bu alacaklarını tahsili için ... Asliye 1. Hukuk Mahkemesi"nin 2008/455 Esas sayılı dosyası ile dava açtıklarını, bir kısım alacaklarının bu davada incelenip değerlendirilmediğini belirterek toplam 455.920,68 TL alacağın tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı iş sahibi vekili, davanın usul ve yasaya uygun olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davanın kısmen kabul ve kısmen reddine karar verilmiş, karar taraf vekillerince yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle dava her iki adi ortak tarafından açılmamış ise de; diğer adi ortak ... İnş. Tes. Tic. A.Ş. vekili tarafından davaya muvafakat verildiğinden taraf teşkili bu şekilde tamamlanmış olup, karar başlığında bu adi ortağın gösterilmemiş olması maddi hataya ilişkin olmakla mahallinde her zaman düzeltilmesinin mümkün bulunmasına göre davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; davalı idare ile dava dışı ... Müh. ve İnş. A.Ş. arasında 20.10.1998 tarihli davalı idare tarafından açılan ihale sonucu ... -... Grup Yolu Komple Yol Yapım İşi" konulu sözleşmenin imzalandığı, bu sözleşmenin sonradan davacı adi ortaklığa devredildiği konusunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Taraflar arasında uyuşmazlık; sözleşme kapsamında yapılan işlerden dolayı bakiye iş bedeli bulunup bulunmadığı, ödenmeyen fiyat farkının istenip istenmeyeceği, fiyat farkı nedeniyle iade edilmeyen bedelin faizinin talep edilip edilmeyeceği ve gecikme cezasının iadesinin istenip istenmeyeceği noktalarında toplanmaktadır.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşme, sözleşme ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğindedir. Uyuşmazlığın, eser sözleşmesi hükümlerine göre değerlendirilip çözülmesi gerekli ve zorunludur.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda ilave iş bedelleri hesaplanırken yapıldığı yıl serbest piyasa fiyatlarına göre hesaplama yapılması doğrudur. Ne var ki Dairemizin yerleşmiş uygulamalarında piyasa fiyatlarının içerisinde KDV"nin dahil olduğu kabul edilmektedir. Alınan ek raporda, dava konusu ilave imalâtların bedellerinin yapıldığı yıl serbest piyasa fiyatları ile hesaplandığı belirtilmiş olmasına rağmen belirlenen bu bedellere ayrıca KDV ilave edilmesi suretiyle iş bedelinin belirlenmesi doğru olmamıştır. Kaldı ki KDV yönünden de herhangi bir harç yatırılmamış olup, bu nedenlerle KDV alacağına ilişkin talebin reddine karar verilmesi gerekir.
3-Öte yandan taraflar arasında imzalanan sözleşmede Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi sözleşmenin ekleri arasında sayılmış, bulunmaktadır. Buna göre uyuşmazlığın, eser sözleşmesi genel hükümleri ve Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi hükümlerine göre değerlendirilip çözülmesi gerekli ve zorunludur.
Sözleşmenin eki olan Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi (BİGŞ) dava ve sözleşme tarihinde yürürlükte olan 1086 sayılı HUMK"nın 287. ve 6100 sayılı HMK"nın 193. maddesine göre delil sözleşmesi niteliğinde olup mahkemelerce görevi gereği kendiliğinden gözetilmesi gerekir. Anılan şartname günümüzde aynı hükümleri içeren Yapım İşleri Genel Şartnamesi (YİGŞ) olarak adlandırılmaktadır. Bu şartnameler Kamu İhaleleri Kanunu"na bağlı olarak çıkarılmış olup bu Kanun"un amacı 1. maddesinde “Bu Kanun"un amacı, kamu hukukuna tabi olan veya kamunun denetimi altında bulunan veyahut kamu kaynağı kullanan kamu kurum ve kuruluşlarının yapacakları ihalelerde uygulanacak esas ve usulleri belirlemektir.” şeklinde açıklanmış olup, şartnamelerde de kamu kaynaklarının kullanılmasının denetlenmesi amacına yönelik olarak yapılacak sözleşmelerin şekli ile yapılacak ödemelerin şekil ve usulleri belirlenmiştir. Kamu İhale Kanunu"na tabi kurumların imzaladıkları sözleşmelerde yapılan imalâtların bedelleri ara hakedişlerle yapılıp işin bitiminde veya tasfiyesinde kesin hakedişler düzenlenmekte olup gerek Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi 39 ve 40. maddeleri gerekse Yapım İşleri Genel Şartnamesi"nin 39. ve 40. maddelerinde tüm hakedişlere yüklenicinin itirazı olduğu takdirde bu itirazın hakediş raporuna "idareye verilen ... dilekçemde yazılı ihtirazî kayıtla" cümlesini yazarak imzalaması gerektiği, bu şekle uygun yapılmayan itirazların kabul edilmeyeceği açıklanmıştır. Burada dikkati çeken en önemli husus itiraz edilmeyen ya da usulüne uygun itiraz edilmeksizin kesinleşen ara hakedişlerin yüklenici yönünden bağlayıcı olduğunun, idare yönünden ise bağlayıcı olmadığının şartnamede açıklanmış olmasıdır. Aynı husus kesin hakedişler içinde geçerli olup şartnamede, kesin hakedişin idarece onaylanmasından sonra bir kez daha incelenip düzenlenmeyeceği konusunda bir hüküm bulunmamaktadır.
Dava konusu işe ilişkin düzenlenen 22 ve 23 nolu hakedişler celp edilerek gecikme cezası ve fiyat farkı faizi yönünden hakedişe girip girmediği ve girmiş ise yukarıda açıklandığı şekilde usulüne uygun itiraz bulunup bulunmadığı araştırılıp değerlendirilmelidir. Belirlenen hususlar nazara alınmaksızın esas hakkında karar verilmesi doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının tüm, davalının sair temyiz itirazlarının reddine, 2 ve 3 nolu bentler uyarınca temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 1.480,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan davalıya verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 6,70 TL temyiz ilâm harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 26.04.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.