17. Hukuk Dairesi 2018/3562 E. , 2020/3541 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki ölümlü trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacılar vekili ve davalı ... şirketi vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davacıların murisi ..."ın 01/03/2005 tarihinde davalılardan ... kullandığı ... plaka sayılı minibüsten düşmesi neticesinde beyin kanaması geçirdiğini, davalı ... hakkında K. Çekmece 7 Asliye Ceza Mahkemesinin 2005/265 esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, davacıların maddi ve manevi kayıplarının olduğunu beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile ... için destekten yoksun kalma tazminatı, tedavi ve defin masrafları olarak 1.000,00 TL, Duygu ve ..."ın her biri için ise 500,00 TL olmak üzere toplam 2.000,00 TL maddi tazminat ile davacıların her biri için 30.000,00"er TL olmak üzere toplam 90.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan ... ve ..."dan müştereken ve müteselsilen, diğer davalı ..."den ise poliçedeki teminat tutarının 01/03/2005 kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, yargılama gideri ile vekalet ücretinin de davalılara yükletilmesine karar
verilmesini taleple dava etmiştir. 2.2.2010 tarihinde 352.580,00 TL davacı vekili dava değerini artırmıştır.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda; davacının davasının kısmen kabul kısmen reddine, ... için 5.890,00 TL, ... için 6.437,00 TL, ... için 27.526,00 TL maddi tazminatın davalılardan 01/03/2005 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, Davalı ... şirketinin sorumluluğunun ise sigorta limiti poliçesi ile sorumlu tutulmasına, faiz başlangıcının dava tarihi olarak (31/05/2005) hesaplanmasına, ... için 5.000,00 TL, ... için 5.000,00 TL, ... için 5.000,00 TL toplamı 15.000,00 TL manevi tazminatın sigorta şirketi dışındaki davalılardan 01/03/2005 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile alınarak davacılara verilmesine, karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ve davalı ... şirketi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacılar vekili ile davalı ... şirketi vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası nedeni ile destekten yoksun kalma tazminatı talebine ilişkindir.
Dairemizce kabul görmüş pay esasına göre; çocuksuz durumda destek, desteğin gelirini eşi ile paylaşacağı varsayımına dayalı olarak, gelirden desteğin %50 ve eşin %50 pay alacağı kabul edilmektedir. Çocukların eş ile birlikte destek payı alacağı durumda ise desteğin gelirden eşi ile birlikte ikişer pay alırken çocuklara birer pay verileceği yine eş, çocuklar ile ana babanın pay alacağı durumlarda desteğe 2 pay eşe 2 pay çocukların her birine 1 pay ana ve babaya birer pay ayrılarak böylece gelirin tamamının dağıtılacağı esasına dayalıdır. Çocukların sayısı arttıkça hem desteğe ayrılan pay hem de eş ve çocuklar ile ana ve babaya ayrılacak paylar düşecektir. Çocukların destekten çıkması ile birlikte destekten çıkan çocuğun payları destek, eş ve diğer çocuklara dağıtılacak anne ve babaya verilmeyecektir. Böylece geriye kalan eş ve çocukların payları
ile desteğin payı artacaktır. Bu pay esası Türk aile sistemine uygun düşmektedir. Çünkü Türk aile sisteminde desteğin geliri aile bireyleri tarafından birlikte paylaşılmakta, aile bireyleri arttıkça gelirden alınacak pay düşmekte, aile bireyi azaldıkça da gelirden alınacak pay yükselmektedir. Ana ve babadan birinin destekten çıkması ile payı diğerine aktarılacak, ana ve baba ile çocukların tamamının destekten çıkması durumunda ise yine çocuksuz eş gibi desteğe 2 pay eşe 2 pay esasına göre %50 desteğe %50 eşe pay verilerek varsayımsal olarak gelir paylaştırılarak tazminat bu ilkelere göre hesaplanmalıdır.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda,desteğin eşinin 23.07.2009 tarihinde evlenmesi sonrası destek 2, desteğin kızları 1"er pay alacaktır. Davacı ..."nun destekten çıkması sonucu destek 2 ve diğer davalı ... bir pay alacaktır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacı ... için destek ile kaldığında %33 pay verilmesi gerekirken %30 destek payı belirlenmiş ise de bu hesaplama doğru olmamıştır.
3-Destekten yoksun kalınacak sürenin, çocuklar için, yaşları, okuldaki eğitim durumları, içinde yaşadıkları sosyal ve ekonomik koşullar değerlendirilerek ayrı ayrı belirlenmesi, yüksek öğrenim yapacaklar ise, öğrenimlerinin sona erdiği tarih, yapmamakta ise yerleşik ve kabul gören uygulamaya göre, erkek çocukları için 18 yaşın, kız çocukları için 22 yaşın desteğin sona ereceği yaş olarak kabulü gerekmektedir.
Somut olayda;Davacı ... için destek süresi bilirkişi raporunda 22 yaş olarak alınmış ise de davacı vekili tarafından 7.11.2017 tarihinde dosyaya, davacının ... Üniversitesi Rus dili ve edebiyatı 1.sınıf öğrencisi- olarak eğitim gördüğüne ilişkin belgeyi birlikişi raporua itirazda dosyaya sunmuştur. Bu durumda, mahkemece, davacı ..."ın öğrenimine devam edip etmediğinin araştırılarak üniversite eğitimi aldıkları takdirde öğrenim süresi 25 yaşına kadar devam edeceğinden 25 yaşına kadar annesinden destek göreceğinin kabul edilmesi, üniversiteye gitmediğinin tespiti halinde ise 22 yaşına kadar annelerinden destek göreceklerinin kabul edilmesi gerekmektedir. Tüm bu hususlar araştırılarak anılan davacı ... için destekliğin sona erme yaşı belirlenerek usulü kazanılmış haklara da riayet edilerek sonucuna göre
karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
4-Temyize konu kararda, davacıların her biri için 5.000,00 TL"er TL manevi tazminatın davalılardan(sigorta şirketi dışındaki) tahsili ile davacıya ödenmesine, karar verilmiş olup, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi"nin 13. maddesinin 2. Fıkrası; “Ancak, hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez.” hükmünü haiz olup, davacılar lehine hükmedilen ücreti vekaletleri aşmayacak miktarda bir vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde davalılar lehine 8.600,00 TL vekalet ücretine hükmedilmesi, doğru olmamıştır.
5-Davalı vekilince, harç ve yargılama giderleri yönünden Mahkemece hükmolunan manevi tazminat ve maddi tazminat için ayrıma gidilmediği belirtilerek karar bu yönüyle temyiz edilmiştir. Sigorta şirketi sigorta genel şartları düzenlemesine göre yargılama giderleri ile avukatlık ücretini sigorta bedelinin tazminata oranı dahilinde ödemekle yükümlüdür. Davalı ... şirketinin maddi ve manevi tazminat arasında oran kurulmaksızın hükmedilen yargılama giderlerinin tamamından diğer davalılar ile birlikte sorumluluğuna ve aleyhine manevi tazminat hükmedilmemesine rağmen harçtan sorumlu tutulması doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekili ile davalı ... şirketi vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2, (3), (4) ve (5) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davacılar vekili ve davalı ... şirketi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ve davalı ...Ş."ye geri verilmesine 16/06/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.