Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2011/18140 Esas 2012/1342 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ

Dava dilekçesinde kira parasının 01.07.2010 gününden başlayarak aylık 3.500,00 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile aylık kira parasının 2.600,00 TL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı vekili; davalının 01.07.2005 başlangıç tarihli kira sözleşmesi ile müvekkiline ait ... ilçesi,... Mahallesinde bulunan işyerinde aylık 1.600 TL kira parası karşılığında kiracı olarak oturduğunu, davalının ödemekte olduğu iş bu kira bedelinin emsallerine göre çok az olduğunu belirterek 01.07.2010 tarihinde başlayan yeni kira dönemi için aylık kira bedelinin 3.500,00 TL olarak tespitini talep ve dava etmiştir.Davalı vekili, müvekkilinin dava konusu yerde 5 yıldır bakkal dükkanı işletmekte olduğunu, davacı tarafından 01.07.2007 yılında kira bedelinin tespiti davası açıldığını ve aylık kira bedelini, her kira dönemi sonunda yasal oranlarda artırdığını, aylık kira bedelinin 1.600,00 TL olduğunu belirterek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, hak ve nesafet ilkesi gereğince aylık kira bedelinin yeni dönem olan 01.07.2010 tarihinden geçerli olmak üzere aylık Net 2.600,00 TL olarak tespitine karar verilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir.Ancak, Yargıtay"ın yerleşmiş uygulamalarına göre stopaj ve fon giderleri hariç net kira parasına hükmedilemez.Stopaj, vergi yasaları ve bunda yapılacak değişikliklere göre belirlenir. Mahkemenin görevi davacının isteği doğrultusunda stopajla birlikte tam olarak kira parasını tespit etmektir. Bu nedenle kiracı vergi yasaları uyarınca bunun içerisinden stopaj tutarı kira parasını vergi dairesine kiralayan adına yatıracaktır. Mahkemece bu yön gözönünde tutulmadan stopaj hariç kira parası tespiti yerinde görülmemiştir.Bundan ayrı olarak da, davada; yeni dönemin kira parası, hak ve nesafet kurallarına göre takdir edilmiştir.18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararına göre yeni dönem kira parasının hak ve nesafet kurallarına göre tespiti halinde; öncelikle dava konusu yerin yeniden kiralanması halinde (boş olarak) getirebileceği kira parası bilirkişi tarafından usulünce belirlenmeli ve hâkimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle (kiracının eski kiracılığı da gözetilerek) hak ve nesafet kurallarına uygun bir kira parası takdir edilmelidir. Ancak, dava konusu yerin bilirkişi tarafından boş olarak kiraya verilmesi halinde getireceği kira parası usulünce saptandıktan sonra bu husus dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete uygun kira parasının hakim tarafından takdir edilmesi gerekirken, hak ve nesafete uygun kira bedelinin bilirkişi tarafından brüt olarak belirlenmesi ancak mahkemece kira parasının net olarak aynı miktar üzerinden hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,19/01/2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.