3. Hukuk Dairesi Esas No: 2011/18136 Karar No: 2012/1340 Karar Tarihi: 19.01.2012
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2011/18136 Esas 2012/1340 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davacı kiralanan yerin yeni dönemi için aylık kira bedelini net 32.500 TL olarak talep etmiştir. Mahkeme, hak ve nesafet ilkesi gereğince aylık kira bedelini yeni dönem olan 01.04.2009 tarihinden geçerli olmak üzere aylık net 24.000 TL olarak tespit etmiştir. Ancak, Yargıtay’ın yerleşmiş uygulamalarına göre stopaj ve fon giderleri hariç net kira parasına hükmedilemez. Mahkemenin görevi, davacının isteği doğrultusunda stopajla birlikte tam olarak kira parasını tespit etmektir. Bu nedenle, kiracının vergi yasalarına uygun olarak stopaj tutarını kira parasından düşmesi gerekmektedir. Mahkemece, bilirkişi tarafından hak ve nesafete uygun olarak belirlendiği açıklanan kira parasına hükmedilmesi de doğru görülmemiştir. Kararda, hiçbir kanun maddesi belirtilmemiştir.
3. Hukuk Dairesi 2011/18136 E. , 2012/1340 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ
Dava dilekçesinde kira parasının 01.04.2009 gününden başlayarak aylık 32.500.00 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı vekili; müvekkili ile davalı arasında 01.04.2004 başlangıç tarihli, 10 yıl süreli, aylık brüt 15.385,00 TL kira bedelli kira sözleşmesi imzalandığını ve kiralananın davalı tarafından banka şubesi olarak kullanıldığını,kira sözleşmesinin özel hükümler kısmında yazılı madde gereğince 01.04.2009 tarihinde başlayan yeni kira dönemi için aylık kira bedelinin brüt 32.500,00 TL olarak tespitini talep ve dava etmiştir.Davalı vekili, müvekkilinin dava konusu yeri banka şubesi olarak işletmekte olduğunu, davacı ile müvekkili arasında yapılan kira sözleşmesinde artırımın TEFE ortalamasına göre artırılacağının kabul edildiğini belirterek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile hak ve nesafet ilkesi gereğince aylık kira bedelinin yeni dönem olan 01.04.2009 tarihinden geçerli olmak üzere aylık Net 24.000,00 TL olarak tespitine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak, Yargıtay"ın yerleşmiş uygulamalarına göre stopaj ve fon giderleri hariç net kira parasına hükmedilemez.Stopaj, vergi yasaları ve bunda yapılacak değişikliklere göre belirlenir. Mahkemenin görevi davacının isteği doğrultusunda stopajla birlikte tam olarak kira parasını tespit etmektir. Bu nedenle kiracı vergi yasaları uyarınca bunun içerisinden stopaj tutarı kira parasını vergi dairesine kiralayan adına yatıracaktır. Mahkemece bu yön gözönünde tutulmadan stopaj hariç kira parası tespiti yerinde görülmemiştir.Bundan ayrı olarak da, davada; yeni dönemin kira parası, hak ve nesafet kurallarına göre takdir edilmiştir.18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararına göre yeni dönem kira parasının hak ve nesafet kurallarına göre tespiti halinde; öncelikle dava konusu yerin yeniden kiralanması halinde (boş olarak) getirebileceği kira parası bilirkişi tarafından usulünce belirlenmeli ve hâkimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle (kiracının eski kiracılığı da gözetilerek) hak ve nesafet kurallarına uygun bir kira parası takdir edilmelidir. Bu nedenle, mahkemece bilirkişi tarafından hak ve nesafete uygun olarak belirlendiği açıklanan kira parasına hükmedilmiş olması da doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 19.01.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.