Danıştay 6. Daire 2021/1417 Esas 2021/3686 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/1417
Karar No : 2021/3686

DAVACI : … Bankası A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 1- … - …
2- … Başkanlığı - …

DAVANIN ÖZETİ: Rize İli, Merkez İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacı şirkete ait bağımsız bölümün riskli yapı olmadığı tespitinin yapılması ve sözkonusu taşınmazın, … tarih ve …sayılı acele kamulaştırmu kararı kapsamından çıkarılması talebiyle Toplu Konut İdaresi Başkanlığına yapılan … tarihli başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istenilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Davanın görev yönünden reddi ile dosyanın, görevli ve yetkili ... İdare Mahkemesine gönderilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca Tetkik Hakiminin raporu ile sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
2575 sayılı Danıştay Kanununun 24. maddesinde; "1.Danıştay ilk derece mahkemesi olarak; a) Cumhurbaşkanı kararlarına, b) Cumhurbaşkanınca çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri dışındaki düzenleyici işlemlere, c) Bakanlıklar ile kamu kuruluşları veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarınca çıkarılan ve ülke çapında uygulanacak düzenleyici işlemlere, d) Danıştay İdari Dairesince veya İdari İşler Kurulunca verilen kararlar üzerine uygulanan eylem ve işlemlere, e) Birden çok idare veya vergi mahkemesinin yetki alanına giren işlere, f) Danıştay Yüksek Disiplin Kurulu kararları ile bu Kurulun görev alanı ile ilgili Danıştay Başkanlığı işlemlerine, karşı açılacak iptal ve tam yargı davaları ile tahkim yolu öngörülmeyen kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan idari davaları karara bağlar. 2.Danıştay, belediyeler ile il özel idarelerinin seçimle gelen organlarının organlık sıfatlarını kaybetmeleri hakkındaki istemleri inceler ve karara bağlar" hükmüne yer verilmiştir.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 5. maddesinde; idare mahkemelerinin, vergi mahkemelerinin görevine giren davalar ve ilk derecede Danıştayda çözümlenecek olanlar dışındaki dava ve işlerden kaynaklanan uyuşmazlıkları çözümleyeceği düzenlemesine yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 15. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; dava dilekçeleri üzerine yapılan ilk inceleme sonunda; idari yargının görevli olduğu konularda, görevli veya yetkili olmayan mahkemeye açılan davanın görev veya yetki yönünden reddedilerek, dava dosyasının görevli veya yetkili mahkemeye gönderilmesine karar verileceği, hüküm altına alınmış bulunmaktadır.
Öte yandan; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İdari davalarda genel yetki" başlıklı 32. maddesinde; "(1) Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir. (2) Bu Kanunun uygulanmasında yetki kamu düzenindendir." hükmüne; "Taşınmaz Mallara İlişkin Davalarda Yetki” başlıklı 34. maddesinde; "İmar, kamulaştırma, yıkım, işgal, tahsis, ruhsat ve iskan gibi taşınmaz mallarla ilgili mevzuatın uygulanmasında veya bunlara bağlı her türlü haklara veya kamu mallarına ilişkin idari davalarda yetkili mahkeme taşınmaz malların bulunduğu yer idare mahkemesidir." hükmüne yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; Rize İli, Merkez İlçesi, …Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacı şirkete ait bağımsız bölümün riskli yapı olmadığı tespitinin yapılması ve sözkonusu taşınmazın, … tarih ve … sayılı acele kamulaştırma kararı kapsamından çıkarılması talebiyle Toplu Konut İdaresi Başkanlığına yapılan … tarihli başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açıldığı, … İdare Mahkemesinin … tarih, E:…, K:… sayılı kararı ve "söz konusu taşınmazın acele kamulaştırma kapsamından çıkarılmasına yönelik isteminin yerine getirilmesinin ancak 04.05.2020 tarih ve 2487 sayılı Cumhurbaşkanı Kararında yapılacak bir tadil ile mümkün olduğu, bu sebeple dava dilekçesinde açıkça belirtilmese de, dilekçe içeriğinden davanın konusunun 04.05.2020 tarih ve 2487 sayılı acele kamulaştırmaya ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararı olduğu" gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verilerek dosyanın Danıştaya gönderildiği anlaşılmaktadır.
2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27. maddesi uyarınca acele kamulaştırma kararı alma yetkisinin Cumhurbaşkanında olduğu, 04.05.2020 tarih ve 2487 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile; Rize İli, Merkez İlçesi, … ve … Mahallelerinde 07.01.2020 tarih ve 2038 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile ilan edilen riskli alan sınırları içerisinde bulunan özel mülkiyete konu taşınmazların, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27. maddesi gereğince acele kamulaştırılmasına karar verildiği, dava konusu taşınmaza ilişkin Cumhurbaşkanlığına yapılan herhangi bir başvurunun bulunmadığı, davacı şirket tarafından Toplu Konut İdaresi Başkanlığına yapılan … tarihli başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin dava konusu edildiği açıktır.
Bu nedenle, açılan davanın yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri gereğince ilk derece mahkemesi olarak Danıştayda görülecek davalardan olmadığı anlaşılmakta olup, İdare Mahkemesince incelenmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1- DAVANIN GÖREV YÖNÜNDEN REDDİNE,
2- 2577 sayılı Kanunun 15. maddesi'nin 1/a bendi uyarınca dava dosyasının görevli ve yetkili Rize İdare Mahkemesine gönderilmesine, 11/03/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY (X): Davanın, Rize İli, Merkez İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde davacı şirkete ait bağımsız bölümün riskli yapı olmadığı tespitinin yapılması ve sözkonusu taşınmazın, … tarih ve …sayılı acele kamulaştırma kararı kapsamından çıkarılması talebiyle Toplu Konut İdaresi Başkanlığına yapılan … tarihli başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açıldığı belirtilmişse de, dilekçe içeriğinden dava konusunun, söz konusu taşınmazın, acele kamulaştırmaya ilişkin 04.05.2020 tarih ve 2487 sayılı Cumhurbaşkanı kararı kapsamından çıkarılması istemi olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın 2575 sayılı Danıştay Kanununun 24. maddesi uyarınca çözümlenmesi gerekirken aksi yönde oluşan çoğunluk kararına katılmıyorum.