Danıştay 4. Daire 2016/7931 Esas 2021/1557 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/7931
Karar No : 2021/1557

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …Madencilik Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi

KARŞI TARAF (DAVALI) : …Vergi Dairesi Başkanlığı
(…Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, defter ve belge ibraz etmediğinden bahisle düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden 2010/1 ila 12 dönemleri için kesilen üç kat vergi ziyaı cezalarının kaldırılması istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; ihtilaflı dönemlerde davacının fatura aldığı Atışalanı Vergi Dairesi mükellefi … hakkındaki vergi tekniği raporunda yer alan tespitlere göre, düzenlenen faturaların sahte olduğu anlaşıldığından dava konusu cezalarda hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu ceza ihbarnameleri tebliğ edilirken mal alınan … hakkında düzenlenen vergi tekniği raporunun ceza ihbarnameleri ile birlikte tebliğ edilmediğinden savunma hakkının kısıtlandığı, sahte olduğu ileri sürülen faturalar içeriğindeki parça kömürün gerçekten alındığı ve bedelinin nakit olarak ödendiği, incelemenin eksik ve yetersiz olduğu, yasal defter ve belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği, fatura alınan mükellef hakkındaki raporda somut tespitlere yer verilmediği, ihbarnamelerde vergi asıllarının bulunmadığı, vergi aslı olmadan vergi ziyaı cezası kesilemeyeceği belirtilerek temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, yapılan işlemlerin yasal ve yerinde olduğu belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Dava konusu vergi ziyaı cezalarının dayanağı vergi inceleme raporunda, davacı tarafından ilgili dönem yasal defterinin ibraz edilmediğinden hareketle tüm katma değer vergisi indirimlerinin reddedildiği, ancak Mahkemece sadece sahte fatura kullanma yönünden değerlendirme yapılarak hukuki ihtilafın sonuçlandırıldığı, öte yandan istenilmesi halinde yasal defter ve belgelerin ibraz edilebileceğinin davacı tarafından dava dilekçesinde belirtildiği, bu haliyle Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 08/02/2019 tarih ve E:2013/3, K:2019/1 sayılı kararı dikkate alınarak temyiz isteminin kabulü ile eksik inceleme sonucu verilen kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 30. maddesinde "re'sen vergi tarhı" tanımlanmış, aynı maddenin 3. bendinde, bu Kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerin hepsi veya bir kısmı tutulmamış veya tasdik ettirilmemiş veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmemiş olması halinde maddi delillerin var olmadığının kabul edileceği açıklanmıştır. Madde hükmüne göre, defter ve belgelerin her ne sebeple olursa olsun ibraz edilmeme halinin, re'sen takdir sebebi sayılacağı kuşkusuzdur.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29. maddesinin 1/a bendinde, mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri, aynı Kanun'un 34. maddesinin 1. bendinde, yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği kurala bağlanmıştır.
Bu düzenlemeler nedeniyle emtia veya hizmet alışını temsil eden fatura veya yerine geçen belgenin yasal defterlere usulüne uygun olarak kaydedilmesi ve bu belgelerde katma değer vergisinin ayrıca gösterilmesi, katma değer vergisi indirimi yapılabilmesinin ön koşullarıdır. Bu ön koşulların varlığının, sözü edilen defter ve belgelerin ibrazı ve incelenmesiyle saptanabileceği açıktır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının 2010 takvim yılı hesap ve işlemlerinin sahte fatura kullanma yönünden incelenmesinin istenildiği, defter ve belge isteme yazısının tebliğ edilerek 15 günlük ibraz süresi tanındığı, 2010 yılına ait defteri kebir ile envanter defterinin incelemeye ibraz edildiği, ancak belirtilen süre içinde davacı tarafından tasdikli yevmiye defteri ile 2010/1 ila 6 dönemlerine ait alış faturalarının ibraz edilmediği, defter ve belgelerin herhangi bir mücbir sebep ileri sürmeksizin ibraz edilmediğinden hareketle davacının ihtilaflı yıl katma değer vergisi indirimlerinin tamamının reddedilmesine istinaden beyan tablosunun yeniden düzenlendiği, yeniden düzenlenen beyan tablosuna göre üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi tarhiyatı önerildiği, akabinde dava konusu ihbarnameler ile davacı adına üç kat vergi ziyaı cezalarının kesilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 08/02/2019 tarih ve E:2013/3, K:2019/1 sayılı kararıyla; davacılar tarafından, mücbir sebep olmaksızın inceleme elemanına ibraz edilmeyen yasal defterler ve belgelerin mahkemeye sunulabileceğinin ileri sürülmesi halinde, bu defter ve belgeler davacıdan istenilip, defterlerdeki kayıtlar incelenip, bu kayıt ve belgeler hakkında davanın diğer tarafı olan vergi dairesinin görüşü ve saptamaları da alınarak yapılacak hukuki değerlendirmeye göre karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından, oluşan içtihat aykırılığının bu doğrultuda birleştirilmesine karar verilmiştir.
Uyuşmazlıkta; her ne kadar Vergi Mahkemesince davacının ilgili dönemde fatura aldığı mükellef hakkında tanzimli vergi tekniği raporundaki tespitler irdelenerek karar verilmiş ise de, dava konusu vergi ziyaı cezalarının dayanağı inceleme raporunda davacının tasdikli yevmiye defteri ile 2010/1 ila 6 dönemlerine ait alış faturalarını ibraz etmediğinden hareketle 2010 yılının tüm dönemlerindeki katma değer vergisi indirimlerinin reddedildiği, öte yandan davacı tarafından istenilmesi halinde inceleme sırasında ibraz edilmeyen defter ve belgelerin Mahkemeye ibraz edilebileceğinin belirtildiği, bu haliyle hukuki ihtilafın ''defter ve belge ibraz etmeme'' fiili yönünden yukarıda belirtilen Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu kararı da dikkate alınarak değerlendirme yapılmak suretiyle sonuçlandırılmak üzere Vergi Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu …Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 11/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.