Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/14101 Esas 2022/1517 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi

Taraflar arasında Kemalpaşa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen dava sonucunda verilen hükme karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kabulü ile açılan davanın reddine karar verilmiş, bu kez davacı vekilince Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiş olmakla, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava dilekçesinde, davalı Dernek Tüzüğünün 6. maddesindeki "Genel Kurul, derneğin en yetkili organı olup, en az 3 ay evvel üyelik sıfatını kazanmış, ödenti borcu olmayan üyelerden ve şubelerin genel kurullarınca seçilecek iki temsilcinin katılımıyla oluşur. Olağan genel kurul, iki yılda bir, Nisan ayı içerisinde yönetim kurulunca belirlenecek gün, yer ve saatte toplanır.." şeklindeki hükümden "ve şubelerin genel kurullarınca seçilecek iki temsilcinin katılımıyla" ifadesinin ve Tüzüğün 19. maddesinde yer alan "...bu toplantıda dernek genel kurul toplantısında şubeyi temsil edecek iki asil iki yedek temsilci seçilir.." ifadelerinin kanuna aykırı olduğu ileri sürülerek tüzükteki bu ifadelerin iptali ile tüzük değişimine karar verilmesi istenmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiş; mahkeme hükmüne karşı davalı Dernek vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine bölge adliye mahkemesi tarafından istinaf başvurusu kabul edilerek, davanın reddine karar verilmiş, bu kez davacı vekilince bölge adliye mahkemesi kararı temyiz edilmiştir.
Dava, İçişleri Bakanlığı vekili tarafından açılan dernek genel kurul toplantısının iptali isteğine ilişkindir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 73.maddesi gereği dernek genel kurulunun, derneğin en yetkili karar organı olduğu ve derneğe kayıtlı üyelerden oluştuğu, 77.madde gereği dernek genel kurulunun, yönetim kurulunca, en az onbeş gün önceden toplantıya çağrılacağı bu amaçla toplantının günü, saati, yeri ve gündeminin üyelere bildirileceği, toplantıya çağrı usulü ve toplantının ertelenmesine ilişkin konuların, yönetmelikle düzenleneceği, 78. maddeye göre ise genel kurul toplantısının, genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hâllerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanacağı; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmayacağı ancak, bu toplantıya katılan üye sayısının, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamayacağı şeklinde düzenleme içermektedir.
Dernekler Yönetmeliğinin "Çağrı usulü" başlıklı 14. maddesinde, yönetim kurulunun, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenleyeceği, genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler; en az onbeş gün önceden, toplantının günü, saati, yeri ve gündemi en az bir gazetede veya derneğin internet sayfasında ilan edilmek, yazılı olarak bildirilmek, üyenin bildirdiği elektronik posta adresine ya da iletişim numarasına mesaj gönderilmek veya mahalli yayın araçları kullanılmak suretiyle toplantıya çağrılacağı, bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağının da belirtileceği, ilk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki sürenin yedi günden az, altmış günden fazla olamayacağı; "Toplantı usulü" başlıklı 15. maddesinde ise genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesinin toplantı yerinde hazır bulundurulacağı, toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edileceği, üyelerin yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girecekleri, kimlik belgesini göstermeyenler, belirtilen listeyi imzalamayanlar ile genel kurula katılma hakkı bulunmayan üyelerin toplantı yerine alınmayacağı bu kişiler ve dernek üyesi olmayanların, ayrı bir bölümde genel kurul toplantısını izleyebilecekleri düzenlenmiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden; 18.03.2014 tarihli yönetim kurulu toplantısında dernek genel kurulunun 6 Nisan 2014 günü saat 13:00'de Belediye eski sinemada yapılmasına karar verilmiş ancak çoğunluk sağlanamaz ise çoğunluk aranmayan ikinci toplantının ne zaman yapılacağına dair bir karar alınmadığı, yönetim kurulu kararı ile tayin edilen 06.04.2014 tarihli ilk toplantıdan önce üyelere çağrı yapılmadığı, ikinci toplantı olan çoğunluk aranmayan ve iptali istenilen 13.04.2014 tarihinden bir gün önce 252 üyeye SMS gönderildiği, iptali istenilen genel kurula hazirun cetveline göre 269 üyenin isminin bulunduğu, 3 kişinin isminin hazirun cetveline sonradan eklenerek bu kişilerinde toplantıya katıldığı, derneğe üyeliğe kabule dair iptali istenilen 13.04.2014 tarihinden önce yönetim kurulu karar defterinde bir karar olmadığı, genel kurul tarihinden sonra 15.04.2014tarihinde isim belirtilmeksizin 269 kişinin üyeliğe kabul edildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda somut olay değerlendirildiğinde; yönetim kurulunun 18.03.2014 tarihli toplantısında sadece ilk toplantının yeri, tarihi ve saatine dair karar alındığı, ancak bu toplantının üyelere bildirilmediği, iptali istenilen çoğunluk aranmayan ikinci toplantının ne zaman ve nerede yapılacağına dair yönetim kurulunca bir karar alınmadığı, dernek üyesi olup olmadıkları denetlenemeyen kişilerin genel kurula katıldıkları, hazirun cetveline sonradan ekleme yapıldığı gibi dosya içerisindeki yönetim kurulu karar defterine göre iptali istenilen genel kurula katılan kişilerin genel kurul tarihinden sonra ad soyad belirtilmeksizin yönetim kurulu kararı ile üye yapıldıkları anlaşıldığından Kanun ve yönetmelik hükümlerine aykırı olarak yapılan13.04.2014 tarihli dernek genel kurul toplantısının iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile istinaf isteminin kabulü ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulüyle HMK’nin 371. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesi (1.) Hukuk Dairesine gönderilmesine, 23.02.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.