MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar...Beyaz Eşya Tarım Ürünleri Pazarlama Tic. San. Ltd. Şti. ve ... vekilleri ile davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, arsa sahibi müvekkili ile yüklenici olan davalı ... arasında 06.12.2010 tarihinde Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi imzalandığını, sözleşme ile inşaa edilecek binanın 3 ve 4. katlarının müvekkile verilmesinin kararlaştırıldığını, teslim süresi geçmesine rağmen bu katların inşaatının henüz bitmediğini, müvekkilinin bilgisi dışında 3 katın davalı...Beyaz Eşya Tarım Ürünleri Pazarlama Tic. San. Ltd. Şti."ne 4. Katın ise davalı ..."a satıldıklarını tapu kayıtlarından öğrendiğini, zemin kat 1 no"lu bağımsız bölümün de davalılardan ..."e satıldığını, beyaz eşya ticareti ile uğraşan davalı şirketin dükkan vasfında olmayan ve yarım haldeki inşaatı almasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davalılardan ... ile yüklenici davalı ... arasında soyadı benzerliğinin dikkat çektiğini, davalı yüklenicinin mal kaçırma gayesi içinde oludğunu ileri sürerek, muvazaalı satış işlemleri ile davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptallerine karar verilmesini birleşen davada ise Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi"nin iptalini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada, davalı ... vekili, Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi"nin resmi şekilde düzenlenmemesi sebebiyle geçersiz olduğunu, muvazaa iddasının gerçek dışı olduğunu, müvekkili tarafından davalı yüklenici aleyhine icra takibi başlatıldığını, ihtara rağmen inşaatın bitirilmediğini, taşınmazın kaba inşaat halinde iken harici satım sözleşme ile davalı yükleniciden satın alındığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Asıl davada davalı...Beyaz Eşya Tarım Ürünleri Pazarlama Tic. San. Ltd. Şti. vekili, Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi"nin resmi şekilde yapılmamasından ötürü geçersiz olduğunu, müvekkilinin yatırım amaçlı taşımazı satın aldığını, müvekkili şirketin yüklenici davalı ile ortak hareket etmesini gerektirecek hukuki veya fiili bir nedenin bulunmadığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Asıl davada davalı ..., davanın reddini savunmuştur.
Birleşen davada davalı ... davayı cevap vermemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi gereği, dava konusu taşınmazın tamamının davalı yükleniciye tapuda devredildiği, dava tarihi itibariyle inşaat seviyesinin %40 olduğu, davalı yüklenicinin kendi edimini tamamlamadan tapuları 3. kişilere devretmesi karşısında diğer davalıların iyiniyet iddialarını kabul etmenin mümkün olmadığı, 3. kişi olan davalıların, arsanın gerçekte yükleniciye ait olmadığını, yüklenicinin edimini yerine getirmemesi ya da eksik yerine getirmesi durumunda mülkiyet hakkının doğmayacağını ve tapunun iptal edilme riskini göze alacakları, 3. kişi olan davalıların sözleşmenin geçersizliğini iddia etmelerinin dürüstlük kurallarına aykırı olduğu, davalı şirketin taşınmazı kendi imkanlarıyla yaptığını iddia ettiği işlerin maliyetinin tazmini açısından muhatabın arsa sahibi davacı olmadığı, davacının tapu iptali ve tescil isteminin aynı zamanda sözleşmenin feshi anlamına geldiği, 2 no"lu bağımsız bölümün davadan önce dava dışı ...."ya devredilip aleyhinde dava açılmayan kişi hakkında hüküm kurulmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, davalılar...Beyaz Eşya Tarım Ürünleri Pazarlama Tic. San. Ltd. Şti. ve ... vekilleri ile davalı ... temyiz etmiştir.
1-Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine karar verilmeden tapu iptali tescile karar verilemez. Somut olayda asıl davada tapu iptali ve tescil talep edilmiş, birleşen davada ise sözleşmenin feshi ile tapu iptali ve tescil talep edilmiştir. Bu durumda iki ayrı dava mevcut olmasına rağmen; mahkeme, birleşen davayı karar başlığında göstermediği gibi, bu dava ile ilgili hükümde kurmamıştır. Bu husus açıkça yargılama kurallarının ihlali mahiyetinde görüldüğünden 6100 sayılı HMK"nın 297 ve 369. maddeleri gereğince hükmün resen bozulmasını gerektirmiştir.
2-Bozma nedenine göre davalılar ...,...Ltd. Şti. ile ... vekillerinin tüm temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına,
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, hükmün BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalılar... Ltd. Şti. ile ... vekillerinin tüm temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harçların iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15.01.2018 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

Muhalefet Şerhi

Mahkemece birleşen dosya hakkında herhangi bir karar verilmemiştir. Her iki dava mahiyetleri gereği biri diğerini etkilemektedir. Bu nedenle mahkeme kararının sadece birleşen dosya hakkında bir karar verilmemesi gerekçesiyle bozularak diğer hususlarda herhangi bir inceleme yapılmaması gerekirken asıl dava ile ilgili bozma gerekçesine yer verilmesi nedeniyle sayın çoğunluğun görüşüne katılamıyorum.
... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2013/238 Esasına 10.04.2013"te açılan davada davacı davalı yüklenici ... aleyhine akdin feshi ile tapu iptali ve tescil davası açmış, davalı yüklenici ..."ın avans tapuyu alması sonrası bir kısım tapuları devretmiş olduğunun anlaşılması üzerine bu kez davacı ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2013/118 Esasına kayıtlı 22.04.2013 tarihinde yüklenici davalı ... ile birlikte yüklenicinin tapuyu devrettiği diğer davalılar aleyhine muvazaalı devir sebebine dayalı tapu iptali ve tescil davası açmış, ayrı mahkemelerde açılan davalarda ilk açılan dava ikinci açılan dava ile birleşmiş, mahkemesince birleşen davaya ilişkin açıklamaya yer verilmeden akdin feshine bağlı tapu iptali tescil davası yokmuş gibi ikinci dava dosyası esası hakkında karar verilmiştir.
Birleşen dava dosyası ne başlıkta ve ne de kararda vardır. Birleşen dosya tarafları ikinci dosyada da taraftır. Davacı ... ve davalı yüklenici ... karar tebliğine rağmen ilk dosyası temyize getirmedikleri gibi ikinci dosya için de temyiz müracaatları yoktur.
Temyiz müracaatında bulunan ikinci dosyanın davalıları...Beyaz Eşya Tasarım Ürünleri Pazarlama Tic. San. Ltd. Şti. ... ve ... olup adı geçen davalılar yükleniciden muvazaalı olarak tapuyu devraldıkları kabul olunarak tapularının iptaline karar verilenlerdir.
HMK 24"teki tasarruf ilkesi, 26"daki taleple bağlılık ilkesi gözetildiğinde birleşen dosyaya ilişkin bir temyiz müracaatı bulunmadığından, birleşen dosya için HMK 303/2 açısından sadece hükme bağlananlar için kesin hüküm sonucu doğuracağından, temyiz incelemesinin muvazaa sebebine dayalı tapu iptali ve tescil davası ile sınırlı yapılması gerektiğinden temyize getirilmeyen birleşen dosyadaki akdin feshi ve tapu iptali ve tescil davasını içine alan çoğunluk bozma görüşüne katılamıyorum.
HMK 369 maddesi tasarruf ilkesini taleple bağlılık ilkesini bertaraf eder şekilde anlaşılamaz. Temyiz müracaatı içinde tasarruf ve taleple bağlılık şartları gözetildikten sonra inceleme yaparken tarafların dayandıkları temyiz sebepleri ile bağlı olmadan inceleme yapabilme yetkisi olarak anlaşılmalıdır.
Her bir dava bağımsızlığını korumaktadır. Talep ve müracatlar da her bir davaya ilişkin olarak bağımsız inceleme konusu yapılmalıdır. İddianın sürdürülüş şekline göre ilk davada arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshedilmiş (dönülmüş) olsa bile, karara bağlanan muvaza sebebine dayalı tapu iptal ve tescil davasında arsa sahibi ispat keyfiyetini yerine getiremediğinde tapu iptal ve tescil davasının redle sonuçlanması mümkündür. Geriye etkili fesih ve dönme sonucu muvaza sebebine dayalı davada tapunun da dayanılmayan sebebe bağlı olarak arsa sahibine dönmesi sonucunu getirmez. Muvaza konusunun ispat edilmesi şarttır.
Açıkladığım sebeplerle, muvazaa sebebine dayalı tapu iptali ve tescil davasına ilişkin davalıların temyiz sebepleri ve işin esasının incelemesi görüşünde olduğumdan, aksi yöndeki çoğunluk bozma görüşüne karşıyım.