16. Hukuk Dairesi 2012/1626 E. , 2013/648 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
Taraflar arasında kadastro tespitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında Alikamerli Köyü 188, 189, 190, 191, 192, 193 ve 194 parsel sayılı taşınmazlar Hazine adına tespit edilmiştir. Davacı ... Kamerli Köyü Tüzel Kişiliği ile ... ve diğerleri dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacı Alikamerli Köyü Tüzel Kişiliğinin davasının kabulüne, diğer davacıların davalarının reddine ve çekişmeli 188, 189, 190, 191, 192, 193 ve 194 parsel sayılı taşınmazların davacı Alikamerli Köyü Tüzel Kişiliği adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ile davacı ... mirasçıları tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz incelemesi yapılan Iğdır 1. Kadastro Mahkemesinin 1956/2357 Esas ve 2004/22 karar sayılı dava dosyasının, temyiz incelemesi yapılmak üzere Yargıtay’a gönderildiği aşamada postada kaybolması üzerine, 4473 sayılı Yangın, Yer sarsıntısı, Seylap veya Heyelan Sebebiyle Mahkeme ve Adliye Dairelerinde Ziya Uğrayan Dosyalar Hakkında Yapılacak Muamelelere Dair Kanun uyarınca dosyanın ihyası yapılarak temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderildiği anlaşılmaktadır. Dosya içinde mahallinde yapılmış keşif tutanağı ve dosyaya sunulmuş uzman bilirkişi raporları bulunmadığı gibi taraflarca dayanıldığı anlaşılan bazı kayıt ve belgelerin bulunmadığı görülmektedir. İhya edilmiş mevcut dosya içeriğinin taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümü noktasında değerlendirme yapmaya elverişli olmayacağı açıktır. Bu durumda; dosya içinde örneği bulunan gerekçeli karar başlığına göre davada taraf olduğu anlaşılan tüm taraflara meşruhatlı davetiye tebliğ edilip bu dosyada dayanaklarını oluşturan tüm delilleri sorulup saptandıktan sonra dayanaklarını oluşturan kayıt ve belgeler, çekişmeli taşınmazlara ait tutanak örnekleri ile çekişmeli taşınmazları bir bütün olarak bitişiklerindeki yollardan sonra gelen taşınmazlarla birlikte gösteren geniş sınırlı pafta örneği ve bu şekilde çekişmeli taşınmazlara tüm yönlerden komşu oldukları belirlenecek tüm taşınmazlara ait onaylı kadastro tutanağı örnekleri, varsa kadastro tespitlerinin dayanaklarını oluşturan kayıtları ile kadastro tespitleri kesinleşmişse oluşmuş sicil kayıtları, bölgeye ait iskan kayıtları ve iskan haritası ile iskan suretiyle oluşmuş Hazine, Köy Tüzel Kişiliği ve kişilere ait tapu kayıtları getirtilerek dosya tamamlanmalıdır.
Bundan sonra komşu köylerde oturan ve davadan yararı bulunmayan dava konusu taşınmazların bulunduğu yerleri iyi bilen elverdiğince yaşlı kişiler arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, sağ olan tespit bilirkişileri, taraf tanıkları, üç kişiden oluşacak ziraatçi bilirkişi kurulu ve uzman fen bilirkişi hazır olduğu halde mahallinde yeniden keşif yapılmalıdır. Keşifte, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından çekişmeli taşınmazların öncelerinin ne olduğu, kimden kime geçtiği, kim veya kimler tarafından hangi tarihten beri, ne şekilde kullanıldıkları, olaylara dayalı olarak sorulup saptanmalıdır. Yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri arasında doğan çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeye çalışılmalıdır. Yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri, çekişmeli taşınmazlara komşu olan taşınmazların tutanak ve dayanaklarını oluşturan kayıtları ile denetlenmelidir. Aynı şekilde, bölgeye ait iskan kayıt ve haritaları ile iskan sonucunda oluşmuş tapu kayıtları yöntemince mahalline uygulanmalıdır. Uygulamada komşu parsellerin tutanakları ile dayanaklarını oluşturan kayıtlardan da yararlanılmalıdır. Ayrıca, hükmen kesinleşmiş komşu parsellerin kesinleşme durumları da gözetilmelidir. Keşfe katılacak ziraatçi bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazların tarımsal niteliklerini bildirir, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir ayrıntılı rapor alınmalıdır. Keşfe katılacak uzman fen bilirkişisinden keşif ve uygulamaları izleyip denetlemeye olanak verir, yerel bilirkişi ve tanıklarca gösterilen sınırlar işaretlenmiş, tarafların dayanaklarını oluşturan kayıtlarının kapsamlarını gösterir, bölgeye ait iskan haritası ile kadastro paftasını çakıştırmalı şekilde gösteren ayrıntılı rapor alınmalıdır. Bundan sonra çekişmeli taşınmazların kaçak yitik kişi yerleri olup olmadıkları, kaçak ve yitik kişi yerleri iseler Hazine tarafından temlik edilip edilmedikleri, temlik edilmişlerse hangi nitelikte kime temlik edildikleri, köye ait harman yeri mi kişileri ait özel arazilerden mi oldukları tartışılarak toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 06.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.