Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2011/16829 Esas 2012/987 Karar Sayılı İlamı

3. Hukuk Dairesi
Esas No: 2011/16829
Karar No: 2012/987
Karar Tarihi: 18.01.2012

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2011/16829 Esas 2012/987 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Dava, kira bedelinin tespiti üzerinedir ve başlangıç tarihi 01/12/2010'dir. Mahkeme, aylık 9.000 TL kira bedeli belirlemiştir. Ancak, bilirkişi raporunda emsal araştırması yapılmamıştır. Anayasa Mahkemesi'nin kararına göre, kira bedelinin sınırlı artışı öngörülmektedir ve hakim hak ve nesafete uygun seviyede takdir yapmalıdır. Bu nedenle, bilirkişi tarafından tarafların tüm delilleri göz önünde bulundurularak emsal kira sözleşmeleri incelenmeli, kira bedelleri karşılaştırılmalı ve dava konusu taşınmazın yeniden kiralanması halinde getireceği kira bedeli hesaplanmalıdır. Mahkeme, bu yöntemi uygulamamıştır ve Itibar edilen genel ifadeli bilirkişi raporu eksik incelemeyle hüküm kurulmasına neden olmuştur. Bu nedenle, karar bozulmuştur.
Kanun Maddeleri:
- 6570 sayılı kanunun 2 ve 3. Maddeleri
- 18.11.1964 tarih ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı.

3. Hukuk Dairesi 2011/16829 E. , 2012/987 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ

Dava dilekçesinde kira bedelinin 01/12/2010 tarihinden itibaren 10.000 TL(net) olarak tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile 9.000 TL olarak tespiti cihetine gidilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davada 01.12.2010 tarihinde başlayan döneme ilişkin kira parasının tespiti istenilmiştir. Mahkemece, hak ve nesafet uygulamasına göre aylık 9.000,00 TL kira parasına hükmedilmiştir.
Dava konusu taşınmaz ..."da ... içinde ... koyuna cepheli ... manzaralı konut olarak kullanılan 185 m2 büyüklüğünde bir yerdir.Ancak, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, taraflarca emsal bildirilmediği için değerlendirilmediği, bu yönde re’sen emsal araştırması da yapılmadığı anlaşılmaktadır.Anayasa Mahkemesinin 6570 sayılı yasanın 2 ve 3.maddelerinin iptaline ilişkin 26.3.1963 tarih ve 3/67 sayılı kararı ile, 6570 sayılı yasanın kira parasındaki “sınırlı artış” ilkesi ortadan kaldırılmamıştır. Bununla birlikte kira parasının tesbiti yöntemini belirleyen 18.11.1964 tarih ve 2/4 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da kira parasının “hak ve nesafete uygun” seviyede takdiri ile “sınırlı artışı” öngörülmektedir. O nedenle kira parasının tesbiti bir sınırlamadır ve hakim kira parasını takdir ederken bunun bir sınırlama olduğunu gözetmelidir.18.11.1964 gün ve 2/4 sayılı Y.İ.B.K. ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre “hak ve nesafet” ilkesi uyarınca hakim bu sınırlamayı yaparken, öncelikle tarafların tüm delilleri varsa emsal kira sözleşmeleri aslı veya onaylı örnekleri dosyaya alınmalı, bilirkişi marifetiyle kiralanan taşınmaz ve taraf emsalleri tek tek görülüp incelenmeli, böylece elde edilen veriler somutlaştırılarak, dava konusu yer ile ayrı ayrı (konumu, çevresi, niteliği, kullanım şekli, kira başlangıç tarihi, kira süreleri vb.) kira parasına etki eden tüm nitelikleri karşılaştırılmalı, emsal kira bedellerinin niçin uygun emsal olup olmadığı somut gerekçelerle açıklanmalı, dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete; özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun makul bir kira parasına hükmedilmelidir.Mahkemece yukarıda açıklanan yönleri içermeyen genel ifadeli bilirkişi raporuna itibar edilerek eksik incelemeyle hüküm kurulması usul ve yasaya Y.İ.B.K’ne ve yerleşik Yargıtay uygulamalarına aykırı olup bozma nedenidir.Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 18/01/2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.