Danıştay 7. Daire 2016/8620 Esas 2021/1558 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/8620
Karar No : 2021/1558

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Teknoloji Hizmetleri Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı adına … Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına tescilli ... tarih ve ... sayılı transit beyannamesi muhteviyatı eşyanın bulunduğu konteynerde yapılan fiziki muayenede beyan harici sigara cinsi eşyanın tespit edildiğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 235. maddesinin 5. fıkrası uyarınca gümrüklenmiş değer üzerinden karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Olayda, transit rejim hükümlerine göre taşınacak konteyner yükü eşyaların deniz manifestosunda çamaşır makinası ve sigara olarak belirtilmesine rağmen NCTS transit refakat belgesinde sadece makinaların beyan edildiği, beyan edilen kap adedinin aynı, ağırlıklarının ise farklı olduğu, beyan edilmeyen sigara cinsi eşyanın göndericisi veya alıcısının antrepoya veya serbest dolaşıma sokulması yönünde bir taleplerinin de olmadığı dikkate alındığında, söz konusu sigara cinsi eşyanın kaçak yollarla yurda sokulduğu ve burada bırakılmak istenildiği sonucuna varılarak transit rejim hükümlerine göre asıl sorumlu olarak gözüken ve teminatı ile taşımacılığı yapılan mallardan dolayı sorumluluğu bulunan davacının, T1 talep formunda 405 kap eşya için talepte bulunması, söz konusu kap adedinin deniz manifestosunda gözüken kap adediyle uyumlu olmasına rağmen ağırlık olarak uyumsuz olması, anılan bu farklılığın transit rejim kapsamında eşyayı taşıyacak olan davacı tarafından fark edilmesi ve düzeltilmesi gerekirken düzeltilmemesi sebebiyle transit edilecek 405 kap eşya için çamaşır makinası olarak verilen beyanın gerçek durumu yansıtmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Uyuşmazlık konusu eşyanın gümrük gözetiminden çıkarılmadığı, dolayısıyla gümrük yükümlülüğünün doğmadığı, konteynerde yüklü bulunan eşyalardan sadece çamaşır makinalarının transit işlemlerinin yapılmasının talep edildiği, ancak idarece konteynerdeki eşyaların tamamının transit edileceği ileri sürülerek ceza kararı alındığı, bu durumun hukuka aykırı olduğu, herhangi bir rejim ihlalinin bulunmadığı ileri sürülmekte ve duruşma yapılması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Gümrük uyuşmazlıklarındaki para cezaları bakımından da "lehe olan kanun hükümlerinin geçmişe yürüyeceği" yolundaki Ceza Hukukunun temel ilkesi çerçevesinde, para cezası alınmasına ilişkin şartların oluşup oluşmadığının değerlendirilmesi suretiyle inceleme neticesinde ulaşılacak sonuca göre yeniden yeniden karar verilmek üzere kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, duruşmaya gerek görülmeksizin Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
... limanından yüklenen ve Azerbaycan'a gideceği bildirilen ... nolu kontayner yükü eşya ile ilgili olarak Türkiye Gümrük İdaresi yetkililerine sigara taşınacağı yönünde bilgi verildiği, söz konusu konteynerin gemiyle getirileceği, 405 kap ve 8855 kg olduğu, gemiyle ilgili sunulan deniz manifestosunda yükünün washing machine, cigarettes olarak yazıldığı, söz konusu konteynerin fiziki takibe alındığı, ... programında yapılan sorgulamada … tarih … özet beyan bilgileri doğrultusunda … numaralı NCTS transit refakat belgesinin tescil edildiği, bu belge üzerinde konteyner yükünün tek kalem, 405 kap 5120 kg çamaşır makinesi olarak beyan edildiği, NCTS transit sistemi üzerinde asıl sorumlu firmanın davacı olarak kaydedildiği, gelen istihbarat ve beyan edilen kilo ve eşyaların farklı olduğunun görülmesi üzerine mühür sökülerek kontrol yapıldığı, konteyner içerisinde ön sıraya dizilmiş sigaraların bulunduğu, bulunan bu sigaraların rejim hükümlerine aykırı olarak gümrük bölgesinde bırakılmak istenilmesi ve gerçeğe aykırı olarak beyanda bulunulması nedeniyle para cezası kararı alınması üzerine iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 235. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şekliyle 5. fıkrasında; Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen ve transit rejim beyanında bulunulan serbest dolaşımda olmayan eşyanın, beyan edilenden belirgin bir şekilde farklı cinste eşya olduğunun tespiti halinde, farklı çıkan eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası alınacağı hükme bağlanmış olmasına karşın, 235. maddenin 24/10/2019 tarih ve 7190 sayılı Kanun'un 12. maddesiyle değişik 5. fıkrasında, Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen ve varış gümrük idaresine karayolu ile sevk edilmek üzere transit rejimine konu edilen serbest dolaşımda olmayan eşyanın, yapılan kontrol veya muayene sonucunda, beyan edilenden belirgin bir şekilde farklı cinste olduğunun tahlil, teknik inceleme ve araştırmaya gerek olmaksızın tespiti hâlinde fiilin niteliğine göre bu fıkranın (a) ve (b) bentleri uyarınca işlem yapılacağı; aynı fıkranın (a) bendinde, farklı çıkan eşyanın gümrük vergileri toplamının beyan edilen eşyanın gümrük vergileri toplamından fazla olması durumunda farklı çıkan eşyaya ilişkin gümrük vergilerinin iki katı idari para cezası verileceği; (b) bendinde, farklı çıkan eşyanın beyan edilen eşyadan farklı şekilde, ithalinin lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tabi olması durumunda farklı çıkan eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verileceği hüküm altına alınmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Olayda, davacı şirket tarafından Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen ve transit rejim beyanında bulunulan serbest dolaşımda olmayan eşyanın, beyan edilenden farklı olduğunun fiziki muayene sırasında tespit edildiğinden bahisle karara bağlanan para cezasının dayanağının 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 235. maddesinin 5. fıkrası olduğu açıktır. Anılan fıkranın olay tarihinde yürürlükte bulunan şekli uyarınca ceza kararı alınabilmesi için transit rejimi kapsamı eşyanın beyan edilenden belirgin bir şekilde farklı cinste eşya olduğunun tespiti yeterlidir. Ancak, 7190 sayılı Kanun'un 12. maddesiyle değiştirilen halinde, bu koşula ilave olarak farklı çıkan eşyanın gümrük vergileri toplamının beyan edilen eşyanın gümrük vergileri toplamından fazla olması durumunun da gerçekleşmesi gerekmektedir. Başka bir ifadeyle, beyan edilen eşya belirgin şekilde farklı bir cinste bile olsa gümrük vergileri bakımından bir fazlalık söz konusu değilse ceza kesilemeyecektir.
Bu durumda, gümrük uyuşmazlıklarındaki para cezaları bakımından da uygulanacağı kuşkusuz bulunan "lehe olan kanun hükümlerinin geçmişe yürüyeceği" yolundaki Ceza Hukukunun temel ilkesi çerçevesinde, olayda, 235. maddenin 5. fıkrasının 7190 sayılı Kanun'la değişik hali uyarınca para cezası kararı alınmasına ilişkin şartların oluşup oluşmadığının değerlendirilmesi, şartların oluştuğunun tespit edilmesi halinde ise, anılan fıkranın yeni hali uyarınca cezanın gümrük vergilerinin iki katı tutarında hesaplanması gerektiğine dair hususun da ayrıca göz önüne bulundurulması suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere temyize konu kararın bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…., K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
5. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.