10. Hukuk Dairesi 2015/14406 E. , 2015/16184 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi : Mersin 1. İş Mahkemesi
Tarihi : 21.04.2015
No : 2010/1042-2015/139
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacının murisi H. B.’ın davalı işverene ait işyerinde 12.05.1990-10.01.1991 tarihleri arasındaki dönemde hizmet akdine tabi olarak geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen çalışma sürelerinin tespitine ilişkin davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
İnceleme konusu davada, davacının murisinin tüm çalışmalarının Kuruma bildirildiği gerekçesiyle istemin reddine karar verilmiş ise de, bu karar eksik incelemeye dayalı olarak verilmiştir. Şöyle ki, dosyada mevcut hizmet döküm cetvelinde davacının murisinin sigorta sicil numarasının ........... olarak belirtildiği, ancak dava konusu dönemde verilen işe giriş bildirgesinde sigorta sicil numarasının ..... olarak yer aldığı, davacının murisinin ... sicil numarasında kayıtlı hizmet döküm cetveline sadece, davalı işyerinden, 191.... sicil numarası ile bildirilen 1990/2. döneme ait 60 günlük sürenin işlendiği, ancak 1990/3 ve 1991/1 dönemlerine ilişkin dönem bordrolarında davacının murisi H. B.’ın numarasından farklı bir numara olan 3.............. sigorta sicil numarası ile 1990/3 döneminde 40 gün, 1991/1 döneminde ise 10 gün daha bildirim yapıldığı, ancak bu sürelerin hizmet cetveline işlenmediği, dönem bordrolarında H. B.adı ile bildirilen tüm çalışmaların da davalı işveren tarafından kabul edildiği anlaşılmış olup, davalı işverenin kabulü Mahkemeyi bağlamayacak olmakla birlikte, çalışmanın varlığına karine teşkil edeceği kabul edilmeli, Mahkemece, bordrolarda yer almasına rağmen hizmet cetveline işlenmeyen çalışmaların davacının murisine ait olup olmadığı, işe giriş bildirgesinde yer alan 19139781 sicil numaralı sigortalı dosyasından ve dönem bordrolarında yer alan 3...................... sigorta sicil numarasından ve resen davayı aydınlatmaya yarayacak diğer yöntemlerle araştırılarak saptanmalı, önemle vurgulanmalıdır ki, bu hizmetlerin aslında gerçek bir şahsın hizmet döküm cetveline işlenmiş olup davacının murisine ait olduğunun tespit edilmesi halinde, sigortalılık hakkı etkileneceğinden bu kişi de usulüne uygun şekilde davaya dahil edilmeli, davalı sıfatıyla savunması ve delilleri sorulmalı, yapılacak yargılamada tüm kanıtlar birlikte değerlendirilerek elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S O N U Ç : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 08.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.