Danıştay 9. Daire 2018/4653 Esas 2021/1876 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2018/4653
Karar No : 2021/1876

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Mühendislik A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı-…
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…. sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, … Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığınca, … kayıt numarası ile ihale edilen "Eğitim Fakültesi İnşaatı İşi" dolayısıyla düzenlenen sözleşme nedeniyle ödenen damga vergisinin iadesi istemine ilişkin düzeltme-şikayet başvurusunun reddine yönelik … tarih ve … sayılı işlemin iptali ve ödenen tutarın faiziyle birlikte iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; uyuşmazlığın, açık vergi hatası kapsamında olmayıp hukuki bir sorun niteliğinde bulunduğu ve düzeltme-şikayet kapsamında değerlendirilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu mahkemesince verilen kararın usul ve hukuka uygun olduğu ve kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Üstlenilen ihalenin uluslararası nitelikte olduğu ve bu ihaleye ilişkin Ekonomi Bakanlığınca düzenlenmiş vergi, resim, harç istisna belgesi bulunduğu, dolayısıyla uyuşmazlığın açık vergi hatası olup, döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında damga vergisinden istisna bulunduğu iddialarıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Yasal dayanaktan yoksun olan temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … DÜŞÜNCESİ: Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen "Vergi, Resim ve Harç İstisnası Belgesi" ile davacı şirket tarafından üstlenilen ihalenin, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'nun ek 2. maddesi uyarınca döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında bulunduğunun kabul edildiği anlaşıldığından, ayrıca Kanun'da öngörülmeyen bir takım kayıt ve koşulların genel tebliğler ile getirilmesi suretiyle yasal bir hakkın kullanılmasının engellenmesi mümkün olmadığından, davacı adına ihale edilen iş dolayısıyla düzenlenen sözleşme nedeniyle ödenen damga vergisinin iadesi istemine ilişkin düzeltme-şikayet başvurusunun reddine yönelik işlemde hukuka uygunluk bulunmadığından ... Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararının bozulmasının gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:
Davacı adına, Kafkas Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığınca ihale edilen "Eğitim Fakültesi İnşaatı İşi" dolayısıyla düzenlenen sözleşme nedeniyle ödenen damga vergisinin iadesi istemine ilişkin düzeltme-şikayet başvurusunun reddine yönelik işlemin iptali ve ödenen tutarın faiziyle birlikte iadesi istemiyle dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 122'nci maddesinde, mükelleflerin, vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden isteyebilecekleri; 124'üncü maddesinde de, vergi mahkemelerinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yolu ile Maliye Bakanlığına müracaat edebilecekleri açıklanmıştır. Bu maddeler uyarınca düzeltilmesi vergi dairelerinden istenebilecek vergi hatası; aynı Kanun'un 116'ncı maddesinde, vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olarak tanımlanmış, 117'nci maddesinde, hesap hatalarının; matrah hataları, vergi miktarında hatalar ve verginin mükerrer istenilmesi; 118'inci maddesinde de, vergilendirme hatalarının; mükellefin şahsında hata, mükellefiyette hata, mevzuda hata ve vergilendirme veya muafiyet döneminde hata olduğu belirtilmiştir.
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'na 5035 sayılı Kanun'la eklenen Ek Madde 2'nin birinci fıkrasında, döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin işlemlerle ilgili olarak düzenlenen kağıtların damga vergisinden müstesna olduğu; son fıkrasında ise, bu maddenin uygulanması bakımından döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğunun ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Maliye Bakanlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından birlikte tespit edileceği kurala bağlanmış olup, bu fıkra hükmü ile, Maliye Bakanlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı'na döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğunun belirlenmesi ile sınırlı yetki verilmiştir. Maddede, döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğu belirlendikten sonra, istisnadan yararlandırma bakımından, bir takım kayıt ve koşullar da öngörülebileceği yolunda herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'nun Ek 2. maddesi ile verilen yetkiye dayanılarak 27/02/2004 tarih ve 25386 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 seri nolu Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ ve 05/12/2008 tarih ve 27075 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 seri nolu Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ ile döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğu belirtilmiş olup, bir işin döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında olup olmadığına ilişkin değerlendirmenin bu tebliğlerde yer alan hükümler esas alınarak yapılması gerekmektedir.
Ayrıca, söz konusu tebliğler ile yalnızca döviz kazandırıcı faaliyet türleri belirlenmekle kalınmamış, döviz kazandırıcı faaliyetler nedeniyle vergi istisnasının ilgili kuruluşlarca, bu konuda düzenlenmiş bulunan vergi, resim ve harç istisnası belgesinin ibrazı üzerine re'sen uygulanacağı ve söz konusu belgenin alınmasından önce veya belgenin geçerlilik süresinin dolmasından sonra belgeye bağlanan iş ile ilgili olarak yapılan işlemlere damga vergisi istisnası uygulanmayacağı yolunda düzenleme de yapılmış olup; bu düzenleme Kanunla verilen yetki aşılarak yapıldığından, usul ve Yasaya aykırıdır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda belirtilen mevzuat ile dosyadaki belgelerin değerlendirilmesinden; Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen 953 sayılı ve 01/10/2013 tarihli "Vergi, Resim ve Harç İstisnası Belgesi" ile davacı şirket tarafından üstlenilen eğitim fakültesi inşaatı ihalesinin, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'nun ek 2. maddesi uyarınca döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında bulunduğunun kabul edildiği, davacı şirket tarafından yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun, ihaleye konu işe ilişkin olarak Kafkas Üniversitesi ile şirket arasında düzenlenen sözleşmenin 10/08/2012 tarihli olduğu, buna göre Vergi Resim ve Harç istisna Belgesinin alınmasından önce düzenlenmiş olan sözleşmenin damga vergisine tabi tutulması yönünde tesis edilen işlemde mevzuata aykırı bir husus bulunmadığı gerekçesiyle reddedildiği, Kanunda öngörülmeyen bir takim kayıt ve koşulların genel tebliğler ile getirilmesi suretiyle yasal bir hakkın kullanılmasının engellenmesi mümkün olmadığından, tüm bu hussuların vergilendirme hatası kapsamında değerlendirilmesi gerektiği anlaşıldığından davacı adına, Kafkas Üniversitesi Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı tarafından ihale edilen iş dolayısıyla düzenlenen sözleşme nedeniyle ödenen damga vergisinin iadesi istemine ilişkin düzeltme-şikayet başvurusunun reddine ilişkin işlemde ve davanın reddi yolundaki vergi mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Vergi Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunu reddeden ... Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Erzurum Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 16/03/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.