Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/13995 Esas 2022/1711 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapusuz Taşınmaz Tescili

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabul üne karar verilmiş olup hükmün davacı vekili, davalılar Orman İdaresi ve Hazine ile ... Köy Tüzel Kişiliğini temsilen ... ve ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz dilekçesi verildikten sonra yapılan duruşma isteminin reddine karar verilerek; dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Mahkemece verilen önceki karar ... tarafından bozulmuş olup, bozma ilamında özetle "Dava konusu taşınmazın yörede yapılan orman kadastrosuna göre konumunun belirlenmesi, yine eski tarihli belgelerde ne şekilde göründüğünün ve davacı yararına zilyetlikle kazanma koşullarının oluşup oluşmadığının araştırılması, yörede orman kadastrosunun 4785 sayılı Yasa'nın yürürlük tarihinden önce yapıldığı gözetilerek taşınmazın orman sayılan yerlerden olduğunun belirlenmesi halinde 1938 yılında yapılan orman kadastro sınırları dışında kalmış olsa dahi bu yerin kişiler adına tescil edilemeyeceğinin düşünülmesi ve sonucuna göre karar verilmesi" gereğinde değinilmiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, davanın kısmen kabulüne, ... ilçesi ... Köyü ... mevkiinde yer alan ve ... davacıya ait 92 nolu parsel, güneyi dava konusu olup krokide (A) harfi ile gösterilen yer, doğusu yol, batısı daha önce ...'a ait olup başkasına satılan tarla ile çevrili ve 15/10/2012 tarihli rapora ekli ve krokide (B) harfi ile gösterilen 2.331,65 m2 yüzölçümündeki taşınmazın tarla niteliği ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline, fazlaya ilişkin talebin reddine; krokide (A) harfi ile gösterilen 5.704,40 m2 yüzölçümündeki taşınmazın orman vasfıyla Hazine adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili, davalılar Hazine ve Orman İdaresi ile ... Köy Tüzel Kişiliğini temsilen ... ve ... tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın rapor ekindeki krokide ( B ) harfi ile gösterilen 2.331,65 m2' lik bölümünün orman tahdit sınırları dışında kaldığı eskiden beri orman niteliğinde bulunmadığı ve tarımsal amaçlı kullanıldığı zilliyetlikle mülk edinmeye elverişli olduğu, davacı ve önceki zilliyetin aralıksız, davasız malik sıfatı ile zilliyetliklerinin dava tarihine kadar 20 yıldan çok fazla olduğu, krokide ( A ) harfi ile gösterilen 5704,40 m2' lik kısmın ise kesinleşen orman tahdit sınırları içinde kaldığı, zilliyetlikle mülk edinmeye elverişli olmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabul ve kısmen reddine karar verilmiş ise de, yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki; bozma sonrası alınan 19.10.2011 tarihli orman - fen ... kurulu raporunda, taşınmazın A harfi ile gösterilen 1.471,54 m2 yüzölçümündeki bölümünün 3116 sayılı Kanuna göre yapılan orman tahdidinin dışında bulunduğu, B harfi ile gösterilen 6.118,80 m2' lik bölümünün ise orman tahdidi içinde kaldığı; hükme esas alınan 15.10.2012 tarihli orman - fen ... kurulu raporunda ise taşınmazın B harfi ile gösterilen 2.331,65 m2 yüzölçümündeki bölümünün 3116 sayılı Kanun'a göre yapılan orman tahdidinin dışında bulunduğu, A harfi ile gösterilen 5.704,40 m2lik bölümün ise orman tahdidi içinde kaldığı; yine, 21.06.2012 tarihli ziraat ... raporunda, taşınmaz üzerinde yaşları 8 ila 35 arasında değişen 350 adet meyve ağacının bulunduğu belirtilmesine rağmen, dosya içerisinde bulunan ve hükme esas alınan raporu tanzim eden heyetçe düzenlenen 15.06.2021 tarihli orman - fen ... kurulu raporunda taşınmazın A harfi ile gösterilen 6.108,70 m2 yüzölçümündeki bölümünün 1982 tarihli hava fotoğrafında 20 - 30 yaşlı çalı ve ağaççıklarla kaplı olduğu, B harfi ile gösterilen 1.927,35 m2 yüzölçümündeki bölümünün ise açıklık ve yol olduğu ve tarımsal faaliyete konu olmadığı ifade edilmiş olup, bu haliyle raporlar arasında taşınmazın hangi bölümünün orman sınırları içinde kaldığı ve taşınmaz üzerinde yer alan ağaçların yaşı ve taşınmazın kullanım durumuna ilişkin olarak çelişki yaratıldığı halde, Mahkemece, söz konusu çelişkiler giderilmeksizin karar verilmesi cihetine gidilmiştir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, hüküm tarihinden sonra yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun hükümleri gözetilerek davacıya davasını ... ile ...'na da yöneltmesi için süre ve imkan tanınmalı, taraf teşkilinin bu suretle sağlanması halinde, adı geçen Belediye Başkanlıklarından savunma ve delilleri sorulmalı, bildirdikleri takdirde delilleri toplanmalı; bundan sonra çekişmeli taşınmazın bulunduğu yörede 1938 yılında yapıldığı anlaşılan orman tahdidine, 1979 yılın da yapıldığı anlaşılan aplikasyon işlemine, 1989 yılında yapıldığı anlaşılan orman kadastrosu ve aplikasyon işlemine ve 2013 yılında 6292 sayılı Kanun'un 11/10. maddesi uyarınca yapıldığı anlaşılan düzeltme çalışmalarına ilişkin işe başlama, çalışma, işi bitirme ve sonuçlarının askı ilan tutanakları ile taşınmazın bulunduğu yeri orman tahdit sınır noktalarıyla birlikte gösterir onaylı orman tahdit harita örneği ayrı ayrı ve eksiksiz şekilde dosyaya getirtilmeli, yine yöreye ait en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğraflarının tamamı ile varsa amenajman planı ve komşu parsellere ait kadastro tutanakları, tutanaklar kesinleşmiş ise tapu kayıt örnekleri ve tapu kayıtları mahkeme kararı sonucu oluşmuş ise mahkeme karar örnekleri ilgili yerlerden getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan aynı köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek ayrı ayrı 3’er kişilik yerel ... kurulu ve taraf tanıkları ile önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi bilirkişiis, üç ziraat mühendisi bilirkişisi, bir fen elemanı ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşifte, orman sınır noktaları tutanak ve haritalarda yazılı mevki, yer, kişi isimleri ile açı ve mesafelere göre, orman kadastrosu tutanak ve haritalarının düzenlenmesinde kullanılan hava fotoğrafları ve memleket haritalarından yararlanılarak, her bir çalışmaya ait değişik açı ve uzaklıklardaki en az 6-7 adet orman sınır noktası bulunup röperlenmeli, orman kadastrosu ile ilgili sınır noktaları aynı ölçeğe çevrilerek, çekişmeli taşınmazın orman kadastro haritasına göre konumu genel kadastro paftası üzerinde ve aynı ya da yakın orman sınır hatlarında dava konusu edilen parseller varsa, bunların tümü birleşik harita üzerinde gösterilmeli; tutanaklardaki anlatımlar değerlendirilmeli; tutanaklarla tahdit haritası arasında çelişki bulunup bulunmadığı belirlenerek, çelişki bulunmakta ise çekişmeli parsel yönünden tahdit tutanakları ile haritalar arasındaki çelişki tahdit tutanaklarına değer verilmek suretiyle giderilmeli ve çekilmeli taşınmazın her bir çalışmaya göre konumu, yapılan aplikasyon ve düzeltme işlemlerinin orman kadastrosuna aykırı olamaycağı da gözetilerek duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmeli; getirtilen eski tarihli belgeler belgeler çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Yasa'lar karşısındaki durumu saptanmalı; zilyetlikle veya hukuki değeri kalmamış olan tapu kayıtlarıyla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen, jeodezi ve fotogrametri ile uzman orman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi) hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de hava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (... veya benzeri programlar kullanılarak) denetime elverişli olacak şekilde çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle çekişmeli taşınmaz, çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli; taşınmazın gerçek eğimi, klizimetre aletiyle ölçülerek memleket haritalarındaki münhanilerden (yükseklik eğrilerinden) de faydalanılmak suretiyle belirlenmeli; hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle üç boyutlu incelemesi yapılarak, temyize konu taşınmazın niteliği ve kullanım durumu ile tasarruf sınırlarının belirgin olarak görünüp görünmediği belirlenmeli; taşınmazın üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı ile taşınmazın imar-ihyaya konu olup olmadığını, olmuş ise imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığını ve imar-ihyanın hangi tarihte tamamlandığını, taşınmazın ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığını ve dava konusu taşınmazın 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 17/2. maddesinde belirtilen orman içi açıklık vasfında olup olmadığını belirten müşterek imzalı, tereddüte mahal bırakmayacak şekilde, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli ve dosyadaki belgeler ile karşılaştırıldığında denetime elverişli rapor alınmalı; ayrıca, keşifte dinlenecek yerel ... ve tanıklardan, taşınmazların öncesinin ne olduğu, kim veya kimler tarafından, hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihya gerektiren yerlerden olup olmadığı, böyle yerlerden ise imar- ihyaya konu edilip edilmediği ve edilmiş ise imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; komşu parsellerin tutanak ve dayanakları uygulanarak, dava konusu taşınmazları sınır olarak nasıl nitelendirdikleri araştırılmalı ve bu yolla yerel ... ve tanık sözleri denetlenmeli; yerel bilirkişiler ve tanıkların beyanları arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak giderilmeye çalışılmalı; ziraat mühendisi ... kurulundan, taşınmazın evveliyatını, toprak yapısını, niteliğini ve zilyetlikle mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadığını, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı şekilde açıklayan, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisinden ise, keşfi takibe ve denetlemeye olanak verir rapor ve kroki düzenlemesi istenilmeli; tanık ve yerel ... ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu ... raporlarıyla denetlenmeli; 3402 sayılı Kanun'un 14. maddesi uyarınca, adına tescil kararı verilecek kişi ya da kişiler ile diğer mirasçılar ve onların miras bırakanları adına aynı çalışma alanı içerisinde kayıtsız ve belgesizden başkaca taşınmaz mal tesbit ya da tescil edilip edilmediği ilgili tapu müdürlüğü ve kadastro müdürlüğü ile hukuk mahkemeleri yazı işleri müdürlüğünden sorulup, aynı Kanunun 03.07.2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile değiştirilen 14/2. maddesi hükmü gözetilerek sulu ve susuz olarak kazanılmış toprak miktarı belirlenip, Kanunun getirdiği sınırlamanın aşılıp aşılmadığı saptanmalı, az yukarıda bahsedilen ... raporları arasındaki çelişki kesin olarak giderilmeli ve toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre bir hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece, bu hususlar gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilmesi isabetsiz olduğundan, hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, tarafların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince ... ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 01.03.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.