Danıştay 8. Daire 2017/4736 Esas 2021/1551 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/4736
Karar No : 2021/1551

Temyiz İsteminde Bulunanlar : 1- (Davalı) ... Genel Müdürlüğü
Vekili: Av. ...
2- (Davalı Yanında Davaya Katılan) ... Elektrik Nakliyat San. ve Tic. A.Ş.
Vekili: Av...
Karşı Taraf (Davacı): ... Nak. Paz. ve Tic. A. Ş.
Vekili: Av. ...

İstemin Özeti : ... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E: ..., K: ...sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : ...
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 703 sayılı K.H.K. ile 3213 sayılı Maden Kanunu'na eklenen Geçici 33. madde ve 15/07/2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 766. maddesi uyarınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı hasım mevkiiden çıkarılıp Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü hasım mevkiine alınarak işin gereği görüşüldü:
Dava, Ankara ili Tuz Gölünde bulunan tuz üretim sahası arama ihalesi neticesinde ..., ... ..., ..., ..., ..., ... erişim numaralı tuz üretim sahalarına işletme ruhsatı verilmesine ilişkin işlemlerin iptaline karar verilmesi istemiyle dava açılmıştır.
İdare Mahkemesince, iptali istenilen işletme ruhsatlarına ilişkin sahalar için verilen "ÇED olumludur" kararlarının da dava konusu edildiği, buna göre, ... numaralı saha için verilen "ÇED olumludur kararının" ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararı ile iptaline, ... numaralı saha için verilen "ÇED olumludur kararının" ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ... sayılı kararı ile yürütmesinin durdurulmasına karar verildiği, 3270285 numaralı saha için verilen "ÇED olumludur kararının"da yine ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararı ile iptaline karar verildiği, ... numaralı saha için verilen "ÇED olumludur kararının" Mahkemelerinin ... tarih ve E:2012/1147, K: ... sayılı kararı ile; ... numaralı saha için verilen "ÇED olumludur kararının" ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararı ile; ... numaralı saha için verilen "ÇED olumludur kararının" ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararı ile; ... numaralı saha için verilen "ÇED olumludur kararının" ise ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararı ile iptallerine karar verildiği, "çed olumludur kararı" bulunmayan sahalar için işletme ruhsatı verilmesi mümkün bulunmadığından tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir.
3213 sayılı Maden Kanunu'nun "Madenler" başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasında, yer kabuğunda ve su kaynaklarında tabii olarak bulunan, ekonomik ve ticarî değeri olan petrol, doğal gaz, jeotermal ve su kaynakları dışında kalan her türlü maddenin bu kanuna göre maden olduğu belirtilmiş; 2. fıkrasında ise, deniz, göl, kaynak suyundan elde edilecek eriyik halde bulunan tuzlar "III. Grup" madenler arasında sayılmıştır.
3213 sayılı Kanun'un "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinde, arama ruhsatı, belirli bir alanda maden arama faaliyetlerinde bulunulabilmesi için verilen yetki belgesi olarak, işletme ruhsatı ise işletme faaliyetlerinin yürütülebilmesi için verilen yetki belgesi olarak tanımlanmıştır.
3213 sayılı Kanun'un "İşletme ruhsatı ve madenin işletilmesi" başlıklı 24. maddesinin 4. fıkrasının dava konusu işlem tarihinde yürürlükte olan halinde; arama ruhsatlı sahalara, arama süresince belirlenen görünür, muhtemel ve mümkün rezerv alanı üzerinden işletme ruhsatı, görünür rezerv alanına da işletme izni verileceği, arama ruhsatının diğer kısımlarının taksir edileceği, mümkün rezerv alanlarının IV. Grup ruhsat sahalarında beş yıl, diğer grup ruhsat sahalarında üç yıl içinde görünür ve muhtemel rezerv haline getirilmesinin zorunlu olduğu, görünür ve muhtemel rezerv haline getirilmeyen alanların da taksir edileceği kural altına alınmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, Ankara ili Tuz Gölünde bulunan tuz üretim sahası arama ihalesi neticesinde ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... erişim numaralı tuz üretim sahalarına işletme ruhsatı verilmesine ilişkin işlemlerin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta UYAP üzerinden yapılan incelemede Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Mülga Maden İşleri Genel Müdürlüğünce Tuz Gölü havzasında Maden Kanunu'nun 30. maddesi uyarınca arama ruhsatı verilmesi amacıyla ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... erişim numaralı alanlar için farklı tarihlerde ihaleler yapıldığı, yapılan ihalelere yönelik açılan iptal davalarının reddedildiği, anılan kararların temyiz edilmesi üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesince "ihalenin yapıldığı tarih itibarıyla, düzenleyici nitelikteki imar planında tuz üretim sahası olarak belirlenmeyen; Göl, Gölün Kış Seviyesi, Hassas A Zonu ve 1. Derece Doğal Sit alanı sınırları içerisinde kalan sahada, madencilik dahil her türlü insan faaliyetinin yasaklanmasına karşın, sahanın kullanım amacına aykırı olarak ve plan hükümlerini bertaraf edecek şekilde tuz üretim alanı olarak ihaleye çıkarılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk, davanın reddi yönündeki idare mahkemesi kararında da hukuki isabet bulunmadığı" gerekçesiyle temyize konu kararların bozulduğu anlaşılmakta olup, Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin bozma kararları üzerine;
a. ... erişim numaralı işletme ruhsatı ile ilgili olarak, ... erişim numaralı alan için 02/08/2011 tarihinde yapılan ihalenin ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararı ile,
b. ... erişim numaralı işletme ruhsatı ile ilgili olarak, ... erişim numaralı alan için 04/08/2011 tarihinde yapılan ihalenin ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ... , K: ... sayılı kararı ile,
c. ... erişim numaralı işletme ruhsatı ile ilgili olarak, ... erişim numaralı alan için 04/08/2011 tarihinde yapılan ihalenin ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ... , K: ... sayılı kararı ile,
d. ... erişim numaralı işletme ruhsatı ile ilgili olarak, ... erişim numaralı alan için 08/08/2011 tarihinde yapılan ihalenin ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararı ile,
e. ... erişim numaralı işletme ruhsatı ile ilgili olarak, ... erişim numaralı alan için 08/08/2011 tarihinde yapılan ihalenin ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararı ile,
f. ... erişim numaralı işletme ruhsatı ile ilgili olarak, ... erişim numaralı alan için 09/08/2011 tarihinde yapılan ihalenin ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... ( İdare Mahkemesinin davanın reddi yolunda verilen ilk kararında ısrar etmesi üzerine İdari Dava Daireleri Kurulunca ısrar kararının Daire kararı yönünde bozulması üzerine) sayılı kararı ile,
g. ... erişim numaralı işletme ruhsatı ile ilgili olarak, ... erişim numaralı alan için 09/08/2011 tarihinde yapılan ihalenin ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararı ile,
Bozma kararlarına uyulmak sureti ile iptallerine karar verilmiştir.

Bu durumda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Mülga Maden İşleri Genel Müdürlüğünce Tuz Gölü havzasında Maden Kanunu'nun 30. maddesi uyarınca arama ruhsatı verilmesi amacıyla ..., ... , ..., ..., ..., ..., ... erişim numaralı alanlar için farklı tarihlerde yapılan ihalelerin yargı karaları ile iptal edilmiş olmaları karşısında, anılan sahalara işletme ruhsatı verilmesine ilişkin dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık, sonucu itibariyle hukuka uygun olan Mahkeme kararının gerekçesinde ise hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz istemlerinin reddiyle ... İdare Mahkemesince verilen ve hüküm fıkrası itibariyle hukuka uygun bulunan kararın yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 16/03/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.