Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2011/16892 Esas 2012/482 Karar Sayılı İlamı

3. Hukuk Dairesi
Esas No: 2011/16892
Karar No: 2012/482
Karar Tarihi: 11.01.2012

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2011/16892 Esas 2012/482 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı şirket, davalı ile arasındaki ticari iş nedeniyle çek verildiğini ancak çek bedelinin ödenmediğini, takibe konu çekin zamanaşımına uğramadığını belirterek, itirazın iptali ile takibin devamını ve davalının icra inkar tazminatı ödemeye mahkum edilmesini istemiştir. Mahkeme, takibe konu çekin zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Ancak, davacı açısından temel borç ilişkisi bulunduğu gerekçesiyle davacının itirazı kabul edilemez. Kararda, çekin 6 aylık zamanaşımına tabi olduğu ve artık bu belgeye Türk Ticaret Kanunu'ndaki çeke ilişkin hükümlerin uygulanamayacağı belirtilir. Ancak, belge HUMK'nun 292. maddesi gereğince yazılı delil başlangıcı niteliğinde olduğundan, davacı edindiği tanık beyanları gibi diğer kanıtları ile temel borç ilişkisini kanıtlayabilir. Bu nedenle mahkemece, tanıkların ifadelerinin değerlendirilmesi ve tamamlayıcı yemin ile sonuca uygun bir karar verilmesi gerektiği belirtilir. Kararda, hukuki nitelendirmede yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulmasının usul ve yasaya aykırı olduğu ve hükmün bozulması gerektiği belirtilir.
Kanun Maddeleri: Türk Ticaret Kanunu'nun çek ilişkin hükümleri, HUMK'nun 292. ve 428. maddeleri.

3. Hukuk Dairesi 2011/16892 E. , 2012/482 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ:SULH HUKUK MAHKEMESİ

Dava dilekçesinde itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Davacı şirket, davalı ile aralarındaki ticari iş nedeniyle fatura kesip gönderdiğini, davalının karşılığında çek verdiğini, çek bedelinin ödenmediğini, tahsili için girişilen icra takibine davalının itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamını ve davalının %40 dan az olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemeye mahkum edilmesini istemiştir.Davalı, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, takibe konu çekin zamanaşımına uğradığı, davacının ancak sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak davası açabileceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.Davacı, davalıya verdiği mal bedeline karşılık davalı tarafından verilen çekin ödenmediğini ileri sürüp, davalı hakkında ilamsız icra takibinde bulunmak suretiyle, temel borç ilişkisine dayanmıştır. Davada delil olarak dayanılan çek, ibraz tarihinden itibaren 6 aylık zamanaşımı süresi içerisinde işlem görmediği için çek niteliğini yitirdiğinden artık bu belgeye Türk Ticaret Kanunundaki çeke ilişkin hükümlerin uygulanması mümkün değildir. Ancak, davalının imzasını taşıyan bu belge HUMK"nun 292.maddesi hükmü uyarınca yazılı delil başlangıcı niteliğindedir. Bu nedenle davacı davalı ile aralarındaki temel ilişkiyi ve alacaklı olduğunu tanık beyanı ile kanıtlayabilir. Nitekim, somut olayda davacı iddiasını tanık dinletmek suretiyle ispat etmek istemiştir. Hal böyle olunca mahkemece dinlenilen tanıkların ifadeleri değerlendirilmeli, gerektiğinde davacıya re"sen tamamlayıcı yemin verilmek suretiyle sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekir.Davacı, davalı ile aralarındaki temel hukuki ilişkiye dayandığına göre; mahkemece hukuki nitelendirmede yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 11.01.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.