Danıştay 10. Daire 2016/11165 Esas 2021/1209 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/11165
Karar No : 2021/1209

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; davacı tarafından esası, davalı tarafından vekalet ücreti yönünden temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, maliki olduğu İstanbul İli, Sarıyer İlçesi, … Mahallesi, Ferhat Sokak, No:… adresinde bulunan konutun Genel Kadınlar ve Genelevlerin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğü'nün 95. maddesinin ihlal edildiğinden bahisle, aynı Tüzüğün 104. maddesi uyarınca üç ay süre ile kapatılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı İstanbul İli Zührevi Hastalıklar ve Fuhuşla Mücadele Komisyonu kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; Emniyet ekiplerince düzenlenen 06/12/2013 tarihli olay tutanağı ve bilgi alma ifade tutanakları ile dosyada mevcut olan ve kiracı bayanın internet bir sitesinde vermiş olduğu ilana ilişkin belge dikkate alındığında, davacının maliki olduğu evde ikamet eden kiracı şahıs tarafından izin alınmaksızın fuhuş yapıldığı hususunun delilleriyle sabit olduğu, davacının da buna ilişkin aksi yönde bir iddiasının bulunmadığı, Tüzüğün 95. maddesinin amacının, gizli fuhuş yapıldığı tespit edilen evler hakkında aynı Tüzüğün 104. maddesinde yer alan yaptırımın uygulanmasını sağlayarak izin alınmaksızın yapılan fuhuşun yaygınlaşması ve zührevi hastalıkların yayılmasını önlemek olduğu, sözü edilen 95. maddede, gayrimenkulünü kiraya veren malikin fuhuş yapıldığından bilgisinin bulunup bulunmadığının veya olayla bağlantısının olup olmadığının ispatının aranmadığı, malik ile gizli fuhuş yapılması fiili arasında bağlantının aranması veya evin gizli fuhuş olayını gerçekleştiren şahıslarca kullanılmaya devam ediliyor olması şartlarının aranması gerektiğinin kabulünün ilgili maddenin ve dolayısıyla da Tüzüğün amacına aykırı olacağı, Tüzüğün söz konusu 104. maddesi hükmünün uygulanmasını da güçleştireceği, izin alınmaksızın yapılan fuhuş faaliyetlerinin önlenmesi imkanını zorlaştıracağı, evini kiraya veren taşınmaz malikinin gerekli dikkat ve özeni göstermek zorunda olduğu, davacı konut malikinin dava konusu olay nedeniyle uğradığını öne sürdüğü maddi ve manevi mağduriyetini, kiralananı amacı dışında kullanan kiracıdan kira sözleşmesi ve özel hukuk hükümlerine göre gidermek için adli yargı yerlerine başvurarak tazmin etme olanağının bulunduğu gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacı tarafından; fuhuş yaptığı tespit edilen kiracısının evi tahliye ettiği, kendisinin evde fuhuş yapıldığı hususunda bilgisinin bulunmadığı, mühürlemenin gerçekleştiği tarihte dairenin boşaltılmış olduğu, davalı idare tarafından ise; davanın reddine karar verilmesine rağmen lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFLARIN
SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ :.Davacının temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacının sahibi olduğu ve dosya içerisinde yer alan kira sözleşmesine göre … isimli kişiye kiraladığı İstanbul İli, Sarıyer İlçesi, … Mahallesi, … Sokak, No:… adresinde bulunan konutla ilgili olarak, söz konusu adreste fuhuş yapıldığına ilişkin ihbar alınması üzerine 06/12/2013 tarihinde emniyet ekiplerince anılan adrese gidilmiştir.
Anılan adreste yapılan denetim neticesinde, anılan daireden çıktığı tespit edilen … isimli erkek şahsın ve evde ikamet eden … isimli kadının beyanlarından söz konusu konutta gizli fuhuş yapıldığı tespit edilmiştir.
İstanbul İli Zührevi Hastalıklar ve Fuhuşla Mücadele Komisyonu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile de davacının maliki olduğu evin üç ay süreyle kapatılmasına karar verilmiştir.
Davacı tarafından, anılan komisyon kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Genel Kadınlar ve Genelevlerinin Tabi Olacakları Hükümler ve Fuhuş Yüzünden Bulaşan Zührevi Hastalıklarla Mücadele Tüzüğünün ikinci kısmında; fuhuş yerlerinin tanımı yer alırken, dördüncü kısmında; genelevlerin açılabileceği mahal ve sokakların zührevi hastalıklar ve fuhuşla mücadele komisyonu tarafından belirleneceği öngörülüp bu tür yerlerin nerelerde açılamayacağına ilişkin düzenleme yapılmış, 91. maddesinde; bu Tüzükte fuhuş yerleri hakkında konulan kapatma cezasından maksadın, Tüzükte yazılı süre içinde bu yerlerin mühür altında kapalı bulundurulması ve evi işletenlerin yine bu sürede her nerede olursa olsun sanatlarını yapmaktan men edilmesi olduğu, 95. maddesinde; izin alınmadan içinde gizli fuhuş yapıldığı tespit edilen evler hakkında 104. maddesinin uygulanacağı, 104. maddesinde ise; usulü dairesinde izin alınmadan içinde gizli fuhuş yapıldığı delilleriyle tespit edilen evlerin komisyon kararı ile 3 ayı geçmemek üzere kapatılacağı hükmü getirilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta; davacının maliki olduğu davaya konu taşınmazı 23/05/2013 tarihinde ... isimli şahsa 1 yıllığına kiraladığı, anılan eve yönelik yapılan tahkikatta söz konusu adreste gizli fuhuş yapıldığı tespit edilmekle birlikte davacı malik ile gizli fuhuş yaptırılması fiili arasında bir bağlantı bulunduğuna ilişkin olarak dosyada hiç bir bilgi ve belge bulunmadığı, davalı idarenin de bu yönde bir beyanının bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Fuhşun yaygınlaşması ve zührevi hastalıkların yayılmasının önlenmesi amacıyla Tüzükle getirilen tedbirlerden birisi de gizli fuhuş yapılan evlerin belirli bir süre kapatılmasıdır. İzinsiz faaliyetin aynı yerde devamını engellemeyi amaçlayan bu tedbirin uygulanabilmesi için, evin gizli fuhuşu gerçekleştiren kişilerce kullanılmaya devam ediliyor olması ya da bu eylem kiracı tarafından gerçekleştirilmiş ise, malik ile gizli fuhuş yaptırılması fiili arasındaki bağlantının sabit olması gerekmektedir. Gizli fuhuşun, malikin bilgisi dışında kiracılar tarafından gerçekleştirildiği durumlarda, kiracının evi tahliyesi halinde, Tüzükle öngörülen amaç kendiliğinden gerçekleşmiş olacağından, kapatma tedbirinin uygulanmasının koşulları ortadan kalkmaktadır. Bu gibi hallerde kapatma tedbirinin uygulanması, olayla hiç bir ilgisi saptanamayan maliklerin mülkiyet hakkının sınırlanması anlamına gelir ki, bu durumun Tüzüğün amacı ile bağdaşmadığı tartışmasızdır.
Öte yandan; davacı tarafından, … isimli kiracısının 25/10/2013 tarihinde evden ayrıldığını ve …'nün evde kalmaya devam edeceğini kendisine bildirdiği, … isimli şahsın da 06/12/2013 tarihinde evi boşaltacağı yönünde, 13/12/2013 tarihinde de anahtarları apartman görevlisine teslim ettiğine ilişkin olarak telefonuna mesaj gönderdiği, 07/01/2014 tarihinde yapılan mühürleme işlemi sırasında evin boş olduğunun görüldüğü ve komşuların beyanı ile kiracının taşındığı zapta geçirilerek mühürleme işleminin yapıldığı ileri sürülmekte ise de, dosya içerisinde mühürleme zaptı da dahil olmak üzere davacının evin işlem tarihi itibarıyla tahliye edilmiş olduğu yönündeki iddialarını ortaya koyan somut bilgi belge bulunmamaktadır.
Bu durumda; İdare Mahkemesince, davacının maliki olduğu evde 06/12/2013 tarihinde fuhuş yaptığı tespit edilen … isimli kadının dava konusu işlem ve mühürleme tarihi itibarıyla davacının maliki olduğu evi tahliye edip etmediği ortaya konulduktan sonra bir karar verilmesi gerekmekte olup, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında bu haliyle hukuki isabet bulunmaktadır.
Ayrıca, İdare Mahkemesince, savunma dilekçesinin süresinde verilmediği gerekçesiyle davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemiş ve davalı idare tarafından İdare Mahkemesi kararı bu yönden temyiz edilmişse de, bozma kararımız üzerine yeni bir karar verileceğinden davalı idarenin vekalet ücretine ilişkin temyiz talebi yönünden bu aşamada bir karar verilmesine gerek görülmemekle birlikte, temyizen incelenen dosyada davalı idare vekilince süresinde savunma dilekçesi verilmemiş olsa da, mahkeme tarafından verilen 28/03/2014 tarihli ara kararı ile istenilen bilgi ve belgelerin davalı idare vekilince süresi içinde sunulan 14/04/2014 tarihli dilekçe ekinde davaya ilişkin savunmaları ile birlikte dosyaya ibraz edildiği görüldüğünden, yargılamaya katkısı açık olan davalı idare vekili lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinde hukuka uygunluk bulunmamakta olup, İdare Mahkemesince bozma kararımız üzerine yapılacak yargılama neticesinde karar verilirken bu hususun da dikkate alınması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.