MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ



TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 08/06/2017 tarih ve 2015/151-2017/467 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davalı Detay Ltd. Şti. vekili tarafından istenmiş olduğu anlaşılmakla, duruşma için belirlenen 21.05.2019 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. ..., davalılardan Detay Telekom San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalılardan Detay Telekom Ltd. Şti."nin, diğer davalı ...Ş."nin iletişim hizmetlerinin yürütülmesinde aracı olarak faaliyet sürdürdüğünü, müvekkilinin davalı Detay Telekom Ltd. Şti. ile 25.05.2010 tarihinde üye iş yeri mobil ödeme sözleşmesi imzaladığını, sözleşmeye göre müvekkilinin Turkcell A.Ş. tarafından işletilen GSM ağı üzerinden faturalı veya faturasız hat abonelerine mal veya hizmetlerin sunulmasını sağlayacağını, Detay Telekom’un ise hizmeti alan faturalı veya faturasız hat abonelerinden, mobil ödeme sistemi ile Turkcell A.Ş.’nin tahsil ettiği mal ve hizmet bedellerinin kendisine iadesiyle birlikte, kendi komisyonunu kestikten sonra, mal veya hizmet bedelini müvekkiline ödeyeceğini, davalı Detay Telekom"un buradaki fonksiyonunun Turkcell A.Ş. için abone ağını genişletmek ve bu ağı genişletecek hizmetleri sunan üyeleri tedarik etmek olduğunu, müvekkilinin de hizmetleri doğrudan aboneye ulaştırdığı için bu hizmeti karşılığı sözleşme ile belirlenmiş olan bedeli aldığını, müvekkilinin 25 Mayıstan 15 Temmuza kadar 5.820 adet abone ile işlem yapmayı başardığını, davalı Detay Telekom A.Ş."nin buna rağmen müvekkiline gönderdiği yazıda Turkcell A.Ş. tarafından kendilerine 50.000 USD para cezası kesildiğini, bu nedenle kendileri ile müvekkili arasındaki sözleşmenin de 17.07.2010 tarihinde tek taraflı feshedildiğini, cezai şartın 57.915,94 TL tutarında mahsubuna karar verildiğini ve sonuç olarak 99.284,47 TL bakiye tutarın ibranamenin imzalanması koşulu ile kendilerine ödeneceğinin bildirildiğini, müvekkilinin ibranameyi imzalamayı reddettiğini, davalı Detay Telekom Ltd. Şti. tarafından cezai şart adı altında kesilen paralar için hukuka uygun bir gerekçe gösterilemediğini ileri sürerek, sözleşmenin tek taraflı ve haksız feshinden doğan talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla 66.189,63 TL"nin 27.07.2010 tarihinden itibaren işletilecek temerrüt faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı Detay Ltd. Şti. vekili, davacının sözleşmeye aykırı eylemi nedeniyle sözleşmenin feshedilerek cezai şart uygulandığını, yapılan işlemin taraflar arasında ve müvekkili ile diğer davalı şirket arasında akdedilen sözleşmeye uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemişir.
Diğer davalı ...Ş. vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalı ...Ş ile davalı Detay Telekom Ltd. Şti. arasındaki 25.05.2010 tarihli sözleşmenin 4.23. maddesindeki ile davacı ve davalı Detay Telekom Ltd. Şti. arasındaki 05.05.2010 tarihli sözleşmenin 3.18. maddesinin vergisel sorumluluğa ilişkin ceza koşulu olduğu, davalı Detay Telekom Ltd. Şti"nin üye işyeri olan davacının verdiği hangi hizmetlerden dolayı kendisini zarara uğrattığını, davalının hangi işlemi esas alarak davacıya bu zarar ve ziyanı yansıttığını net bir şekilde belgelemesi gerektiği ancak bu belge ve işlemlerin davalı tarafından açıklanmadığı, verilen süre ve ihtara rağmen belge sunulmadığı, kaldı ki davalı Detay Telekom Ltd. Şti"nin ana GSM şirketi olan Turkcell şirketinin hatların kullanım trafiğinin arka planını görmesi, bu kontör kullanıcılarının manuel abone aramalarıyla elde edilen sonuçlarını tespit etmesi, döküm alabilmesinin mümkün olduğu, davalı tarafın dilekçesinde kendi sisteminde bu nedenle açık olduğunu kabul edip bu konuda önlem almadan afaki varsayımla (kontör aktarımı yapılan hatların kapalı olması ya da cevap vermemesi nedeniyle) ceza tahakkuk ettirmesi ve bunun davacıya yansıtılmasının basiretli tacir kavramı ile bağdaşmadığı, sözleşmeye ve fiili duruma uymayan, somut veriye dayanmayan cezai şart tahakkukunun haksız olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile, 66.189,63 TL"nin 24/08/2010 tarihinden itibaren ticari faiziyle davalı Detay Telekom San . Tic Ltd. Şti."den tahsiline, diğer davalı ...Ş. yönünden verilen karar kesinleştiğinden bu konuda karar verimesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararı, davalı Detay Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
Dava, davacı ile davalılardan Detay Telekom Ltd. Şti. arasındaki 25.05.2010 tarihli sözleşmeye dayalı alacağın tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece yukarıda özetlendiği şekilde benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda davanın davalı Detay Telekom Ltd. Şti. yönünden kabulüne karar verilmiştir.
Ancak, davalı Detay Telekom Ltd. Şti. ile diğer davalı ...Ş. arasında “toplayıcı firma sözleşmesi” imzalandığı, bu kapsamda davalı Detay Telekom Ltd. Şti. ile davacı arasında da dava konusu 25.05.2010 tarihli “üye işyeri mobil ödeme sözleşmesinin” düzenlendiği, davalı Detay Telekom Ltd. Şti."nin diğer davalı ...Ş. tarafından kendisine, davacı dahil bir kısım üye işyerlerinin hukuka aykırı işlemleri dolayısıyla cezai şart uygulandığını bildirerek, davacı ile arasındaki sözleşmeyi feshedip, anılan cezai şart bedelinden davacı üye işyerine düşen payı, davacının komisyon alacağından mahsup ettiği anlaşılmaktadır.
Davacı ile anılan davalı arasındaki 25.05.2010 tarihli sözleşmenin 3.18. maddesinde, üye işyerinin, mobil ödeme servisi üzerinden satışı yapılan mal veya hizmetlere ilişkin faturayı veya fişi, alışveriş esnasında tahsilat yapılmasını beklemeden keseceği düzenlenmiştir. Dava dışı Turkcell İletişim A.Ş. ile Corbuss A.Ş."nin davalı Detay Telekom Ltd. Şti."ne gönderdiği 02.07.2010 ve 07.07.2010 tarihli yazılarda da, davalı Detay Telekom Ltd. Şti. ile aralarındaki sözleşmelerin aynı hükmünü içeren 4.23. maddesinin ihlali nedeniyle cezai şart talebinde bulundukları belirtilmektedir. Dolayısıyla işbu davada da davalı Detay Telekom Ltd. Şti."nin, davacı ile aralarındaki 25.05.2010 tarihli sözleşmenin 3.18. maddesini ihlal ettiği gerekçesiyle davacıdan cezai şart talebinde bulunduğunun kabulü gereklidir.
Bu itibarla, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 3.18 maddesinin davacı tarafından ihlal edilip edilmediği ve cezai şart koşullarının oluşup oluşmadığının değerlendirilmesi gerekirken davalının zararın varlığını ispatlayamadığı gerekçesiyle yanılgılı değerlendirmeye dayalı yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmadığı gibi, mahkemece uyulmasına karar verilen Dairemiz bozma ilamında, davacı tarafından bir kısım faturalar sunulmuş ise de, bu faturaların isim belirtilmeden “muhtelif müşteriler” adına düzenlendiği, açıklamanın “günlük hasılat” olarak yapıldığının görüldüğü, davalı tarafça, 35 TL sınırındaki alışverişler için davacının belirtilen meblağlarda faturalar tanzim etmesinin hayatın olağan akışına uygun olmadığı da bildirildiğinden davacının anılan faturalarının geçerli olup olmadığının da incelenip değerlendirilmesi gerektiğinden taraflar arasındaki ilişkinin ne şekilde işlediğinin, 25.05.2010 tarihli sözleşmenin 3.18. maddesinin sözleşmede yer almasının nedeninin ne olduğunun, davacının bu maddeden kaynaklanan yükümlülüğüne aykırı davranıp davranmadığının, dolayısıyla davalının cezai şart talebinin koşullarının oluşup oluşmadığının tespit edilmesi gerektiği belirtilmiş olup, mahkemece de bozma sonrası yapılan yargılama sırasında bilirkişi incelemesi yaptırılmış ise de, hükme esas alınan bilirkişi raporunun bozma ilamında incelenmesi gerektiği belirtilen hususlarda yeterli incelemeyi içermemesi, mahkemece de bozma ilamına uyulmasına rağmen gereğinin yerine getirilmemesi, davacı tarafından düzenlenen faturaların usulüne uygun olup olmadığının ve dolayısıyla davacının sözleşmeyi ihlal eden bir eyleminin bulunup bulunmadığının bu kapsamda da cezai şart koşullarının oluşup oluşmadığının değerlendirilmemesi de doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı Detay Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın mümeyyiz davalı yararına BOZULMASINA, takdir olunan 2.037,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalı Detay Ltd. Şti"ye verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalı Detay Ltd. Şti"ye iadesine, 21/05/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.