Ceza Bölümü 1997/61 E., 1997/61 K.

"İçtihat Metni"

Olay : Amasya 15. P. Er Eğt.Tug. Bando Komutanlığı emrinde görevli sanık Bando Er Ö.U."nun; birliğinden ayrı ve izinde bulunduğu 8.6.1994 günü, Gaziantep İli Nurdağ İlçesi Aslanlıbeli Mevkiindeki karayolu park ve dinlenme yerinde, yirmi bir yaşını bitirmemiş S.Y. isimli kadını, park yerine gelen 44 AK 692 plaka sayılı kamyondaki R.T. ve M.K. isimli kişilere fuhuş yapmak için pazarladığı ileri sürülerek asker kişi sanığa yüklenen suçun, askerlik şeref ve haysiyetini doğrudan ilgilendiren suçlardan olduğu açıklanıp, bu sebeple de soruşturma yapma görevinin askeri savcılığa ait olduğundan Nurdağı Cumhuriyet Başsavcılığınca 13.6.1994 gün ve 164-1 sayıyla görevsizlik kararı verilmiştir.

GAZİANTEP 5. ZIRHLI TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ SAVCILIĞI:

10.8.1994 gün ve 1400-14 sayıyla; asker şahısları yargılama yetkisinin mensubu bulunduğu birliğin adli yetki yönünden bağlı olduğu komutanlık nezdindeki askeri mahkemeye ait bulunması, asker kişi sanık Ö.U."nun mensubu olduğu Amasya 15.P.Er.Eğt.Tug. Komutanlığı"nın adli yetki yönünden Sivas 5.P. Er Eğt.Tug. Komutanlığı nezdinde Kurulu Askeri Mahkeme"ye bağlı bulunması nedeniyle yetkisizlik kararı vermiştir.

SİVAS 5. PİYADE ER EĞİTİM TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ SAVCILIĞI:

25.11.1994 gün ve 1418-710 sayılı iddianamesiyle; olay bölümünde açıklanan eylemleriyle sanığın fuhşiyata tahrik suçunu işlediği ileri sürülerek eylemine uyan TCY.nın 435/3. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle kamu davası açmıştır.

SİVAS 5. PİYADE ER EĞİTİM TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ:

20.12.1994 gün ve 1062-638 sayıyla; sanığa yüklenen fuhşiyata tahrik suçunun askeri suç olmaması, asker kişiler aleyhine ve askeri mahalde işlenmemiş bulunması ayrıca askerlik hizmet ve görevleriyle de ilgili olarak işlenmemesi nedeniyle davaya bakma görevinin adli yargı yerine ait olduğu kanaatıyla mahkemenin görevsizliğine karar vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşmiştir. NURDAĞI ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 12.11.1996 gün ve E. 1995/54, K. 1996/109 sayıyla; 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası"nın 1, 152 ve 353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Yasası"nın 9. maddesindeki hükümler gözönünde tutulduğunda; sanığa yüklenen eylemlerin, ırz ve iffete taarruz şeklindeki fiillerin askerlik şeref ve haysiyetine dokunan nitelikte olduğu, bu tür suçların Türk Ceza Yasası"na yapılan atıf suretiyle askeri suç kapsamına dahil edildiği, askeri suça ait asker kişi hakkındaki davanın askeri yargı yerinde çözümlenmesi gerektiğini açıklayarak mahkemenin görevsizliğine karar vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

Böylece, askeri ve adli yargı yerleri arasında 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Yasa"nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş, dosya; kendisine gönderilen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"nın 26.9.1997 gün ve 3106 sayılı yazısı ile Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığı"na gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümü"nün Selçuk Tüzün"ün Başkanlığında, Üyeler: İrfan Kılınç, Teoman Üneri, Seydi Yetkin, Dr. Ferhat Ferhanoğlu, A. Necmi Özler ve Necmettin Özkan"ın katılımlarıyla yaptığı 5.12.1997 günlü toplantıda; Raportör-Hakim Sadi Büyükeren"in davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; İlgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Erdoğan Güneş ile Askeri Yargıtay Başsavcı Başyardımcısı Gürcan Gürdal"ın da davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü: 353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Yasası"nın "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığını taşıyan 9. maddesinde: "Asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara askeri mahkemelerde bakılacağı" öngörülmektedir. Askeri suç ise, öğretide ve uygulamada:

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Yasası"nda yazılı olan, diğer bir ifadeyle, Askeri Ceza Yasası dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Yasası"nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Yasası"na atıf suretiyle askeri suç haline getirilen suçlar olmak üzere, üç grupta mütalaa edilmektedir.

1632 sayılı Askeri Ceza Yasası"nın 152. maddesinde; "ırz ve iffete tecavüz eden askeri şahıslar hakkında Türk Ceza Kanununun sekizinci babında yazılı cezalar tatbik olunur" denilmektedir.

"Adabı Umumiye ve Nizamı Aile Aleyhine Cürümler" başlığını taşıyan Türk Ceza Yasası"nın sekizinci babının 414 ila 428. maddelerinden oluşan birinci faslında "cebren ırza geçen, küçükleri baştan çıkaran ve iffete taarruz edenler" 435 ve 436. maddelerinden oluşan üçüncü faslında da "fuhşiyata tahrik" edenler hakkında hükümler bulunmaktadır.

Uyuşmazlık Mahkemesi Genel Kurulu"nun 21.5.1991 gün ve 20877 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan 11.3.1991 gün ve 1991/1-1 sayılı ilke Kararında; Askeri Ceza Yasası"nın 152. maddesi ile Türk Ceza Yasası"nın sekizinci babına yapılan göndermenin, sekizinci babın birinci faslında yer alan ırz ve iffete taarruz fiillerinin cezalandırılmasına ilişkin hükümlerini kapsadığının belirlenmiş olmasına göre; 1632 sayılı Yasa"nın 152. maddesinin, yaptığı göndermenin, Türk Ceza Yasası"nın sekizinci babının birinci faslının dışındaki diğer fasıllarda düzenlenen suçları kapsamadığı kuşkusuzdur.

Açıklanan nedenlerle, olumsuz görev uyuşmazlığına konu asker kişi sanığa yüklenen "fuhuşa tahrik" suçu nedeniyle açılan kamu davasının adli yargı yerinde çözümlenmesi ve Nurdağı Asliye Ceza Mahkemesi"nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre davanın Adli yargı yerinde görülmesi gerektiğine bu nedenle Nurdağı Asliye Ceza Mahkemesi"nin 12.11.1996 gün ve 1995/54 Esas, 1996/109 Karar sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına 5.12.1997 gününde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.