MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : İpoteğin Kaldırılması-Tazminat

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın ve davalı banka tarafından duruşmalı temyiz edilmiş ise de duruşma isteğinden 17.05.2021 havale tarihli dilekçesiyle vazgeçtiğinden evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Dava, Türk Medeni Kanunu’nun 194. maddesi gereğince, ipoteğin kaldırılmasına ilişkin talebin ıslah yoluyla taşınmazın değeri üzerinden tazminat istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, davacının aile konutuna bağlı hakkının, bu hakkı çiğneyen için ikame edilemeyen bir cins borcu oluşturduğu ve davaya ilk talebe uygun olarak devam edilmesi gerektiği, bu durumda da davanın, konut bedelini tazminat olarak isteme hakkına dönüşemeyeceği davanın reddine karar verilmesi gerektiği belirtilmiş, karara karşı davacı kadın istinaf itirazında bulunmuştur. Bölge adliye mahkemesince, aile konutu niteliğindeki taşınmaz üzerine tesis edilen ipoteğin geçersiz olduğu, geçersiz ipotek uyarınca yapılan takip ile davacının zararına sebebiyet verilecek şekilde taşınmazın cebri icra ile satışına sebebiyet verildiği, ilk derece mahkemesinin davanın reddine ilişkin gerekçesinin yerinde olmadığı, yargılama devam ederken bilirkişi raporu alındığı, 25/07/2019 tarihli raporda taşınmazın değerinin dava tarihinde 150.000 TL, satış tarihi itibari ile 82.000 TL"nin olduğunun belirtildiği, icra takibi ile taşınmazın kıymet taktirinin 80.000 TL olarak tespit edildiği, 89.300 TL"ye satıldığı, kıymet takdirine itiraz edilmemiş olunması da dikkate alınarak, taşınmazın cebri icra satış bedeli olan 89.300 TL"nin, ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı bankadan alınarak davacıya verilmesi gerektiğine karar verilmiş, karar davacı kadın ve davalı banka tarafından temyiz edilmiştir.
Türk Medeni Kanunu"nun 193. maddesi hükmü ile eşlerin birbirleri ve üçüncü kişilerle olan hukuki işlemlerinde özgürlük alanı tanınmış olmakla birlikte Türk Medeni Kanunu’nun 194. madde hükmü ile eşlerin aile konutu ile ilgili bazı hukuksal işlemlerinin diğer eşin rızasına bağlı olduğu kuralı getirilerek eşlerin hukuki işlem özgürlüğü "Aile birliğinin ve malik olmayan eşin barınma hakkınının korunması" amacıyla sınırlandırılmıştır. Malik olmayan eşin, aile konutunda ayni bir hakkı yoktur, şahsi hakkı vardır. Bu hak, taşınmazın parasal değerinin, taşınmazı devralan üçüncü kişiden istemeyi içermez. Ancak, ipotek tesisine ilişkin sözleşmenin hükümsüzlüğünün kanıtlanması halinde, ipoteğin kaldırılmasına karar verilebilir. Somut olayda, davacı kadın, taşınmazın dava dışı üçüncü şahsa devredilmesi üzerine, davanın konusuz kaldığı ve dava konusu taşınmazın değeri olan 130.00 TL"nin davalılardan tahsili hususunda ıslah dilekçesi sunmuş olup, TMK"nın 194. maddesinin malik olmayan eşin barınma hakkını koruduğu dikkate alındığında, davacı kadının dava konusu taşınmazın değerini talep etme hakkı bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken, davanın kabulüne karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcın istek halinde yatıranlara geri verilmesine, dosyanın ilgili bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 01.06.2021 (Salı)