Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2022/425 Esas 2022/2399 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Babalığın Hükmen Tespiti, Nafaka İstemi

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen davanın kabulüne dair kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairenin 13.11.2019 tarihli ve 2018/12447 Esas, 2019/10257 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmiştir. Davacı vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenmiş olmakla dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava dilekçesinde, evlilik dışı doğan davacı 22.04.1995 doğumlu Zeynep Seda'nın babasının davalı ... olduğu ileri sürülerek, davalı ...'ın davacının babası olduğunun tespiti ile aylık 1.500,00 TL nafakaya hükmedilmesi istenmiştir.
Mahkemece davanın kabulüne dair verilen ilk karar, taraf teşkilinin sağlanması, nafaka yönünden araştırma yapılması ve babalık iddiasına dair DNA testi yaptırılıp alınacak rapor da gözetilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekçesi ile Dairemizce bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucu davanın kabulü ile davalının davacının babası olduğunun tespiti ile açık lisede okuyan ergin davacı lehine aylık 600,00 TL nafakaya hükmedilmiş, davalı vekilinin temyiz isteği üzerine Dairemizce sair temyiz itirazları reddedilerek "ergin olan ve örgün eğitime devam etmeyen davacının devam mecburiyeti ve okulu bitirmek için belli bir süre şartı olmayan açık liseye kayıt yaptırması, iki buçuk yılda bitirilebilecek okula yaklaşık yedi yıla yakın süre kayıt yenileyip kaydın açık tutulması, bu okul için somut olarak ne tür giderlerin yapıldığı ileri sürülmediği gibi bu yönde davacı yanca delil sunulmaması, bu okula kayıtlı olmanın çalışmaya engel olmaması, davacının belli bir dönem çalışıp işten ayrılması gibi olgular dikkate alındığında, mevcut koşulların TMK'nin 328/2. maddesi kapsamında nafaka isteme hakkı vermeyeceği ve hakkın kötüye kullanımı mahiyetinde olduğu kabul edilerek davacının nafaka isteminin tümden reddine karar verilmesi gereği ile hükmün bozulmasına karar verilmiş; davacı vekili kararın düzeltilmesini istemiştir.
Dava, babalığın tespiti ile davacının geçinmesi için gerekli olan ve karşı tarafın malî gücüne uygun bir yardıma hükmedilmesi istemlerinden ibarettir.
TKM’nin 327. maddesine göre; çocuğun bakımı, eğitimi ve korunması için gerekli giderler ana ve baba tarafından karşılanır. Aynı Kanun'un 328. maddesine göre ise ana ve babanın bakım borcu, çocuğun ergin olmasına kadar devam eder. Çocuk ergin olduğu halde eğitimi devam ediyorsa, ana ve baba durum ve koşullara göre kendilerinden beklenebilecek ölçüde olmak üzere, eğitimi sona erinceye kadar çocuğa bakmakla yükümlüdürler. Kanun'un 364. maddesine göre; “Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür. Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır. Eş ile ana ve babanın bakım borçlarına ilişkin hükümler saklıdır.”. Yine Kanun'un 365. maddesine göre de nafaka davası, mirasçılıktaki sıra göz önünde tutularak açılır.
Anılan hükümlerde de görüldüğü üzere, kanun koyucu TMK'nin 328/2. maddesinde getirdiği yeni hükümle eğitime verdiği önemi vurgulamış ve öğrenimlerini başarıyla sürdürmekte olan çalışkan ergin öğrencileri desteklemiş bulunmaktadır.. 743 sayılı Medeni Kanun'un yürürlükte olduğu dönemde ... Hukuk Genel Kurulunun 13.03.1963 tarihli ve 2/99-21 sayılı içtihadında "Babanın sosyal durumu bakımından çocuğun okutulmasının gerekmesi halinde iştirak nafakasının çocuğun erginleşmesinden sonra da (okumaya devamı sebebiyle) ödenmesi, Medeni Kanun'un hükümlerindendir. Zira, evlilik birliğinin boşanma ile ortadan kalkmış olması, ana ve babanın çocuğa karşı olan borçlarında bir değişiklik meydana getirmez. Diğer deyimle, ana ve babanın beraber yaşaması halinde nasıl her ikisi beraberce çaba göstererek çocuğu sosyal durumlarına göre okutmakla ödevli idiyseler, boşanmadan sonra dahi bu ödevleri sona ermez" şeklinde ifade edilen ilke ve esaslar; kanun koyucu tarafından TMK'nin 328/2. maddesi hükmüyle yasal kural haline getirilmiştir.
Öte yandan yoksulluğun hukuksal kavramı ise mevzuatımızda tanımlanmamıştır. Belirtmek gerekir ki, yoksulluk ekonomik ve sosyal koşullarla doğrudan ilgilidir. O nedenle, bunu ülkenin ekonomik ve sosyal koşulları altında belirlemek gerekir. Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama, maddi ve manevi varlığını geliştirme hakkına sahiptir (Anayasa mad.17/1). Şu halde, bu temel hakkın tabii sonucu yeme, giyinme, barınma, sağlık, ulaşım, kültür gibi bireyin maddi varlığını geliştirmek için zorunlu ve gerekli görülen harcamaları karşılayacak düzeyde geliri olmayanları yoksul kabul etmek yerinde olur. Günümüzdeki ekonomik koşullar karşısında eğitimle çalışmayı bir arada sürdürmenin kolaylıkla mümkün olmayacağı, bir karine olarak kabul edilmelidir. Dolayısıyla, açıköğretim fakültesinde okuyor olmak, babanın yardım nafakası yükümlülüğünü ortadan kaldıran bir sebep olarak kabul edilemez (HGK, 2013/3-1627 E., 2015/1020 K. 13.05.2015).
Yine 28.11.1956 tarihli ve 15/15 sayılı ve İBKve HGK'nin 17.03.1954 tarihli ve 3/40-49 sayılı kararı gereğince; her dava açıldığı tarihteki koşullara ve hukuki duruma göre hükme bağlanır.
Yukarıya alınan açıklamalar ışığında somut olay incelendiğinde, 22.04.1995 doğumlu davacının 16.09.2011 tarihinde açık öğretim lisesine kayıt yaptırdığı, bu tarihten yaklaşık iki yıl sonra 04.11.2013 tarihinde eldeki davayı açtığı, dava tarihinde davacının SGK kaydının bulunmadığı ve açık öğretim lisesi öğrencilik kaydının aktif olduğu, yine karar tarihinde de davacının herhangi bir işte çalışmadığı ve öğrencilik kaydının aktif olduğu, buna göre Mahkemece davacı yararına yardım nafakasına hükmedilmesinin isabetli olduğu bu defa yapılan incelemede anlaşıldığından, davacı vekilinin karar düzeltme talebinin kabulüne karar verilmiştir.
SONUÇ: Davacı vekilinin karar düzeltme talebinin 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla uygulanacak olan 1086 sayılı HUMK'un 442/3. maddesi gereğince kabulüne; Dairemizin 13.11.2019 tarihli ve 2018/12447 Esas, 2019/10257 Karar sayılı bozma ilamının kaldırılmasına ve usul ve yasaya uygun bulunan Yerel Mahkeme hükmünün ONANMASINA, peşin harcın istek halinde karar düzeltme talep edene iadesine 16.03.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.