16. Hukuk Dairesi 2014/15585 E. , 2014/16150 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında taşlık niteliğinde tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, ........2008 havale tarihli fen bilirkişisi raporunda (B) harfiyle gösterilen 317,51 metrekare yüzölçümündeki bölümün davacı ... adına tapuya tesciline, aynı raporda (A, C ve D) harfiyle gösterilen bölümler yönünden davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
...- Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı Hazine vekilinin fen bilirkişisi raporunda (B) harfiyle gösterilen bölüme yönelik yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle bu bölüm yönünden usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,
...- Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı ..."ın fen bilirkişisi raporunda (C ve D) harfleriyle gösterilen bölümlere yönelik yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddine, aynı bölümlere yönelik Hazine vekilinin temyiz itirazlarına gelince; Türk Medeni Kanunu"nun 713/.... maddesinde yer alan düzenlemeye göre davalılar ve itiraz edenler aynı davada kendi adlarına tescile karar verilmesini isteyebilirler. Davacı ..., kadastro sırasında tescil harici bırakılan taşınmazın adına tescili istemiyle dava açmış, davalı Hazine de cevap dilekçesi ile davanın reddini ve çekişmeli taşınmaz bölümünün Hazine adına tescilini talep etmiştir. Mahkemece, davacı ..."ın davasının reddine karar verilmesine karşın davalı Hazine"nin tescil talebi yönünden bir karar verilmemiştir. Hal böyle olunca mahkemece, Hazine"nin tescil talebi yönünden olumlu olumsuz bir karar verilmesi gerekirken, bu hususun göz ardı edilmesi isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin (C ve D) harfli bölümlere yönelik temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA,
...- Davacı ..."ın fen bilirkişisi raporunda (A) harfiyle gösterilen bölüme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; mahkemece çekişmeli taşınmazın imar-ihya yolu ile iktisap edilebilen taşınmazlardan olduğu, ev yapmak suretiyle kullanımın imar-ihya sayılmayacağı kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; varılan sonuç yasal mevzuata, dosya içeriğine uygun düşmemiştir. İmar-ihya yolu ile iktisap için 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun .... maddesinde belirtilen koşullar altında taşınmazın tasarruf edilmiş olması gerekir. Anılan maddeye göre orman sayılmayan, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen yerin para ve emek sarf edilmek suretiyle kültür arazisi niteliği kazandırılması ve bu olgunun tamamlandığı tarihten itibaren ... yıldan fazla süreyle aynı Yasa"nın .... maddesindeki koşullar altında tasarruf edilmesi halinde taşınmazın tesciline karar verilebileceği açıklanmış, son fıkrasında da il, ilçe ve kasabaların imar planları içerisinde bulunan yerlerin imar-ihya yoluyla kazanılması yasaklanmıştır. Kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yolu ile iktisap ise 3402 sayılı Yasa"nın .... maddesinde düzenlenmiş olup, ekonomik amaca uygun zilyetlikle özel mülkiyete konu olabilecek taşınmazların kazanılabileceği belirtilmiştir. Terk edilmiş dere yatakları, kayalık ve taşlık gibi taşınmazlar ancak imar-ihya yolu ile 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun .... maddesi uyarınca iktisap edilebilirken, ham toprak, hali arazi, köy boşluğu gibi basit ameliye ile zilyet edilebilecek yerler ise aynı Yasa"nın .... maddesi gereğince iktisap edilebilir. Somut olayda mahkemece çekişme konusu taşınmazın kadastro sırasında gerçekten taşlık niteliğinde imar-ihyaya muhtaç yerlerden mi yoksa basit bir ameliye ile zilyet edilinebilecek yerlerden mi olduğu hususu belirlenmeksizin karar verilmiştir. O halde doğru sonuca ulaşabilmek için; çekişmeli taşınmaz başında keşif yapılarak yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmazın öncesinin gerçekten taşlık kayalık niteliğinde imar-ihya yolu ile iktisap edilebilecek yerlerden mi yoksa ham toprak, boşluk gibi 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun .... maddesi gereğince iktisap edilebilen yerlerden olup olmadığı belirlenmeli, .... madde uyarınca iktisap edilebilen yerlerden olduğunun tespiti halinde ekonomik amaca uygun zilyetliğin bulunup bulunmadığı araştırılmalı, köy yerleşim yeri içerisinde kendine özgülendiğinden şüphe bulunmamak kaydıyla ev bahçesi, avlusu gibi amaçlarla kullanım ekonomik amaca uygun zilyetlik olarak değerlendirilmesi gerektiği göz önüne alınarak toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı ..."ın (A) harfiyle gösterilen bölüme yönelik temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine, ........2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.