MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA: Davacı, verimliliği teşvik ile idareci primi alacaklarının ödetilmesnie karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, müvekkilinin 5. Ana Bakım Merkezi Komutanlığında mühendis olarak çalışmakta olduğunu, üyesi olduğunu, işveren ile imzalanan Toplu İş Sözleşmesinin 40, 60/c ve ç maddelerinde düzenlenen zamlı ücretlerin eki niteliğinde olmayıp ücretin temeli niteliğinde olduğunu, ücretinin 60/d maddesindeki verimliliği teşvik primlerinin, 67-69. maddelerde düzenlenen idareci primlerinin, toplu iş sözleşmesinin 59. maddesi gereğince ulusal bayram, genel, hafta ve akdi tatil ücretlerinin, yıllık, günlük ve ücretli mazeret izni gibi tüm izin ücretlerinin cetveldeki saat ücretinin anılan maddelerdeki oranlar kadar ayrı ayrı bulunacak artırılmış saat ücreti esas alınarak hesaplanması gerekmekte iken sadece saat ücret cetvelindeki miktarlar esas alınarak zamsız saat ücreti üzerinden ödendiğini belirterek verimliliği teşvik primi alacağının davalı idareden tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili, alacağın zamanaşımına uğradığını, yürürlükteki toplu iş sözleşmesinin 40. maddesi gereğince kendi ihtisas dallarında çalışmaları kaydı ile mühendislerin ücretlerinin zamlı olarak ödendiğini, bu zamlı kısmın iddia edildiği gibi idarecilik primi ile verimliliği teşvik primi hesabında dikkate alınamayacağı aynı sözleşmenin 60. maddesinden açıkça anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.


2-Davacı verimliliği teşvik primi, yüksek mühendis ve mimarlar için öngörülen zamlı kısmın da temel ücrete eklenerek hesap yapılması gerektiğini ancak bu husus dikkate alınmadan ödeme yapıldığını belirterek fark alacağın tahsilini istemiştir. İşyerinde uygulanmakta olan 22. Dönem İşletme Toplu İş Sözleşmesinin 60. maddesinin c ve ç fıkralarında öngörülen farklı (zamlı) ücretler ulusal bayram ve genel tatil, hafta tatili ve akdi tatil ücretleri ile ilave tediye ve ikramiye ödemelerinde dikkate alınacağı düzenlenmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının verimliliği teşvik primi alacağının eksik ödenip ödenmediğine ilişkindir. İstek konusu dönem içinde işyerinde uygulanmış olan toplu iş sözleşmesinin 40. maddesinde "39. madde esaslarına göre işe alınan dört yıl ve daha fazla teknik öğrenim gören saat ücretli işçilerden Makina, İnşaat, Elektrik, Elektronik, Harita, Fizik, Jeofizik, Kimya, Gemi, Uçak, Metalürji, Endüstri, Tekstil, Bilgisayar, İşletme, Uzay, Havacılık, Matematik, Mühendisleri ve Mimarlar kendi dalında çalışmaları kaydıyla ücretleri yüzde yirmibeş Yüksek Mühendis ve Yüksek Mimarlar ile bunlardan doktora yapanların ücretleri yüzde otuz zamlı olarak ödenir. Bu maddede öngörülen zamlı ücretler ulusal bayram ve genel tatil, hafta tatili, akdi tatil, ücretli izin ile ilave tediye ve ikramiye ödemelerinde de dikkate alınır. " düzenlemesi yer almakta olup, zamlı ücretin hangi alacakların hesabında esas alınacağı açıkça belirtilmiştir. Yukarıda belirtilen toplu iş sözleşmesinin hükümleri uyarınca verimliliği teşvik primi hesabında zamlı ücretin dikkate alınamayacağı açıktır. Bu düzenlemeler gözetilmeksizin davacının isteğinin hüküm altına alınması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, 18.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.

(M)

MUHALEFET ŞERHİ

Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı işçinin Toplu İş Sözleşmesinin 40 ıncı maddesi uyarınca hak kazandığı mühendis ve mimar zammı ile yabancı dil zammının çıplak ücrete dahil olup olmadığı ve bunun sonucu olarak, teşvik primi fark alacaklarının doğup doğmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davacının çalıştığı işyerinde bağıtlanan TİS’in 39 uncu maddesinde, 22. Sıralı cetvele göre işe alınacak personel açıklanmış, mühendis ve mimarlar başlıklı 40 ıncı maddede ise, madde 39’a göre işe alınan mühendislerin uzmanlık alanlarında çalıştırılmaları halinde ücretlerinin % 25 zamlı ödeneceği kararlaştırılmış, maddenin devamında, bu zamlı ücretin bayram, genel tatil, akdi tatil, ücretli izin, ilave tediye ve ikramiye ödemelerinde de dikkate alınacağı Belirtilmiştir.
TİS 60/c maddesinde, yabancı dil bilgisine ihtiyaç duyulan işlerde çalışan işçilerden, ihtiyaç duyulan dil için yapılacak Kamu Personeli Dil Sınavında 70 ve daha fazla not alanların ücretlerinin % 15 zamlı ödeneceği hükme bağlanmış, yine aynı maddenin (d) bendinde, 8,5 saat ve üzeri çalışanlara saat ücretlerinin % 15’i, 7,5 saat ve altında çalışanlara ise % 10’u tutarında verimliliği teşvik primi ödeneceği kararlaştırılmıştır. Diğer yandan 67/b ve 69/c maddeleri uyarınca da kısım şeflerine, görevde ve iş başında kaldıkları saatler için saat ücretlerinin % 6’sı kadar İdarecilik primi verileceği öngörülmüştür.
Toplu İş Sözleşmesinin 59/c maddesinde ise, birden fazla farklı ücrete ve prime hak kazanan işçilere yapılacak ödemelerin, ücret cetvelindeki esas ücret üzerinden ayrı ayrı hesaplanarak ücrete ekleneceği belirtilmiştir.
Somut olayda davacı, işyerinde TİS’e bağlı şekilde mühendis olarak çalışmaktadır. TİS 40 ve 60 ıncı maddelerindeki hükümler temel ücrete eklenecek unsurlara ilişkin olup, 39. madde ise kök ücrete dairdir. TİS’in 59 uncu maddesi, farklı ücretlerin temel ücretin belirlenmesinde ne şekilde göz önünde bulundurulacağını düzenlemektedir. Yabancı dil zammı ve teşvik priminin düzenlendiği 60 ıncı maddenin başlığından da açıkça anlaşıldığı üzere, bu kalemler ‘farklı ücret’ olarak öngörüldüğünden, bu iki unsurun 59/c maddesinin hükmü uyarınca kök ücrete eklenmesi gerekir. 59/ç maddesinde sayılan, ‘farklı ücret’ kavramı içindeki ücretlerin dikkate alınacağı alacak kalemleri tahdidi olmayıp örnekleme amaçlıdır.
Açıklanan nedenlerle; söz konusu zam ve primin, kök (asıl) ücretin bir parçası olduğu anlaşılmakla, yerel mahkemenin bu yöndeki kabulünde isabetsizlik bulunmadığından, Dairenin bozma yönündeki görüşüne katılmıyorum. 18.03.2015