MAHKEMESİ :ASLİYE ... (TÜKETİCİ) MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen ... Heyeti kararına itiraz davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dilekçesinde, davalının müracaatı üzerine ... ... Heyetinin 27.04.2012 tarih ve 290 sayılı kararı ile; elektrik faturaları üzerinden tahsil edilen kayıp/kaçak kullanım bedelinin iadesi yönünde karar aldığını, sözkonusu kararın açıkça usul ve yasaya aykırı olduğunu, elektrik faturalarında yer alan kayıp/kaçak kullanım bedeli dahil tüm bedellerin Elektrik Piyasası Düzenleme Kurulunca alınmış olan “Kurul Kararı” gereğince müşterilere tahakkuk ettirildiğini ileri sürerek; ... ... Heyetinin, tüketicinin elektrik faturasına ilave ücret olarak yansıtılan kayıp/kaçak kullanım bedellerin 4077 sayılı yasaya uygun sözleşme düzenlenene kadar alınmamasına ve bu kalem adı altında alınan bedelin tüketiciye iade edilmesine dair kararının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; taraflar arasındaki elektrik abonelik sözleşmesi nedeniyle düzenlenen aylık faturalara ilave edilen kayıp/kaçak, okuma bedeli ve bunun gibi ilaveler nedeniyle yapılan ödemelerin istenmesi, aynı zamanda bu uygulamanın haksız olduğunun tespiti ve ileriye yönelik olarak ortadan kaldırılmasını sağlamayı amaçlaması, bu nedenle verilen kararın ileri ki yıllara da etki etmesi nedeniyle delil niteliğinde sayılacağı ve bu karara karşı tarafların itiraz etmelerinde hukuki yararın bulunmayacağı, hukuki yararın dava şartı olup, mahkemece yargılamanın her aşamasında re"sen gözetileceği gerekçesiyle davanın reddi cihetine gidilmiştir.
6100 Sayılı HMK’nun 33.maddesi uyarınca; “Hâkim, Türk Hukukunu re"sen uygular”.
Aynı kanunun 31.maddesi hükmü gereğince, davanın hukuki niteliğini belirlemek ve davayı aydınlatmak görevi hâkime aittir. Buna göre davadaki iddia, davacının talebine münhasır olup, belirtilen madde hükümleri gereğince hukuki nitelendirme hâkime aittir.
Taraflar arasında, davalının meskeniyle ilgili olarak elektrik aboneliği sözleşmesinin imzalandığı, hukuken geçerli bu sözleşme ilişkisi devam ederken, davalının ... ... Heyetine başvurarak faturalarına yansıyan kaçak/kayıp bedelleri adı altında alınan ücretin iadesine karar verilmesini talep ettiği, ... ... Heyetinin de bu başvuru üzerine 27.04.2012 tarih ve 290 sayılı kararı ile şikâyetin kabulü yönünde karar aldığı toplanan delillerden anlaşılmaktadır.
Görülmekte olan davada, davalı abonenin başvurusunun haksızlığının tespiti ve bu başvuru üzerine tesis edilen ... ... Heyetinin kararının iptali istenilmiştir.
Davalının açıklanan işleminin hukuksal nitelikçe mevcut bir sözleşme ilişkisi sırasında yaratılmış bir muaraza (çekişme) olduğu; davadaki istemin de bu muarazanın önlenmesine yönelik bulunduğu açıktır.
... Genel Kurulunun 29.09.2004 gün ve 2004/...–417 E.-2004/442 K.sayılı ilamında da açıklandığı üzere; muarazanın meni (çekişmenin önlenmesi) davaları, usul hukuku anlamında tespit değil, eda davası niteliğindedir. Zira, bu tür davalarda, hem bir muarazanın varlığının tespiti ve hem de onun meni talep edilir.
Kaldı ki, ... Genel Kurulunun ....03.2010 gün ve 2010/...–119 E. 2010/159 K sayılı ilamında da; bir sözleşmenin devamı sırasında taraflardan biri tarafından muaraza (çekişme) çıkarılması halinde de, diğer tarafın kendisine zarar verebilecek nitelikteki bu duruma son vermek, hukuki durumunu tereddüt içinde olmaktan kurtarmak için tespit davası açmasında hukuki yararının bulunduğu kabul edilmiştir.
Bu bağlamda; taraflar arasındaki abonelik sözleşmesi feshedilmediğine ve görülmekte olan davada, davacı, davalı abonenin davaya konu işlemle sözleşme ilişkisine yönelik bir muaraza yarattığını ileri sürdüğüne göre, mahkemece yapılması gereken iş; esasa girişilmek suretiyle, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri ve taraflarca bildirilip toplanan diğer deliller çerçevesinde uyuşmazlığın değerlendirilmesi; bu bağlamda; davalı abonenin başvurusu ile ... ... Heyetinin bu başvurusuna dayanarak tesis ettiği dava konusu kararın, sözleşme hükümlerine ve mevzuata uygun olup olmadığının; dolayısıyla, ortada davalı abone tarafından haksız şekilde yaratılmış ve bu yüzden de önlenmesi gereken bir muaraza bulunup bulunmadığının belirlenmesi ve ortaya çıkacak uygun hukuki sonuç çerçevesinde bir karar verilmesidir.
Mahkemece, yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler ve ortaya konulan ilkeler göz ardı edilerek, hukuki yarar yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiş olması doğru değildir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, ........2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.