Mahkemesi : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi : İzmir 1. İş Mahkemesi

Dava, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı taraf vekillerince istinaf yoluna başvurulması üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10 Hukuk Dairesi Davacı vekili, davalılar ... İnş. Taah. Tic. A.Ş. ile ... İnş. Taah. Montaj Tur. Enerji A.Ş. vekili, davalı ... Yatırım İnşaat ve İşletme A.Ş. vekili, davalı... Yapı San. Taah. Tic. Ltd. Şti. Vekilinin istinaf başvurularının reddine,
Davalı ...Ter.Yat. Yapım ve İşl. A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun Kabulü ile; İzmir 1. İş Mahkemesi"nin 07.05.2018 tarih, 2015/360 Esas ve 2018/231 Karar sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 353/1-b.2 maddesi uyarınca kaldırılmasına,
Davalı ...Ter.Yat. Yapım ve İşl. A.Ş."ye karşı açılan davanın reddine, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10 Hukuk Dairesince verilen kararın davacı Kurum ve davalı ... Yatırım İnşaat ve İşletme A.Ş. avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davalı ...Ter.Yat. Yapım ve İşl. A.Ş. ünvanlı işyerinin taşeronu olan... Yapı San. Taah. Tic. Ltd. Şti. işyeri işçilerinden ...’in 11.11.2013 tarihinde geçirdiği iş kazası sonucunda vefat ettiğini, olayın meydana gelmesinde davalıların sorumluluklarının bulunduğunu, kaza sebebiyle sigortalının hak sahiplerine 127.303,36 TL ilk peşin sermaye değerli gelir bağlandığını, 386,00 TL cenaze yardımı ödendiğini, toplam Kurum zararının 127.689,36 TL olduğunu, Kurum zararından şimdilik 95.767,02 TL"sinin onay ve ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken
II-CEVAP
Davalılar ... İnş.Taah.Tic.A.Ş. ile ... İnş. Taah. Montaj Tur. Enerji A.Ş. vekili; husumet itirazında bulunduklarını, İş Kanunu"nun 2. maddesi uyarınca asıl işveren olarak müvekkili şirketin sorumluluğundan bahsedilebilmesi için yasal koşulların oluşmadığını, olayda müteveffanın da kusurunun belirlenmesi gerektiğini, davacının Kurum zararının dayanağını açıklaması gerektiğini, müvekkili şirket temerrüte düşürülmediğinden yasal faizin başlangıç talebini kabul etmediklerini beyanla, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ...Ter.Yat. Yapım ve İşi. A.Ş. vekili; zamanaşımı ve husumet itirazında bulunduklarını, davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasında hukuki yarar bulunmadığını, gerçekleşen kazada müvekkili şirketin kusuru bulunmadığını, işveren bakımından illiyet bağının kesildiğini beyanla, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... Yatırım İnşaat ve İşletme A.Ş. vekili; kazada müvekkili şirketin kusursuz olduğunu, kazanın meydana gelmesinde bir sorumluluğu bulunmadığını beyanla, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı... Yapı San. Taah. Tic. Ltd. Şti. vekili; zamanaşımı itirazında bulunduklarını, davacı Kurumun dayanak gösterdiği ... Müfettişliği"nin rapor ve içeriğini kabul etmediklerini, kazalının kurallara uymamasından dolayı kaza geçirerek vefat ettiğini, bu nedenle meydana gelen kazada kusuru bulunmayan müvekkili şirketin tazminat sorumluluğunun da bulunmadığını beyanla, davanın reddini talep etmiştir.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
"1-Davanın kısmen kabulü ile;
11/11/2013 tarihinde meydana gelen ve kazazede sigortalı ...’in ölümü ile sonuçlanan iş kazasında dosyaya aldırılan 06/10/2017 tarihli kusur bilirkişi raporu uyarınca;
- Olayın meydana gelmesinde davalı... Yapı San.Taah.Ltd.Şti.’nin %28 (davalı... Yapı San.Taah.Ltd.Şti.’nin ortağı, yetkilisi ve proje müdürü ...’nun %2, şantiye şefi ...’ün %2, şantiye şefi yardımcısı ...’ın %2, formen ...’nin %2 kusurları gözetilerek),
- Davalı Tav Ter....Yapım ve İnş. A.Ş.’nin %10,
- Davalı ... ...İnş.ve İşl.A.Ş.’nin %12 (Davalı ... Şti’nin iş güvenliği uzmanı Göksel Sarı’nın %2 kusuru gözetilerek),
- Davalı ....Taah.Tic.A.Ş.’nin %10,
- Davalı ... İnş.Taah.Man.Tur.Ener.A.Ş.’nin %10,
-Kazazede işçinin %30 oranında kusurlu oldukları, davalı işverenlerin çalışanların kusurlarından da sorumlu olduğu ilkesi gereği toplamda %70 oranında kusurlarının bulunduğu sabit olmakla; davacı kurum tarafından ölen işçinin hak sahiplerine bağlanan ilk PSD gelir toplamı 127.303,36 TL ile 386,00 TL cenaze gideri toplamı 127.689,36 TL kurum zararına %70 kusur oranı uygulanmakla belirlenen 89.382,55 TL’den;
-89.112,35 TL ilk PSD gelirin 19/08/2014 gelir onay tarihinden, 270,20 TL cenaze yardımının 12/02/2013 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı Kuruma verilmesine, fazlaya dair istemin reddine," karar verilmiştir.
B-BAM KARARI:
A-)Davacı vekili, davalılar ... İnş. Taah. Tic. A.Ş. ile ... İnş. Taah. Montaj Tur. Enerji A.Ş. vekili, davalı ... Yatırım İnşaat ve İşletme A.Ş. vekili, davalı... Yapı San. Taah. Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurularının reddine,
B-)Davalı ...Ter.Yat. Yapım ve İşl. A.Ş. vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile; İzmir 1. İş Mahkemesi"nin 07.05.2018 tarih, 2015/360 Esas ve 2018/231 Karar sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 353/1-b.2 maddesi uyarınca kaldırılmasına,
1-Davalı ...Ter.Yat. Yapım ve İşl. A.Ş."ye karşı açılan davanın reddine,
2- Davanın kısmen kabulü ile;
- 89.112,35 TL ilk PSD gelirin 19.08.2014 gelir onay tarihinden,
- 270,20 TL cenaze yardımının 12.02.2013 ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ...Ter.Yat. Yapım ve İşl. A.Ş. dışındaki davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsili ile davacı Kuruma verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU NEDENLERİ
... Yatırım İnşaat ve İşletme A.Ş kazanın meydana geldiği alanın tüm yetki ve sorumluluğunun ... İnşaat Taah. Tic. A.Ş."nin sorumluluğunda olduğunu, işçinin kendi kusuru ile kazaya yol açtığını beyanla, kararı temşiz etmiştir.
Davacı vekili ...Ter.Yat. Yapım ve İşl. A.Ş."ye açılan davanın reddinin hatalı olduğunu, sigortalının kusurunun bulunmadığını beyanla kararı temyiz etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Davanın yasal dayanaklarından olan 5510 sayılı Kanun"un 21/1. maddesinde, iş kazası, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir davranışı sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamının, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirileceği, işverenin sorumluluğunun belirlenmesinde kaçınılmazlık ilkesinin dikkate alınacağı belirtilerek işverenin sorumluluğu düzenlenmiştir.
Somut olayda İzmir Adnan Menderes Havalimanı Yeni İç Hatlar Terminali inşaatı işyerinde kazazede ..."in iç hatlar terminal binası inşaatının çatısının üzerinde TB4 ile TB2 dilatasyon arası 59-60 kolon iç kısmında, kendisine uzatılan çatı kaplama malzemesini kaplanacak yere taşıma işi yaparken dengesini kaybederek 4-5 metre kadar çatı üzerinde kaydıktan sonra çatının boşluğa bakan kenarından yaklaşık 18 metre yükseklikten zemine düşüp yaşamını yitirmesiyle iş kazasının gerçekleştiği, Kurumca sigortalının hak sahiplerine ölüm gelirleri bağlanması nedeniyle oluşan kurum zararının rücuan tahsili için davanın açıldığı, mahkemece yapılan yargılamada, kazanın oluşunda davalı... Yapı San. Taah. Tic. Ltd. Şti."nin %20, İrda Yapı San. Taah. Ltd. Şti.’nin ortağı, yetkilisi ve proje müdürü ...’nun %2, şantiye şefi ...’ün %2, şantiye şefi yardımcısı ...’ın %2, formen ...’nin %2, davalı ...Ter. Yat. Yapım ve İnş. A.Ş.’nin %10, davalı ... Yat. İnş. ve İşl. A.Ş.’nin %10, davalı ... Şti.’nin iş güvenliği uzmanı Göksel Sarı’nın %2, davalı .... Taah. Tic. A.Ş.’nin %10, davalı ... İnş. Taah. Man. Tur. Ener. A.Ş.’nin %10, kazazede işçinin %30 oranında kusurlu olduğu belirlenerek, davalıların %70 kusuruna göre sorumluluk belirlendiği anlaşılmaktadır.
İstinaf incelemesi yapan İzmir Bölge Adliye Mahkemesince, ...Ter. Yat. Yapım ve İnş. A.Ş. tarafından işin anahtar teslim olarak ... Yatırım İnşaat ve İşletme A.Ş.’ye verildiği, emsal mahiyetteki ilgili Bölge Adliye Mahkemesi Dairesinin 2018/1872 Esas ve 2020/781 Karar sayılı kararı sonucu kesinleşen İzmir 14. İş Mahkemesi"nin 2016/255 Esas ve 2018/152 Karar sayılı kararında da sigortalı Zülfi Kaplan"ın geçirdiği iş kazası sonucu vefat etmesi sonucu açılan rücuen alacak davasında davalı ...Ter. Yat. Yapım ve İşl. A.Ş."nin iş sahibi konumuyla kusurunun bulunmadığının tespit edildiği bu kararın temşiz edilmeksizin kesinleşmiş olması gerekçesiyle ...Ter. Yat. Yapım ve İnş. A.Ş iş sahibi kabul edilerek kusurunun bulunmadığı, dolayısıyla işbu davada da İzmir Adnan Menderes Havalimanı Mevcut İç Hatlar Terminal Binasının Sökülmesi ve İnşaatı işinin yapımını diğer davalı ... Yatırım İnşaat ve İşletme A.Ş.’ye veren ...Ter. Yat. Yapım ve İnş. A.Ş yönünden davanın reddine, diğer davalılar yönünden %70 kusur karşılığına göre sorumluluk belirlendiği anlaşılmaktadır.
İstinaf Mahkemesince davalı ...Ter. Yat. Yapım ve İnş. A.Ş."nin temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen benzer dosyada sorumlu tutulmaması iş bu dava açısından bağlayıcı değildir. Bu nedenle ...Ter. Yat. Yapım ve İnş. A.Ş. nin asıl -alt işverenlik açısından tüm yönleriyle durumunun irdelenerek sorumlu olup olmayacağı değerlendirilmeli, ceza dosyasında sigortalıya asli kusur verilmiş olmasına karşın iş bu davada yapılan bilirkişi incelemesinde sigortalının tali kusurlu görülmüş olması karşısında kusur konusunda oluşan çelişki giderilmeli, oluşacak sonuca göre karar verilmelidir.
Bölge Adliye Mahkemesince, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma sonucunda yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davacı Kurum ve davalı ... Yatırım İnşaat ve İşletme A.Ş. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararı kaldırılarak verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10.Hukuk Dairesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalı ... Yatırım İnşaat ve İşletme A.Ş."ne iadesine, 27.09.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.